Προσωπογραφία του Ν. Χατζηκυριάκου – Γκίκα

Ο Άγγελος Δεληβοριάς γεννήθηκε το 1937 στην Αθήνα. Σπούδασε αρχαιολογία και ιστορία (1956) στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο των Αθηνών. Ξεκίνησε τις μεταπτυχιακές του σπουδές το 1964 στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ/Μπραϊσγκάου και το 1965, έπειτα από επιτυχή διαγωνισμό, διορίστηκε στην Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία. Υπηρέτησε αρχικά στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας υπό την καθοδήγηση του Χρήστου και της Σέμνης Καρούζου και αργότερα ως επιμελητής στις Εφορείες Αρχαιοτήτων Αχαΐας και Αρκαδίας-Λακωνίας. Το 1969, με υποτροφία της Alexander von Humboldt Stiftung, άρχισε τη μελέτη της διδακτορικής του διατριβής στο Πανεπιστήμιο του Τύμπινγκεν, την οποία και ολοκλήρωσε το 1972. Κατά το διάστημα 1972-1973 συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης και στην Ecole Pratique des Hautes Etudes. Από το 1973 έως και το 2014, για 41 χρόνια, διηύθηνε το Μουσείο Μπενάκη, τη ριζική ανάπλαση του οποίου ανέλαβε και ολοκλήρωσε τον Ιούνιο του 2000. Για την οργάνωση των νέων εκθεσιακών χώρων έτυχε διεθνούς αναγνωρίσεως και τιμήθηκε με το χρυσό μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών. Το 1992 εξελέγη καθηγητής της Ιστορίας της Τέχνης στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και από το 1998 έως το 2003 διετέλεσε διευθυντής προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών στο ίδιο Τμήμα. Το 2005 αποχώρησε από το Πανεπιστήμιο ως ομότιμος. Άρθρα και εργασίες του έχουν δημοσιευθεί σε πολλές ελληνικές και διεθνείς εκδόσεις. Έφυγε από τη ζωή στις 24 Απριλίου 2018, σε ηλικία 81 ετών.

Η Φανή-Μαρία Τσιγκάκου είναι ιστορικός της Τέχνης. Ειδικός τομέας έρευνάς της είναι τα έργα ελληνικής θεματογραφίας των ξένων ζωγράφων-περιηγητών του 16ου έως και του 19ου αιώνα. Οι εργασίες της πάνω στο θέμα αυτό έχουν διακριθεί διεθνώς. Έχει δημοσιεύσει ένα πλήθος σχετικών μελετών, έχει οργανώσει πάνω από πενήντα εκθέσεις στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες και έχει δώσει μια σειρά διαλέξεις σε μουσεία και ιδρύματα στην Ευρώπη και στις Η.Π.Α. Το βιβλίο της "The Rediscovery of Greece", Thames & Hudson, 1981 (στα ελληνικά: "Ανακαλύπτοντας την Ελλάδα"), θεωρήθηκε η πρώτη εμπεριστατωμένη μελέτη γύρω από το θέμα των ζωγράφων-περιηγητών στην Ελλάδα και μεταφράστηκε σε πέντε γλώσσες. Εργάζεται στο Μουσείο Μπενάκη ως Επιμελήτρια του Τμήματος Ζωγραφικής, Χαρακτικών και Σχεδίων.

