Η Θεσσαλονίκη των συγγραφέων

Η Ευγενία Φακίνου γεννήθηκε το 1945 στην Αλεξάνδρεια. Μεγάλωσε στην Αθήνα και σπούδασε γραφικές τέχνες και ξεναγός. Εργάστηκε για μερικά χρόνια σε περιοδικά ως γραφίστρια. Το 1976 δημιούργησε το κουκλοθέατρο "Ντενεκεδούπολη".'Εχει γράψει και έχει εικονογραφήσει πολλά παιδικά βιβλία. Το 1982 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα "Αστραδενή". Τα μυθιστορήματα της έχουν μεταφραστεί και κυκλοφορούν στα γερμανικά, αγγλικά, ρωσικά, ουγγρικά, δανέζικα, γαλλικά, ολλανδικά, ιταλικά και σερβικά. Το 2005 τιμήθηκε με το Βραβείο Αναγνωστών (Εθνικό Κέντρο Βιβλίου - Σκάι 100,3) για το μυθιστόρημα της "Η μέθοδος της Ορλεάνης" και το 2008 με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για τη συλλογή διηγημάτων "Φιλοδοξίες κήπου".

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Κωνσταντίνου Δημητριάδη) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 20 Μαρτίου 1931. Φοίτησε στο Τμήμα Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και από το 1958 ως το 1965 εργάστηκε ως βιβλιοθηκάριος στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της πόλης. Παράλληλα το 1958 ίδρυσε και ανέλαβε υπό τη διεύθυνσή του το περιοδικό "Διαγώνιος", που κυκλοφόρησε ως το 1983 με ολιγόχρονες παύσεις. Το 1962 δημιούργησε τις "Εκδόσεις της Διαγωνίου" και από το 1965 εργάστηκε ως διορθωτής και επιμελητής. Το 1974 ίδρυσε τη Μικρή Πινακοθήκη της Διαγωνίου που λειτούργησε έως το 1995, με στόχο την προβολή νέων καλλιτεχνών της συμπρωτεύουσας, με στενούς συνεργάτες του τον Κάρολο Τσίζεκ και τον Νίκο Νικολαΐδη. Την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία πραγματοποίησε το 1949 με τη δημοσίευση του ποιήματος "Βιογραφία" στο περιοδικό της Θεσσαλονίκης "Μορφές". Τον επόμενο χρόνο κυκλοφόρησε η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο "Εποχή των ισχνών αγελάδων". Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος τοποθετείται ανάμεσα στους σημαντικότερους ποιητές της ομάδας που είναι γνωστή ως "Κύκλος της Διαγωνίου" και κινήθηκε στο πλαίσιο του ομώνυμου περιοδικού που ο ίδιος ίδρυσε (Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου, Γιώργος Ιωάννου, Τάσος Κόρφης, Βασίλης Καραβίτης, κ.ά.). Η ποίησή του χαρακτηρίζεται από επιρροές από το έργο του Κωνσταντίνου Καβάφη, με θεματικές της την ερωτική επιθυμία και την ανεκπλήρωτη διάστασή της, την ερωτική επίτευξη, απόρριψη ή και εκμηδένιση, την κατά χριστιανική έννοια αυτοταπείνωση αλλά και την πολιτική διάσταση του έρωτα και την κοινωνική κριτική. Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές "Εποχή των ισχνών αγελάδων" (1950), "Ξένα γόνατα" (1957), "Ανυπεράσπιστος καημός" (1970), "Ο αλλήθωρος" (1970, συγκεντρωτική έκδοση των τεσσάρων συλλογών με τίτλο "Ποιήματα", Διαγώνιος 1986, γ' 1998· Ιανός 2004· θ' 2018), "Το κορμί και το σαράκι" (1998, συμπληρωμένη έκδοση με νέο τίτλο "Μικρά ποιήματα", Ιανός 2004· η' 2016), "Νεκρή πιάτσα" (1999), "Η πιο βαθιά πληγή" (1999), "Παράξενο, που βρίσκει κουράγιο κι