Περιγραφή
Το θέμα της Παρεξήγησης είναι η εξορία του ανθρώπου στον άφιλο κόσμο. Η υπόθεση είναι παρμένη από μια λαϊκή ιστορία. Ο ήρωας επιστρέφει στην οικογένειά του και στη γενέθλια γη για να δολοφονηθεί από τη μητέρα του και την αδελφή του που δεν τον αναγνωρίζουν. Η δικαιολογία της κόρης για το φόνο είναι να μπορέσει να ζήσει κοντά στη θάλασσα και το δυνατό φως. Ο Καμύ ο ίδιος υπήρξε ο ευτυχέστερος μεσογειακός που μεθά και λούζεται στο φως και στη θάλασσα. Τα ψυχρά όμως εγκλήματα θα παραμείνουν δικαιολογία και ποτέ δικαίωση. Αν δηλαδή το παράλογο είναι κανόνας στον κόσμο, η Μάρθα αποτελεί εξαίρεση που αντιστρατεύεται τον κανόνα.
Η μάνα που δεν έχει τίποτα πια να ελπίζει και η τωρινή κόλαση είναι το βασίλειό της, όπως λέει στην πρώτη σκηνή της τρίτης πράξης έχασα την ελευθερία μου, η κόλαση με τυλίγει από παντού. Παρ’ όλα αυτά θα βρει το κουράγιο να ξεφύγει απ’ το βασίλειο της κόλασής της, επαναστατώντας με την αυτοκτονία της.
Το έγκλημα και η τιμωρία.
Ο Γιαν πεθαίνει σαν ξένος στο ίδιο του το σπίτι. Δολοφονείται εξαιτίας μιας παρεξήγησης. Τα τρία πρόσωπα βιώνουν μιαν αφόρητη μοναξιά. Βαδίζουν προς το θάνατο χωρίς να έχουν κατανοήσει το νόημα της ζωής και χωρίς να έχουν συμβιβαστεί με την αναγκαιότητα του θανάτου. Και τα τρία πρόσωπα έχουν ήδη εγκληματίσει πριν κάνουν τα εγκλήματα. Η Μάρθα προσδοκώντας μάταια τις ηλιόλουστες χώρες και τη θάλασσα μαζί μ’ έναν ιδανικό έρωτα. Η μάνα με το να τυραννιέται από την κούραση, ενώ κιόλας αισθάνεται παραιτημένη από τη ζωή. Ο Γιαν τέλος με το να τον τυραννεί ο νόστος για την πατρίδα και για τους αγαπημένους του – μητέρα, αδελφή.
Πρόσωπα σύμβολα που όμως δε χάνουν την υπόσταση και το χαρακτήρα τους από όπου και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του έργου για το θέατρο.
