Περιγραφή
Αντικείμενο αυτού του τόμου είναι η νεωτερικότητα, ως πρόοδος αλλά και ως ευρωπαϊκή κυριαρχία, όπως την βίωσαν η Ελλάδα και η Τουρκία από τα μέσα του 19ου αιώνα. Οι μελέτες σε διάφορα πεδία, από τις θεσμικές αλλαγές και τη νομοθεσία έως τις κοινωνικές εξελίξεις στην οικονομία και την κουλτούρα, την αρχιτεκτονική και τη συμμετοχή των γυναικών στις αλλαγές των ιδεών, αναδεικνύουν την παράλληλη και συνάμα διαφορετική πορεία των δύο κοινωνιών προς τον δυτικό εκσυγχρονισμό. Και στις δύο όχθες του Αιγαίου, η πορεία αυτή, ζητώντας να υπερβεί την αντίθεση Ανατολής και Δύσης, επικεντρώθηκε στη διαπάλη ανάμεσα στην παράδοση και τη νεωτερικότητα ως προϊόν εισαγωγής, ενώ ο εκατέρωθεν εθνικισμός οδήγησε σε ένα είδος εκσυγχρονισμού που οικοδομήθηκε πάνω στην αναστύλωση της παράδοσης.
Ο δεύτερος αυτός τόμος της σειράς Κοινωνικές και ιστορικές μελέτες για την Ελλάδα και την Τουρκία είναι και πάλι προϊόν επιστημονικού διαλόγου σε τακτές συναντήσεις με τους συγγραφείς των κειμένων και τους επιμελητές της σειράς, με αντικείμενο την ανταλλαγή ερευνητικών δεδομένων, συμπερασμάτων και υποθέσεων εργασίας και στόχο την καλύτερη γνώση κάθε πλευράς για την κοινωνία των απέναντι γειτόνων, σε μια προοπτική αλληλοκατανόησης και αρμονικής συνύπαρξης.
Περιέχονται τα κείμενα:
Πρώτο μέρος: Η οικοδόμηση του σύγχρονου κράτους
– Γιάννης Α. Τασόπουλος, Ο συνταγματισμός και η ιδεολογική μεταστροφή προς την εθνική ενότητα υπό το Σύνταγμα του 1864
– Zafer Toprak, Από την πολλαπλότητα στην ενότητα: νομοθεσία και νομολογία στην ύστερη Οθωμανική Αυτοκρατορία
Δεύτερο μέρος: Η μεταμόρφωση της παράδοσης
– Χάρης Εξερτζόγλου, Οι μεταφορές της αλλαγής. Ο λόγος περί Δύσης και Ανατολής και η παράδοση στην ύστερη οθωμανική περίοδο
– Edhem Eldem, Υπογραφές ελλήνων πελατών της Αυτοκρατορικής Οθωμανικής Τράπεζας: ένας μίτος για τις πολιτιστικές επιλογές και συμπεριφορές;
– Ιωάννα Πετροπούλου, Από τη Δύση στην Ανατολή: ξένο μυθιστόρημα στα καραμανλίδικα
– Sibel Bozdogan, Η τουρκική αρχιτεκτονική ανάμεσα στον οθωμανισμό και το μοντερνισμό 1873-1931
Τρίτο μέρος: Νέα έθνη, νέες γυναίκες
– Ιωάννα Λαλιώτου, Εν πλω: ιστορία της κινητικότητας και πολιτικές της κουλτούρας στην Ελλάδα του 20ού αιώνα
– Αγγέλικα Ψαρρά, Το δώρο του Νέου Κόσμου: Οι ελληνίδες φεμινίστριες μεταξύ Δύσης και Ανατολής (1880-1930)
– Nukhet Sirman, Η συγκρότηση της οικογένειας ως κοινωνικού θεσμού κατά τη μετάβαση από την αυτοκρατορία στο έθνος-κράτος
– Zafer Yenal, Μαγειρεύοντας το έθνος: γυναίκες, εμπειρίες της νεωτερικότητας και ινστιτούτα θηλέων στην Τουρκία
Τέταρτο μέρος: Σύγχρονοι χώροι
– Biray Kolluoglu Kirli, Αστικά τοπία και νεωτερικότητα: η Σμύρνη μεταμορφώνεται σε Ίζμιρ
– Αλέκα Γερόλυμπου, Μεταμορφώσεις του αστικού χώρου στις νησιωτικές πόλεις του Αιγαίου από τον 19ο στον 20ό αιώνα
