Από τη μια χιλιετία στην άλλη

Ο συγγραφέας και ελληνιστής Ζακ Λακαριέρ γεννήθηκε στη Λιμόζ της Γαλλίας στις 2 Φεβρουαρίου 1925. Σπούδασε νομικά και φιλολογία στο Παρίσι. Το 1950 ξεκίνησε με τα πόδια με προορισμό την Ινδία, αλλά τελικά προτίμησε την Ελλάδα και την Εγγύς Ανατολή, όπου έζησε πολλά χρόνια, κυρίως στην Ύδρα και στην Πάτμο, μέχρι το 1966. Επιστρέφοντας στη Γαλλία, μετά το πραξικόπημα των συνταγματαρχών, εγκαθίσταται στη Βουργουνδία, στο σπίτι του θείου του, ξυλουργού, όπου μένει για πάντα. Υπήρξε λάτρης της αρχαίας και -κυρίως- της σύγχρονης Ελλάδας. Με το πάθος που τον χαρακτήριζε, κατάφερε να αναδείξει στο εξωτερικό το σύγχρονο πρόσωπο της χώρας και να το συνδέσει με την ιστορία της. Εξέδωσε μυθιστορήματα, ποιήματα, ταξιδιωτικές εντυπώσεις, βιβλία τέχνης, κ.ά., και ένα από τα καλύτερα βιβλία που γράφτηκαν για την Ελλάδα στο εξωτερικό, "Το ελληνικό καλοκαίρι" (1976). Μετέφρασε στα γαλλικά Έλληνες συγγραφείς, ανάμεσα στους οποίους οι Πρεβελάκης, Αλεξάνδρου, Τσίρκας, Ταχτσής, Βασιλικός, Πλασκοβίτης, Φραγκιάς, Σεφέρης, Ελύτης, Ρίτσος, Πατρίκιος, Λαμπαδαρίδου-Πόθου. Στα ελληνικά εκδόθηκαν τα έργα του: "Οι γνωστικοί", Χατζηνικολή, 1976, "Οι ένθεοι", Χατζηνικολή, 1977, "Το ελληνικό καλοκαίρι", Χατζηνικολή, 1980, "Ο Ηνίοχος" (μετ.: Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου) 'Ικαρος, 1982, "Μαρία η Αιγυπτία", Χατζηνικολή, 1984, "Αυτό το ωραίο σήμερα", Χατζηνικολή, 1991, "Συγγραφική πορεία ενός φιλέλληνα", Χατζηνικολή, 1992, "Με τα φτερά του Ίκαρου", Χατζηνικολή, 1995, "Τα παιδικά χρόνια του Ίκαρου και άλλα ποιήματα" (μετ.: Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ), Πατάκη, 1997, "Η σκόνη του κόσμου", Χατζηνικολή, 1999, "Ερωτικό λεξικό της Ελλάδας", Χατζηνικολή, 2002, "Αφρόδυτοι έρωτες" (μετ.: Δημήτρης Κρανιώτης), Μίμνερμος, 2002, "Λευκωσία: Η νεκρή ζώνη", Ολκός, 2003. Πέθανε απροσδόκητα στις 17 Σεπτεμβρίου 2005, λόγω επιπλοκών ύστερα από μια απλή χειρουργική επέμβαση στο γόνατο, σε ηλικία 79 ετών. Η σορός του αποτεφρώθηκε και η στάχτη σκορπίστηκε στη θάλασσα στ' ανοιχτά των Σπετσών, στις 3 Νοεμβρίου, σύμφωνα με την τελευταία του επιθυμία. "Μια θάλασσα. Πάνω στη θάλασσα, μια αχηβάδα. Πάνω στην αχηβάδα, μια γυναίκα όρθια, γυμνή. Στα δεξιά της, στον ουρανό, δυό άνεμοι. Στ΄ αριστερά της, μια νύμφη. [...] Μια θάλασσα αγκαλιάζοντας μια πολυδαίδαλο ακτή όπου προβάλλει ένα άλσος. Μια αχοιβάδα μ' ανάγλυφες ραβδώσεις ανήκουσα στο γένος Pecten jacobeus. Δυό Άνεμοι ραίνοντας απερίσπαστοι με ρόδα το ανοιχτό πέλαγος των κυμάτων. Μια νύμφη εγείροντας ένα μανδύα προς το μέρος... της θεάς. Να! πλησιάζει η Αφροδίτη, μόλις αναδύθηκε, έτοιμη για τη στεριά. Και με το που το πόδι της θ' αγγίξει το χώμα, ο Έρως θα γενεί στο σύμπαν ιδέα καινοφανής." ("L' Anadyomene"/ "Η αναδυομένη" από τη συλλογή "Αφρόδυτοι έρωτες: Έξι ποιήματα για την Αφροδίτη", μετ.: Δημήτρης Κρανιώτης, Μίμνερμος, 2002)