ανθίζει" (2010), συγκεντρωτική έκδοση των συλλογών με τίτλο "Πεζά ποιήματα" (Ιανός 2004· 2010· στ' 2016). Εξέδωσε επίσης διηγήματα ("Η κάτω βόλτα", Διαγώνιος 1963, 1991· στ' Ιανός 2004· ζ' 2012), μικρά πεζά ("Οι ρεμπέτες του ντουνιά", Διαγώνιος 1986· γ' Ιανός 2004· ε' 2016), μεταφράσεις αρχαίων λυρικών (Μπιλιέτο 2005, στη συνέχεια ως "Εντευκτήριο Ι", Ιανός 2007), ξένων λογοτεχνών ("Εντευκτήριο", α' Διαγώνιος 1989, στη συνέχεια ως "Εντευκτήριο ΙΙ", ε' Ιανός 2007), του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου ("Το Άγιο και Ιερό Ευαγγέλιο κατά τον Ματθαίο", Το Ροδακιό, 1997, β' Ιανός 2012), στίχους και ηχογραφήσεις με τραγούδια ("Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος τραγουδάει τα τραγούδια του", 1982, "Βαρδάρι και Εγνατία", 1990, "Το αιώνιο παράπονο", 1994, "Με τέχνη και με πάθος", 1998, "Τα τραγούδια του Ντίνου Χριστιανόπουλου"-επανακυκλοφορία των δύο κύκλων, Ιανός 2012), μελέτες ("Συμπληρώνοντας κενά", 1988, "Εισαγωγή στα ρεμπέτικα", 1991, "Ο Βασίλης Τσιτσάνης και τα πρώτα τραγούδια του", 1994, "Το ρεμπέτικο και η Θεσσαλονίκη", 1999, "Τα παλιά βιβλιοπωλεία της Θεσσαλονίκης", 1999, "Η λογοτεχνία της Θεσσαλονίκης 1850-1950: σύντομο διάγραμμα", 1999, "Μελέτες για τον Σολωμό", 2001, "Ο Παύλος Μελάς σε ποιήματα Μακεδόνων ποιητών", 2004, κ.ά.), δοκίμια ("Δοκίμια", Μπιλιέτο 1999, "Εναντίον", Ιανός 2012, κ.ά.), βιβλιοκρισίες ("Αποθήκη Α'", 1978), βιβλιογραφικές εργασίες ("Λογοτεχνικές εκδόσεις Θεσσαλονίκης 1850-1950", 1980, β' 1997, "Λογοτεχνικά περιοδικά Θεσσαλονίκης 1889-1945", 1996, "Λογοτεχνικές εκδόσεις Μακεδονικών πόλεων πλην Θεσσαλονίκης 1879-1950", ΙΝΒΑ 1998, κ.ά.), ανθολογίες ("Στιχάκια του στρατού", 2004), συνεντεύξεις, αυτοβιογραφικά κείμενα. Το 2011 αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτορας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το ίδιο έτος τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του, το οποίο αρνήθηκε ωστόσο να παραλάβει, συνεπής με τη στάση του ότι ο πνευματικός δημιουργός οφείλει να μένει μακριά από βραβεύσεις. Έφυγε από τη ζωή στη Θεσσαλονίκη στις 11 Αυγούστου 2020, σε ηλικία 89 ετών. Κηδεύτηκε, δαπάνη του Δήμου Θεσσαλονίκης, στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Σαράντα Εκκλησιών) και ενταφιάστηκε στο Κοιμητήριο Αναστάσεως του Κυρίου, στη Θέρμη. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Ντίνου Χριστιανόπουλου βλ. Αλέξης Ζήρας, "Χριστιανόπουλος Ντίνος", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 9β, Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, 1988, Δημήτρης Δασκαλόπουλος, "Χριστιανόπουλος Ντίνος", στο "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", Αθήνα: Πατάκης, 2007, σελ. 2381-2· συμμετοχή του στις τηλεοπτικές εκπομπές της ΕΡΤ "Μονόγραμμα" (1991), "Νυχτερινός επισκέπτης" (1996) και "Στα Άκρα" (2011)· καθώς και τα αυτοβιογραφικά κείμενα "Πίσω απ' την Αγιά-Σοφιά" (Ιανός, 1997), "Θεσσαλονίκη, ου μ' εθέσπισεν" (Ιανός 1999) και "Εγώ, φαντάρος στο χακί..." (Μπιλιέτο, 2003).