Ο Σωτήρης Σόρογκας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1936. Σπούδασε με κρατική υποτροφία στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών, απ' όπου αποφοίτησε το 1961. Το 1972 έλαβε ετήσια προσωπική χορηγία του Ιδρύματος Φόρντ. Έχει πλήθος ατομικών και ομαδικών εκθέσεων στην Ελλάδα και σε διεθνείς εκδηλώσεις οργανωμένες από το Υπουργείο Πολιτισμού, την Εθνική Πινακοθήκη, την Πινακοθήκη Πιερίδη και ιδιωτικές αίθουσες τέχνης (Τόκιο, Βρυξέλλες, Δουβλίνο, Σάο Πάολο, Νέα Υόρκη, Παρίσι, Ρώμη, Βασιλεία κ.ά.). Δίδαξε σχέδιο και χρώμα τη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Ε.Μ. Πολυτεχνείου από το 1964 έως το 2003. Σήμερα είναι ομότιμος καθηγητής. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Συνδέσμου Σύγχρονης Τέχνης, μέλος της "Ομάδας για την Επικοινωνία και την Εκπαίδευση στην Τέχνη" και μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού θεωρίας της τέχνης "Σπείρα". Το 2010 μετείχε στην ίδρυση της "Εταιρείας Μελέτης Ελληνικού Πολιτισμού", καθώς και στην έκδοση του περιοδικού "Ερμής ο Λόγιος", του οποίου είναι και μέλος της Συντακτικής Επιτροπής. Για το ζωγραφικό του έργο έχουν γραφεί μελέτες, άρθρα, κριτικές και τρεις μονογραφίες. Έργα του βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας, στις Πινακοθήκες Πιερίδη, Βορρέ και Μοσχανδρέου, στο Τελόγλειο Μουσείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και στο Μουσείο Γουλανδρή στην Άνδρο. Το 2004 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το σύνολο της καλλιτεχνικής του προσφοράς.

Ο Δημήτρης Φατούρος (30 Αυγούστου 1928- 7 Νοεμβρίου 2020) γεννήθηκε στην Αθήνα. Αρχιτέκτων Ε.Μ.Π. 1952. Επιμελητής Ε.Μ.Π., στον Δ. Πικιώνη και στον Ν. Χατζηκυριάκο-Γκίκα, 1953-59. Καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.) 1959-1996. Πρύτανης του Α.Π.Θ. 1983-1988. Ομότιμος καθηγητής στο Α.Π.Θ. από το 1996. Επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Πατρών 2014. Visiting Fellow στο Πανεπιστήμιο Yale 1966-67, είχε διδάξει και είχε δώσει διαλέξεις σε πολλά Πανεπιστήμια της Ευρώπης, των Η.Π.Α και αλλού. Εκλεγμένος πρόεδρος Πανελληνίου Συλλόγου Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ), 1973 και 1974. Υπουργός Παιδείας 1993-94 και Πρόεδρος σε διάφορες περιόδους σε Επιστημονικά Κέντρα και Οργανισμούς. Είχε βραβευθεί σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, είχε μελετήσει πολλά δημόσια και ιδιωτικά κτίρια, που έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικές και ξένες εκδόσεις και έχουν παρουσιαστεί σε ελληνικές και διεθνείς Εκθέσεις. Ατομική Έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη, 2009. Έχει πολλές δημοσιεύσεις σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και άλλες εκδόσεις. Το έργο του έχει παρουσιαστεί σε πολλές εκδόσεις.

Ο Κώστας Ε. Τσιρόπουλος (1930) γεννήθηκε στη Λάρισα. Σπούδασε νομική (Θεσσαλονίκη) και ιστορία της τέχνης στο Παρίσι και τη Βαρκελώνη. Ιδρυτής και διευθυντής της ετήσιας έκδοσης "Χριστιανικό Συμπόσιο" (1966-1971) και του περιοδικού "Ευθύνη" (1961-1966, και από το 1972). Συνεργάστηκε επί χρόνια με την ΕΡΤ και την "Καθημερινή" (1962-1967), Γενικός Γραμματέας της Στέγης Καλών Τεχνών και Γραμμάτων (1974-1976), Γενικός Γραμματέας του Εθνικού Θεάτρου (1975-1980), Πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Έχει τιμηθεί με το βραβείο Φέξη των Δώδεκα (1964), Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου (1966), Α΄ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1979), Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (1986), Βραβείο της Εταιρείας Χριστιανικών Γραμμάτων (1989) Α Βραβείο της Εταιρείας Μεταφραστών Λογοτεχνίας (1990), Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας (2007), και έχει ανακηρυχθεί επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Γρανάδας (2004). Το ποιητικό, πεζογραφικό και δοκιμιακό του έργο εκτείνεται σε δεκάδες τόμους. Έχει επίσης μεταφράσει από τα ισπανικά, τα καταλανικά και τα γαλλικά βιβλία και κείμενα των Ορτέγα υ Γκασσέτ, Αντόνιο Ματσάδο, Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, Καμίλο Χοσέ Θέλα, Χουάν Ραμόν Χιμένεθ, Σαλβαδόρ Εσπρίου, Χοσέ Μπεργαμίν, Ντρυόν, Ζενεβουά, Αρανγκούρεν κ.ά. Βιβλία και κείμενά του έχουν μεταφραστεί στις κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες. Πέθανε στις 23 Φεβρουαρίου 2017.

