Ο Πουλαντζάς σήμερα

Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1937. Είναι ομότιμος καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, docteur es Lettres et Sciences Humaines στο Πανεπιστήμιο Παρισίων και επίτιμος διδάκτωρ στα Πανεπιστήμια Κρήτης και Πελοποννήσου. Μετά τις σπουδές του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές Φιλοσοφίας του Δικαίου και Κοινωνιολογίας στα Πανεπιστήμια Heidelberg, Μονάχου, Παρισιού και Yale. To 1974 ανακηρύσσεται Διδάκτορας Γραμμάτων και Ανθρωπιστικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Παρισίων. Από το 1961 έως το 1998 ασκεί δικηγορία στην Αθήνα. Απασχολήθηκε ως ερευνητής στο Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών Αθηνών (1963-1967) και στο γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (1968). Κατά τα έτη 1968-1985 υπήρξε καθηγητής κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Παρισίων και από το 1985 είναι ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διετέλεσε καθηγητής στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Παρισίων αριθ. 8 και στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1981-1985), επιστημονικός διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (1981-1989), επισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Columbia της Νέας Υόρκης, Princeton, New York University (NYU), της Πόλης της Νέας Υόρκης (CUNY), Iztapalapa της Πόλεως του Μεξικού, Παρισίων (Paris 1), καθώς και στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει επίσης διατελέσει μέλος του Ανωτάτου Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας, αρχηγός της ελληνικής αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη Κορυφής του ΟΗΕ για την Κοινωνική Ανάπτυξη (1994-1996), μόνιμο μέλος του "Carrefour pour la science et la culture" που οργανώθηκε από την Ε.Ε. υπό την προεδρία του Jacques Delors, πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Κοινωνιολόγων της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης και βουλευτής επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015. Είναι πρόεδρος του Δ.Σ. του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού.