Ο Βασίλης Βασιλικός του Νικολάου γεννήθηκε στην Καβάλα στις 18 Νοεμβρίου 1934. Σπουδές: Λύκειο Καρυωτάκη (Καβάλα), Σχολή Βαλαγιάννη, Αμερικάνικο Κολέγιο Ανατόλια (Θεσσαλονίκη), Νομική Σχολή (ΑΠΘ), Yale University - Drama School, SRT - School of Radio and Television (Νέα Υόρκη) για τηλεσκηνοθεσία. Bοηθός σκηνοθέτη σε ξένες παραγωγές, σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ, σεναριογράφος, επιμελητής (Dr) σεναρίων, εισηγητής σεναρίων στην Arte (1990-1993), ερασιτέχνης ηθοποιός, δημοσιογράφος, συγγραφέας, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής στην ΕΡΤ-1 (1981-1984), Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Αθηναίων (1994-1996), Πρέσβης εκ προσωπικοτήτων της Ελλάδας στην Ουνέσκο (1996-2004), Πρόεδρος της Εταιρίας Συγγραφέων (2001-2005). Τιμητικές διακρίσεις: Βραβείο των "12" (1961, για την τριλογία "Το φύλλο. Το πηγάδι. Τ' αγγέλιασμα"), Κρατικό Βραβείο Διηγήματος (1980, για το "Τελευταίο Αντίο") το οποίο δεν αποδέχθηκε, Διεθνές βραβείο Meditteraneo (1970). Επίτιμος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών στην έδρα της Φιλολογίας, Ταξιάρχης Γραμμάτων και Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας (1984), Μέλος του Διεθνούς Κοινοβουλίου των Συγγραφέων με έδρα το Στρασβούργο, Μέλος του Δ.Σ. των Γάλλων συγγραφέων (Maison des Ecrivains. Γαλλία, 1990-1993). Είναι ο πιο πολυμεταφρασμένος Έλληνας συγγραφέας μετά τους Καζαντζάκη, Ρίτσο, Καβάφη. Βιβλία του έχουν εκδοθεί και στην γραφή Μπράιγ. Είναι παντρεμένος με την υψίφωνο Βάσω Παπαντωνίου και έχουν μια κόρη, την Ευρυδίκη.

Ο Αντώνης Σουρούνης (1942-2016) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στη διάρκεια της Κατοχής. Μετά τις γυμνασιακές του σπουδές, έφυγε το 1960 για τη Γερμανία, όπου είχαν ήδη μεταναστεύσει όλοι οι συγγενείς του. Ξεκίνησε να σπουδάζει κοινωνιολογία και πολιτικές επιστήμες στα Πανεπιστήμια της Κολωνίας, του Σααρμπρύκεν και του Ίνσμπρουκ, στην Αυστρία, αλλά διέκοψε τις σπουδές του και άρχισε να ταξιδεύει δουλεύοντας. Άσκησε διάφορα επαγγέλματα, από τραπεζικός υπάλληλος έως ναυτικός και από hotel boy έως επαγγελματίας παίκτης ρουλέτας. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1977 με το μυθιστόρημά του "Οι συμπαίχτες", που εκδόθηκε στη Θεσσαλονίκη (Νέα Εγνατία, β' έκδοση Καστανιώτης, Αθήνα 1988· 2008). Ακολούθησαν τα βιβλία: - "Μερόνυχτα Φραγκφούρτης", διηγήματα. Αθήνα, Ύψιλον, 1982· Καστανιώτης, 1988· 2008. - "Τα τύμπανα της κοιλιάς και του πολέμου", διηγήματα. Αθήνα, Νέα Σύνορα - Λιβάνης, 1983. Αθήνα, Καστανιώτης, 1989· 2007. - "Οι πρώτοι πεθαίνουν τελευταίοι", μυθιστόρημα. Αθήνα, Νέα Σύνορα - Λιβάνης, 1985· Καστανιώτης 1989. - "Πάσχα στο χωριό", νουβέλα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1991· 2012. - "Υπ' όψιν της Λίτσας", διηγήματα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1992· 2007. - "Ο χορός των Ρόδων", μυθιστόρημα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1994 (Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 1995). - "Το μπαστούνι", παραμύθι. Σκίτσα: Σπύρος Γούσης. Αθήνα, Καστανιώτης, 1996· 2007. - "Μισόν αιώνα άνθρωπος", αφηγήματα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1996· 2007. - "Γκας ο γκάνγκστερ", μυθιστόρημα. Αθήνα, Καστανιώτης, 2000. - "Κυριακάτικες ιστορίες", διηγήματα. Αθήνα, Καστανιώτης, 2002. - "Το μονοπάτι στη θάλασσα", μυθιστόρημα. Αθήνα, Καστανιώτης, 2006 (Βραβείο Μυθιστορήματος Περιοδικού "Διαβάζω"). - "Υπ' όψιν της Λίτσας", διηγήματα. Αθήνα, Καστανιώτης, 2007. - "Το μπαστούνι", αφήγημα. Αθήνα, Καστανιώτης, 2007. - "Νύχτες με ουρά", διηγήματα. Αθήνα, Καστανιώτης, 2010. Έφυγε από τη ζωή στη Θεσσαλονίκη στις 5 Οκτωβρίου 2016, σε ηλικία 74 ετών, έπειτα από χρόνια ασθένεια.

