Περιγραφή
[…] Οι ξένοι που ταξίδεψαν στην Ελλάδα κατά τους μεσαιωνικούς και νεώτερους χρόνους κι άφησαν γραπτές εντυπώσεις υπολογίζονται σε χιλιάδες. Τα περισσότερα απ’ αυτά τα κείμενα έχουν επισημανθεί και καταγραφεί από τους ερευνητές. Αλλά το υλικό δεν έχει ακόμα εξαντληθεί. Βιβλία και χειρόγραφα ανακαλύπτονται συνεχώς σε βιβλιοθήκες και ιδιωτικές συλλογές ή σε δυσεύρετα ξένα έντυπα.
Η συγκέντρωση και αξιοποίηση του περιηγητικού υλικού αποτελεί δύσκολο έργο. Ημερολόγια σημαντικών ταξιδιωτών δεν υπάρχουν σε ελληνικές βιβλιοθήκες και πρέπει ν’ αναζητηθούν σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Όλα αυτά τα κείμενα είναι κειμήλια εθνικά, ιερή κληρονομιά του Γένους, που φωτίζει γνωστούς και αγνώστους χώρους του ιστορικού μας παρελθόντος.
Αποκαλύπτουν την αδιάλειπτη ροή της ιστορίας του ελληνισμού και τη βαθύτατα ριζωμένη εθνική συνείδηση στους αιώνες των μεγάλων δοκιμασιών της δουλειάς.
Αλλά αυτός ο θησαυρός των γραπτών μνημείων παραμένει ακόμα ανεκμετάλλευτος για την ιστορική έρευνα. Είναι γλωσσικά απρόσιτος και κατάσπαρτος σ’ ολόκληρη την Ευρώπη. Αποτελεί εθνικό χρέος ή αναζήτηση και η συγκέντρωση όλων των κειμένων των περιηγητών, γεωγράφων και κάθε λογής ταξιδιωτών που αναφέρονται στον ελληνικό χώρο. Πρέπει να μεταφρασθούν όλα τα αποσπάσματα που αφορούν τον τόπο μας – και τα σημαντικά και τα επουσιώδη – από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους ως τον εικοστό αιώνα και να δημοσιευθούν, για να παραδοθούν στην επιστημονική έρευνα και να γίνουν κτήμα του ελληνικού λαού.
(από τον πρόλογο του τόμου Α1)