Ο Άγγελος Ελεφάντης (1936-2008) γεννήθηκε στο Καρπενήσι. Στην Ευρυτανία έζησε ως το 1947. Τελείωσε το γυμνάσιο Χαλανδρίου και αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1962. Τη δεκαετία 1964-1974 έζησε στο Παρίσι, όπου σπούδασε ανθρωπολογία και κοινωνιολογία στη Σορβόννη και ιστορία στην Ecole Pratique des Hautes Etudes, στο σεμινάριο του Geirges Haupt. Το 1968, με τη διάσπαση του ΚΚΕ, εντάχθηκε στο ΚΚΕ Εσωτερικού. Μετείχε ενεργά στην έκδοση των περιοδικών "Ελληνική Παρουσία", "Πορεία" (όργανο της ΕΠΕΣ, συλλόγου των Ελλήνων φοιτητών του Παρισιού, στο ΔΣ του οποίου υπήρξε για πολλά χρόνια μέλος), "L' Autre Grece" (αντιδικτατορική έκδοση των Ελλήνων του Παρισιού) και "Αγώνας" (όργανο της οργάνωσης του ΚΚΕ Εσωτερικού στο Παρίσι). Το 1973 παρουσίασε την εργασία του "Le Parti Communiste de Grece devant la resistance". Το 1976 πρωτοεκδίδει και ξεκινάει τη διεύθυνση του περιοδικού "Ο Πολίτης". Το 1976 εξέδωσε επίσης την "Επαγγελία της αδύνατης Επανάστασης: ΚΚΕ και αστισμός στο Μεσοπόλεμο" (εκδ. "Όλκος", επανέκδοση "Θεμέλιο", 1979 και 2000). Στα χρόνια της μεταπολίτευσης, από τις στήλες του περιοδικού και γενικότερα με τη δημόσια παρουσία του, υπεράσπισε μαχητικά τις ιδέες της ανανεωτικής Αριστεράς. Μετείχε στην "Κίνηση των 400" και άλλες πρωτοβουλίες ανένταχτων για τη συγκρότηση του χώρου της ανανεωτικής Αριστεράς. Ορισμένα πολιτικά του κείμενα περιλήφθηκαν στη συλλογή "Ο ανεύρετος σοσιαλισμός" (εκδ. "Ο Πολίτης", 1982). Το 1987 εντάχθηκε στο ΚΚΕ Εσωτερικού - Ανανεωτική Αριστερά, του οποίου υπήρξε μέλος της Πολιτικής Γραμματείας. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και βασικός συνεργάτης της εφημερίδας "Η Εποχή", καθώς και του περιοδικού "Κάπα". Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 άρχισε να αρθρογραφεί στην εφημερίδα "Η Αυγή", της οποίας διετέλεσε διαδοχικά αντιπρόεδρος, πρόεδρος και μέλος του Δ.Σ. Το 1991 κυκλοφόρησε το έργο του "Στον αστερισμό του λαϊκισμού" (εκδ. "Πόλις"). Επίσης, από τον Ιούλιο του 2000 και μέχρι το θάνατό του επιμελούνταν το ένθετο "Ενθέματα" ("Γνώμες και ιδέες/ λόγος και τέχνες") της "Κυριακάτικης Αυγής". Ο Άγγελος Ελεφάντης υπήρξε υποψήφιος στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΚΚΕ Εσωτερικού το 1985, στο ψηφοδέλτιο του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ) στο νομό Ευρυτανίας, στις εκλογές του 2004, και στις εκλογές του 2007 ξανά με τον ΣΥΡΙΖΑ στην Ευρυτανία. Είχε παντρευτεί τη Μαριάννα Δήτσα. Είχε δύο παιδιά, τον Νικόλα και την Άννα. Άλλα βιβλία του είναι: "Διά γυμνού οφθαλμού" (εκδ. "Πόλις", 1998), το οποίο περιλαμβάνει κείμενα που δημοσιεύθηκαν στον "Πολίτη", τον "Δεκαπενθήμερο Πολίτη", την "Εποχή" και την "Αυγή", από το 1976 ως το 1997, "Minima Memorialia: η ιστορία του παππού μου" (εκδ. "Πόλις", 2001), "Μας πήραν την Αθήνα...: ξαναδιαβάζοντας την ιστορία 1941-50" (εκδ. "Βιβλιόραμα", 2002). Μετείχε σε πολλούς συλλογικούς τόμους μεταξύ των οποίων: "Ο Ιανός του εθνικισμού και η ελληνική βαλκανική πολιτική" ("Ο Πολίτης", 1992· "Βιβλιόραμα", 2007), "Των αφανών: τρεις ομιλίες για το βιβλίο της Παγώνας Στεφάνου" ("ΑΣΚΙ"/"Θεμέλιο", 1998). Επίσης, συνέγραψε το κεφάλαιο: "Το αντιστασιακό φαινόμενο" στο πολύτομο συλλογικό έργο "Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, 1770-2000" σε επιμέλεια Βασίλη Παναγιωτόπουλου. Επιμελήθηκε και μετέφρασε πολλά βιβλία και άρθρα. Πέθανε στην Αθήνα, μετά από μάχη με τον καρκίνο, στις 29 Μαΐου 2008, σε ηλικία 72 ετών. (φωτογραφία από το Παρίσι, 1966-1967)

Ο Αριστείδης Μπαλτάς γεννήθηκε το 1943 στην Κέρκυρα. Είναι ομότιμος καθηγητής Φιλοσοφίας των Επιστημών του τμήματος Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών (πρ. Γενικού Τμήματος) του ΕΜΠ. Μετά τις βασικές σπουδές μηχανολόγου-ηλεκτρολόγου στο ΕΜΠ (1962-67), έκανε μεταπτυχιακά και διδακτορικό στη Θεωρητική Φυσική στο Πανεπιστήμιο Παρισίων XI (1972). Το 1982 εκλέχθηκε λέκτορας στον Τομέα Φυσικής του ΕΜΠ, το 1984 επίκουρος καθηγητής φιλοσοφίας και μεθοδολογίας της φυσικής στο ίδιο Τμήμα/Τομέα, το 1992 αναπληρωτής καθηγητής και το 2002 καθηγητής φιλοσοφίας των επιστημών. Στο πλαίσιο των ερευνητικών ενδιαφερόντων του ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την επιστημολογία του Λουί Αλτουσέρ, ως απόρροια της λεγόμενης Γαλλικής Σχολής Επιστημολογίας (Μπασελάρ, Canguilhem, Κοϋρέ, Cavailles), καθώς και με την αγγλοσαξονική φιλοσοφία της επιστήμης, με βάση τη σκέψη των K. Popper, T.S. Kuhn, I. Lakatos, P. Feyerabend, L. Laudan, κ.ά. Ενδιαφέρθηκε, επίσης, για τη φιλοσοφία της επιστήμης στο πλαίσιο μιας γενικότερης φιλοσοφικής θεώρησης του κόσμου και της γνώσης, με βάση το έργο των Βιτγκενστάιν, Νίτσε, Σπινόζα, Ντεριντά, McDowell, Μπένγιαμιν, κ.ά.Το 2002 τιμήθηκε με Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής για το βιβλίο του "Αντικείμενα και όψεις εαυτού" (εκδ. Εστία). Τον Δεκέμβριο του 2010 του απονεμήθηκε το Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας στη μνήμη των Βασίλη Ξανθόπουλου-Στέφανου Πνευματικού. Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ -υπήρξε μεταξύ εκείνων οι οποίοι υπέγραψαν την ιδρυτική διακήρυξη δημιουργίας του κόμματος- και πρόεδρος του Ινστιτούτου "Νίκος Πουλαντζάς". Διετέλεσε βουλευτής της περιφέρειας Αττικής με τον ΣΥΡΙΖΑ και ανέλαβε καθήκοντα ως Υπουργός Παιδείας (Ιανουάριος 2015-Αύγουστος 2015) και Πολιτισμού & Αθλητισμού (Σεπτέμβριος 2015-Νοέμβριος 2016) στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.