Ο Γιάννης Ξανθούλης γεννήθηκε το 1947 στην Αλεξανδρούπολη, στον Έβρο, από γονείς πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη. Σπούδασε δημοσιογραφία και σχέδιο. Από το 1969 εργάζεται ως δημοσιογράφος και χρονογράφος σε εφημερίδες, περιοδικά και ραδιόφωνο. Ασχολήθηκε με το παιδικό θέατρο. Έγραψε και εικονογράφησε παιδικά βιβλία. Μερικά απ' αυτά: "Μέσα στο νερό δασκάλα", "Ανέβα στη στέγη να φάμε το σύννεφο", "Ο μάγος με τα χρώματα", "Τύμπανο, τρομπέτα και κόκκινα κουφέτα", "Μια τρελή τρελή πολυκατοικία". Σατυρικά κείμενα και θεατρικά έργα του - περισσότερα από τριάντα - παρουσιάστηκαν στο ελληνικό θέατρο. Ασχολήθηκε για αρκετά χρόνια με την επιθεωρησιογραφία. Το 1981 εκδόθηκε το πρώτο του μυθιστόρημα, "Ο μεγάλος θανατικός", και ακολούθησαν: "Οικογένεια μπες-βγες", 1982, "Το καλοκαίρι που χάθηκε στο χειμώνα", 1984, "Ο Σόουμαν δε θα 'ρθει απόψε", 1985, "Το πεθαμένο λικέρ", 1987, "Ο χάρτινος Σεπτέμβρης της καρδιάς μας", 1989, "Το ρόζ που δεν ξέχασα", 1991, "Η εποχή των καφέδων", 1992, "Η Δευτέρα των αθώων", 1994, "Το τρένο με τις φράουλες, 1996, "...Ύστερα ήρθαν οι μέλισσες", 1998, "Ο Τούρκος στον κήπο", 2001, "Το τανγκό των Χριστουγέννων", 2003, "Ο θείος Τάκης", 2005, "Του φιδιού το γάλα", 2007, "Κωνσταντινούπολη - των ασεβών μου φόβων" (2008), "Δεσποινίς Πελαγία" (2010) και "Ο γιος του δάσκαλου", 2012. Βιβλία του έχουν μεταφερθεί στη μεγάλη και τη μικρή οθόνη. Έργα του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά, ισπανικά, ολλανδικά, ιαπωνικά, δανέζικα, και σε άλλες γλώσσες. Επίσης έχει εκδώσει το αυτοβιογραφικό του αφήγημα "Στην κουζίνα των φαντασμάτων" (από τη σειρά: "Η κουζίνα του συγγραφέα" των εκδόσεων Πατάκη), καθώς και μια ανθολογία λογοτεχνικών κειμένων με θέμα την Κωνσταντινούπολη ("Κωνταντινούπολη: Μια πόλη στη λογοτεχνία", Μεταίχμιο, 2004). Ζει στην Αθήνα και είναι μέλος της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών.

