Περιγραφή
[…] Μια ομάδα εφυαλωμένων κεραμικών, προϊόν σωστικής ανασκαφής που διενεργήθηκε στην Ακροναυπλία από την τότε 1η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων το 1972 και τον έφορο Βυζαντινών Αρχαιοτήτων αείμνηστο Παύλο Λαζαρίδη, ανέλαβε να μελετήσει και δημοσιεύει στον παρόντα τόμο η ερευνήτρια του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών κυρία Αναστασία Γιαγκάκη, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ως τώρα δεδομένα της έρευνας για την εφυαλωμένη κεραμική. Η κεραμική της Ακροναυπλίας συγκροτεί ένα ποικίλο και σύνθετο σύνολο εφυαλωμένων σπαραγμάτων προερχόμενο από διάφορα κέντρα παραγωγής της βυζαντινής επικράτειας αλλά και από πολυάριθμα κέντρα της Μεσογείου, από την Ιταλία και την Κύπρο ως τη Συρία και τη Μικρά Ασία. Χρονολογικά καλύπτει έξι αιώνες, από τον 11ο ως τον 17ο αιώνα, περίοδο κατά την οποία η περιοχή του Ναυπλίου υπήχθη διαδοχικά στη βυζαντινή, τη βενετική και την οθωμανική επικράτεια. Η υπαγωγή σε κάθε ένα από αυτά τα κράτη δεν υποδηλώνει και την αποκλειστική παρουσία αντίστοιχης κεραμικής· αντίθετα καταδεικνύει τη λειτουργία δικτύων ανταλλαγών και εμπορίας ανάμεσα σε αυτά σε βάθος χρόνου.
Στην εκδιδόμενη μονογραφία η αρχαιολόγος συγγραφέας ταξινομεί τα εφυαλωμένα σπαράγματα εντάσσοντάς τα στις αντίστοιχες τυπολογίες, αναλύει τα επιμέρους χαρακτηριστικά κάθε κατηγορίας, σχολιάζει τα ανευρεθέντα θραύσματα και παραθέτει αναλυτικό και συστηματικό κατάλογο των αντικειμένων. Έτσι η αρχαιολογική περιγραφή μετατρέπεται σε μεθοδολογικό εργαλείο, χρήσιμο για συγκρίσεις παρόμοιου υλικού ευρύτερα. Στη συνέχεια, η ίδια συγγραφέας, ως ιστορικός, προβαίνει σε έναν πολυεπίπεδο ιστορικό υπομνηματισμό του υλικού, εφόσον αυτό προέρχεται από διάφορες γεωγραφικές περιοχές και βρέθηκε και λειτούργησε στο συγκεκριμένο χώρο σε διαφορετικές φάσεις της ιστορίας του και σε σαφώς διαφορετικά ιστορικά συμφραζόμενα.
Αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι μία συνολική αρχαιολογική και ιστορική αποτίμηση της ως τώρα γνωστής στην έρευνα κεραμικής της Ακροναυπλίας· μία ανασύνθεση διάσπαρτων ψηφίδων που συμβάλλουν στην αποκατάσταση του ψηφιδωτού της ιστορίας του Ναυπλίου και ειδικότερα της Ακροναυπλίας για έξι αιώνες (11ος-17ος αι.)· μίας τοποθεσίας με συνεχή οικιστική συνέχεια και μίας πόλης με πυκνές εμπορικές ανταλλαγές και με σημαντικό ρόλο στο διαμετακομιστικό εμπόριο τόσο της Πελοποννήσου όσο και της Μεσογείου […]
(από τον πρόλογο, Κρίτων Χρυσοχοΐδης, Διευθυντής Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών)