Ο Γιάννης Μηλιός γεννήθηκε στην Αθήνα το 1952. Είναι ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Ε.Μ. Πολυτεχνείο και διευθυντής της τριμηνιαίας μαρξιστικής επιθεώρησης οικονομικής και πολιτικής θεωρίας Θέσεις, η οποία εκδίδεται ανελλιπώς από το 1982. Είναι συγγραφέας δεκαοκτώ βιβλίων, ενώ επιστημονικές εργασίες του έχουν δημοσιευτεί, πέραν της ελληνικής, στην αγγλική, γερμανική, γαλλική, ισπανική, ιταλική, πορτογαλική, σερβική, κινεζική και τουρκική γλώσσα. Τα πιο πρόσφατα βιβλία του στα ελληνικά είναι: Το χρηματοπιστωτικό σύστημα στον σύγχρονο καπιταλισμό (σε συνεργασία με τους Δημήτρη Π. Σωτηρόπουλο και Σπύρο Λαπατσιώρα, 2019, Angelus Novus), Βενετία: Μια συνάντηση που στέριωσε απρόβλεπτα. Πραγματεία για τον καπιταλισμό και τη διαδικασία γένεσής του (2020, Αλεξάνδρεια).

Ο Κωστής Χατζημιχάλης είναι ομότιμος καθηγητής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και διδάσκει στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Τμήματος Γεωγραφίας. Έχει διδάξει στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ (1980-1997), στο τμήμα Γεωγραφίας του Χαροκοπείου (1997-2012) και, ως επισκέπτης καθηγητής, σε πανεπιστήμια της Ευρώπης, των ΗΠΑ και της Αυστραλίας.

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1953. Σπούδασε κοινωνιολογία και φιλοσοφία στο Μάρμπουργκ και τη Φραγκφούρτη, όπου πήρε και το διδακτορικό του δίπλωμα. Είναι καθηγητής Επιστημολογίας και Κοινωνιολογίας της Γνώσης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει ασχοληθεί ερευνητικά και συγγραφικά με την «κριτική θεωρία», την κοινωνιολογία της γνώσης, της εκπαίδευσης και της τεχνολογίας, την επιστημολογία των κοινωνικών επιστημών, τις μορφές εξουσίας στις καθημερινές σχέσεις, τη φτώχεια και τον ρατσισμό. Έργα του: "Das symbolische Mehrprodukt" (1985), "Από τον βιωματικό στον επιστημονικό κόσμο. Ζήτημα κοινωνικής αναπαραγωγής της γνώσης" (1992), "Η Κριτική Θεωρία σήμερα" (2000) κ.ά.