Ο Εντγκάρ Μορέν (Edgar Morin), Διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας (CNRS) της Γαλλίας, γεννήθηκε το 1921 στο Παρίσι από γονείς που ανήκαν στην εβραϊκή μεσογειακή διασπορά και είχαν ζήσει πολλά χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Λίγο πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα και έλαβε ενεργό μέρος στην Αντίσταση. Αργότερα (1951) διαγράφηκε από το Γαλλικό Κ.Κ. και έγινε ένας διεισδυτικός και οξύς κριτικός του σταλινικού ολοκληρωτισμού. Αφιερώθηκε έκτοτε στην επιστημονική και τη συγγραφική εργασία του, παραμένοντας πολιτικά αυτόνομος στο χώρο της ριζοσπαστικής αριστεράς, δίνοντας πάντα το παρόν με την κριτική του στάση απέναντι στα "μεγάλα γεγονότα" του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα. Το 1957 ίδρυσε μαζί με τον Κώστα Αξελό και άλλους το περιοδικό "Arguments". Έχουν κυκλοφορήσει στην ελληνική γλώσσα τα ακόλουθα έργα του Εντγκάρ Μορέν: "Οι σταρ" (Παϊρίδης, χ.χ.), "Αφήνοντας τον εικοστό αιώνα" (Ροές, 1987), "Να σκεφτούμε την Ευρώπη" (Εξάντας, 1991), "Γη-πατρίδα" (Οδυσσέας, 1993), "Έρωτας-ποίηση-σοφία" (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 1997), "Μια πολιτική πολιτισμού" (Νέα Σύνορα, 1998), "Κοινωνιολογία" (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 1998), "Τα δαιμόνιά μου" (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 1999), "Το καλοφτιαγμένο κεφάλι" (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 2000), "Η ανθρώπινη φύση: το χαμένο παράδειγμα" (Εναλλακτικές εκδόσεις, 2000), "Η Μέθοδος: 3. Η γνώση της γνώσης" (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 2001). Άλλα έργα του: "L' homme et la mort" (1951), "Autocritique" (1959), "L' esprit du temps" (1962-1976), "Le vif du sujet" (1969), "La methode 5 τόμοι" (1977-1991) κ.λπ.

Ο Ζαν Μποντριγιάρ (1929 - 2007) γεννήθηκε στο Ρένς της Γαλλίας. Σπούδασε γερμανική φιλολογία και έζησε τα νιάτα του στη Γερμανία. Επιστρέφοντας στη Γαλλία, δίδαξε κοινωνιολογία στο πανεπιστήμιο Paris-X Nanterre. Συνεργάστηκε με το περιοδικό "Les Temps Modernes" και μετείχε στην συντακτική επιτροπή των περιοδικών "Utopie" και "Traverses". Ο Μποντριγιάρ έγραψε περίπου πενήντα βιβλία και ήταν διάσημος για την κριτική που ασκούσε στους μηχανισμούς της καταναλωτικής κοινωνίας. Υπήρξε φιλόσοφος, κοινωνιολόγος, πολιτικός σχολιαστής και φωτογράφος. Τα έργα του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες. Πέθανε στο σπίτι του στο Παρίσι, μετά από "μακρά ασθένεια", τον Μάρτιο του 2007.