Ομότιμος καθηγητής του Αρχιτεκτονικού Τμήματος της Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ., o Νικόλαος Μουτσόπουλος του Κωνσταντίνου, γεννήθηκε το 1927 στην Αθήνα. Σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο και μετεκπαιδεύτηκε στη Γαλλία. Διδακτορικό δίπλωμα έλαβε από την Αρχιτεκτονική Σχολή του Ε.Μ.Π. Διπλωματούχος της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ., όπου και δίδαξε κατ' ανάθεση το μάθημα της Χριστιανικής Αρχαιολογίας και Τέχνης. Το 1958 εκλέγεται τακτικός καθηγητής στην Έδρα της Αρχιτεκτονικής Μορφολογίας στο Αρχιτεκτονικό Τμήμα της Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ. Είχε ασχοληθεί με τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή εκκλησιαστική αρχιτεκτονική και τη μελέτη της βυζαντινής και της παραδοσιακής κατοικίας και τέχνης. Έγραψε σχετικές μελέτες και είχε διοργανώσει και μετάσχει σε πολλά διεθνή και τοπικά επιστημονικά συνέδρια. Είχε διενεργήσει ανασκαφές σε διάφορα σημεία της Ελλάδας. Ασχολήθηκε με τη μελέτη και την καταγραφή των οχυρών οικισμών και κάστρων του βορειοελλαδικού χώρου και με θέματα συγκριτικής μορφολογίας. Είχε εκπονήσει την αρχιτεκτονική μελέτη του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών στην Ιερά Μονή Βλατάδων στη Θεσσαλονίκη και του καθολικού και του Συνοδικού του Ιερού Ησυχαστηρίου του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στη Σουρωτή. Διετέλεσε πρόεδρος σε διεθνή και εθνικά επιστημονικά συμβούλια. Είχε εργασθεί ως υπεύθυνος στην αναστήλωση του Παναγίου Τάφου. Ήταν αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, της Academia Pontaniana της Νεαπόλεως και της Ακαδημίας Επιστημών της Βουλγαρίας, καθώς και επίτιμος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Σόφιας. Έφυγε από τη ζωή στις 14 Μαρτίου 2019, σε ηλίκα 92 ετών.

Η Ειρήνη Οράτη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1956. Σπούδασε στο Τμήμα Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης του Α.Π.Θ. και ειδικεύτηκε στην ευρωπαϊκή χαρακτική στη Staatliche Graphische Sammlung του Μονάχου. Από το 1980 έως το 1994 εργάστηκε στην Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, ως επιμελήτρια του Τμήματος Χαρακτικών και Σχεδίων και ως υπεύθυνη της βιβλιοθήκης. Το 1994 εργάστηκε στον οίκο δημοπρασιών Chistie's Hellas και το 1995 έγινε επιμελήτρια της Συλλογής Χαρακτικών και Σχεδίων της Ιονικής Τράπεζας. Από το 1999 είναι επιμελήτρια της Συλλογής Έργων Τέχνης της Alpha Bank.