Ο Θανάσης Τσακίρης είναι διδάκτωρ πολιτικής επιστήμης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάζεται ως μεταφραστής στην Εμπορική Τράπεζα. Οι έρευνές του αφορούν την πολιτική κοινωνιολογία, την κοινωνιολογία των κοινωνικών κινημάτων κ.ά. Έχει διδάξει στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας του ΑΤΕΙ Πατρών. Συμμετέχει στη συντακτική επιτροπή της εφημερίδας "Εποχή". Έχει μεταφράσει το βιβλίο του Charles Tilly, "Κοινωνικά κινήματα, 1768-2004" (2007) και συμμετείχε στις μεταφράσεις των βιβλίων: S.Α. Resnick and R.D. Wolf, "Ταξική θεωρία και ιστορία: Καπιταλισμός και κομμουνισμός στην ΕΣΣΔ" (2005), S. Hall, Β. Gieben (επιμ.), "Η διαμόρφωση της νεωτερικότητας" (2003), S. Hall, D. Held, A. McGrew (επιμ.), "Η νεωτερικότητα σήμερα" (2003), Α. Ρήγος - Κ. Τσουκαλάς (επιμ.), "Η πολιτική σήμερα. Ο Νίκος Πουλαντζάς και η επικαιρότητα του έργου του" (2001).

Η Βάλια Αρανίτου σπούδασε οικονομικά και πολιτική επιστήμη στην Αθήνα και στο Παρίσι. Διδάσκει στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης. Είναι επιστημονική σύμβουλος στην Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν στην οργάνωση των ομάδων συμφερόντων και τον ρόλο τους στο πολιτικό σύστημα, τις πρόσφατες εξελίξεις στις εργασιακές σχέσεις καθώς και τις οικονομικές προϋποθέσεις της δημοκρατίας.

Ο Χρήστος Λάσκος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1961, όπου εργάζεται σήμερα ως καθηγητής στο 5ο Λύκειο της πόλης. Είναι πτυχιούχος Φυσικής και Οικονομικής Επιστήμης, με μεταπτυχιακό δίπλωμα στη Συστηματική Φιλοσοφία και Διδακτορικό στην Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. Αρθρογραφεί τακτικά στην Εφημερίδα των Συντακτών και το alterthess, ενώ κριτικές του δημοσιεύονται στις Αναγνώσεις της Αυγής και στα marginalia. Ήταν μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, από τον οποίο αποχώρησε τον Αύγουστο του 2015.

Ο Κώστας Π. Ελευθερίου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1983 και είναι Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικής και Ιστορικής Κοινωνιολογίας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Έχει διδάξει στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Συνεργάζεται με το Ιστορικό Αρχείο Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ και είναι συντονιστής του κύκλου πολιτικής ανάλυσης του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ. Είναι συγγραφέας μεταξύ άλλων των βιβλίων ΠΑΣΟΚ: άνοδος και πτώση (;) ενός ηγεμονικού κόμματος (2013, με Χρ. Τάσση), Το Πολιτικό Κόμμα (2021), Η ιστορία του Εμπορικού και Εισαγωγικού Συλλόγου Πατρών (2022, με Β. Αγγελή και Μ. Μανιούδη) και έχει συνεπιμεληθεί τον συλλογικό τόμο Εισαγωγή στην Πολιτική Επιστήμη (2023). Έχει δημοσιεύσει κεφάλαια και άρθρα στα ελληνικά, τα αγγλικά και τα ισπανικά για τη θεωρία των κομμάτων, την ελληνική πολιτική και τις εργοδοτικές οργανώσεις στην Ελλάδα. (Πηγή: "Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ", 2024)

Ο Στάθης Κουβελάκης είναι Αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στο King's College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Έχει δηµοσιεύσει εκτενώς σε θέµατα µαρξιστικής θεωρίας, σύγχρονης σκέψης και κοινωνικών κινηµάτων, βιβλία και µελέτες του έχουν µεταφραστεί και κυκλοφορούν σε οκτώ γλώσσες.

O Γιάννης Μπαλαμπανίδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1980. Σπούδασε νομικά και πολιτική επιστήμη στην Ελλάδα και τη Γαλλία. Είναι διδάκτωρ Συγκριτικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου και απόφοιτος της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης. Συμμετέχει στη συντακτική επιτροπή του περιοδικού "Σύγχρονα Θέματα" και είναι επιστημονικός συνεργάτης του Κέντρου Πολιτικών Ερευνών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Η έκδοση "Ευρωκομμουνισμός: Από την κομμουνιστική στη ριζοσπαστική ευρωπαϊκή Αριστερά" αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής του διατριβής.