Έξω απ’ την πόρτα

Ο Βόλφγκανγκ Μπόρχερτ (Wolfgang Borchert) δεν είναι ολότελα άγνωστος στο ελληνικό κοινό. H πρώτη σοβαρή παρουσίασή του έγινε σ’ ένα ειδικό τεύχος του περιοδικού "Το Θέατρο" και με το ανέβασμα του μοναδικού θεατρικού έργου του "Έξω απ’ την πόρτα" από πρωτοποριακό θίασο της πρωτεύουσας τη δεκαετία του 1960. Είναι σημαντικό το ότι ιδιαίτερη απήχηση είχε το έργο του -το πεζογραφικό και το ποιητικό- στη Γερμανία όπου από το 1947 μέχρι και τις μέρες μας επανεκδόθηκε πολλές φορές, ενώ ανθολογίες του σύντομου, άλλωστε, έργου του κυκλοφόρησαν στις κυριότερες γλώσσες σ’ όλο τον κόσμο. Ο Βόλφγκανγκ Μπόρχερτ, πέρα από την ποιότητά του ως πεζογράφου και ευαίσθητου λυρικού ποιητή, είναι ένα σύμβολο αντίστασης στην πιο βάρβαρη βία που έζησε η ανθρωπότητα κατά τον 20ό αιώνα κι αυτή η ιδιότητα τού προσδίδει μια αμείωτη επικαιρότητα. Είναι από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις συγγραφέα, όπου τα οδυνηρά βιώματά του ταυτίζονται τόσο πολύ με την πραγματικότητα. Το έργο του δεν είναι μόνον η εκ βαθέων απελπισμένη κραυγή μιας εύθραυστης και κατακερματισμένης ύπαρξης, αλλά και ένα αμείλικτο κατηγορώ μιας ολόκληρης γενιάς σφαγιασμένης στο βωμό μιας ασύλληπτης παραφροσύνης και, συνεπώς, αποτελεί και ένα συγκλονιστικό ντοκουμέντο. Γεννημένος στο Αμβούργο το 1921, τον στέλνουν εικοσάχρονο στο ρωσικό μέτωπο, όπου τραυματίζεται. Όμως το χειρότερο ήταν η κατάσχεση από τη λογοκρισία της αλληλογραφίας του, στην οποία είχε την τόλμη να εκφράζει τα αντιχιτλερικά και αντιπολεμικά συναισθήματά του. Η καταδίκη του εις θάνατον από το στρατοδικείο δεν εκτελείται λόγω της σοβαρής κατάστασης της υγείας του, για την οποία παίρνει χάρη. Όμως το αντιφασιστικό μένος του δεν τον αφήνει να ησυχάσει κι ως το τέλος του πολέμου τη ζωή του θα τη μοιράσει στο μέτωπο και τη φυλακή. Πέθανε στη Βασιλεία το 1947, μόλις είκοσι έξι χρονών.