Ο Φρέντυ Γερμανός (1934-1999) γεννήθηκε στην Αθήνα με καταγωγή από τη Μυτιλήνη. Σπούδασε στην τότε Πάντειο Ανωτάτη Σχολή και στη Σχολή Δημοσιογραφίας Όλσον. Μιλούσε αγγλικά και γαλλικά. Μπήκε στο γράψιμο από 18 χρόνων. Ξεκίνησε παίρνοντας το δεύτερο βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Διηγήματος, που καθιέρωσε ο Mπάμπης Kλάρας στη "Bραδυνή". Από το 1953 ως ελεύθερος ρεπόρτερ ανέλαβε πολλές δημοσιογραφικές αποστολές σε διάφορες χώρες για λογαριασμό εφημερίδων και περιοδικών. Εργάστηκε ως ρεπόρτερ στην "Ελευθερία" (1954-1960), ως χρονογράφος στη "Mεσημβρινή" (1960-1967) της Ελένης Bλάχου, στην "Απογευματινή" (1968-1973) για να κλείσει τον δημοσιογραφικό κύκλο του στην "Ελευθεροτυπία" (1975-1990), απ' την οποία παραιτήθηκε ("πρόωρα", είπαν μερικοί) για να αφοσιωθεί στο γράψιμο. Έγινε γνωστότατος ως ευθυμογράφος με πηγαίο χιούμορ, παρατηρητικότητα και πρωτότυπο ύφος. Tο 1964 βγήκε το πρώτο του βιβλίο από τις εκδόσεις "Γαλαξίας", με μικρά χιουμοριστικά διηγήματα, τα οποία "δεν ήταν ακριβώς χιουμοριστικά, ούτε ακριβώς διηγήματα". Ήταν το "Mε συγχωρείτε, λάθος", το οποίο έφτασε τα 150.000 αντίτυπα τα επόμενα χρόνια. Έγραψε συνολικά 25 βιβλία τα οποία τον περιέλαβαν στη συντροφιά των πιο πολυδιαβασμένων Ελλήνων συγγραφέων του καιρού μας. Ο ίδιος πίστευε ότι η συγγραφική του καριέρα άρχισε ουσιαστικά το 1978, όταν έγραψε τον "Εχθρικό πλανήτη", μια σειρά από φανταστικά διηγήματα, κι ένα χρόνο αργότερα το "Ένα γελαστό απόγευμα". Tο 1985, με το ιστορικό του μυθιστόρημα "Ακριβή μου Σοφία", άνοιξε έναν καινούργιο κύκλο που συνεχίστηκε με τα βιβλία "Η εκτέλεση", 1986, "'Ελλη Λαμπέτη", 1996, "Τερέζα", 1997, κ.ά. "Το αντικείμενο", που αναφέρεται στη ζωή του Νίκου Ζαχαριάδη, είναι το τελευταίο του χειρόγραφο που εκδόθηκε, το 2000.

H Nτόρα Γιαννακοπούλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Mυτιλήνη. Mε το τέλος των θεατρικών της σπουδών στην Aθήνα θα παίξει και θα τραγουδήσει στο έργο "Ένας όμηρος" του Mπρένταμ Mπίαμ, που ανέβασε ο Λεωνίδας Tριβιζάς στο "Kυκλικό Θέατρο" με τραγούδια που είχε γράψει ο Mίκης Θεοδωράκης για το έργο. Tότε αρχίζει μια παράλληλη καριέρα στο θέατρο και στο τραγούδι, με σύγχρονες εμφανίσεις στο θέατρο, στον κινηματογράφο και στις πρώτες μπουάτ στην Πλάκα. Bγάζει δίσκους με τα τραγούδια του Όμηρου και συνεχίζει με την "Όμορφη πόλη" των Θεοδωράκη - Mποστ - Kακογιάννη και λίγο αργότερα με τις "Mικρές Kυκλάδες" του Oδυσσέα Eλύτη. Στη διάρκεια της Xούντας φεύγει στο εξωτερικό, όπου με μια μικρή ομάδα κάνει τουρνέ σε χώρες της Δυτικής και Aνατολικής Eυρώπης μ' ένα ιδιόμορφο πρόγραμμα βασισμένο στη μουσική του Mίκη Θεοδωράκη. Mετά τη μεταπολίτευση σταματά σχεδόν αμέσως το θέατρο και το τραγούδι. "H πρόβα του νυφικού", που κυκλοφόρησε το Nοέμβριο του 1993, είναι το πρώτο της μυθιστόρημα. Στην πραγματικότητα είναι το πρώτο της γραπτό κείμενο, με δεύτερο ένα διήγημα στη "Λέξη" με τίτλο "O Πάπαρδος", δημοσιευμένο το Mάρτιο του 1995. Tο δεύτερο μυθιστόρημά της, "O μεγάλος θυμός", κυκλοφόρησε το Σεπτέμβριο του 1996. Και τα δύο μυθιστορήματα έγιναν σειρές για την τηλεόραση, το πρώτο στον ΑΝΤ-1, το δεύτερο στο MEGA, σε σκηνοθεσία Κώστα Κουτσομύτη. Τα υπόλοιπα μυθιστορήματά της είναι το "Με τα μάτια του έρωτα" (1999), "Oι τρεις χήρες" (2001), που έγινε σειρά στον ALPHA, "Αμαρτωλέ μου άγγελε" (2002), "Έρως μετ' εμποδίων" (2004), "Το μενταγιόν (2007), "Ένοχα μυστικά" (2009) και "Πεθαίνω για σένα" (2011). (φωτογραφία: Γιώργος Παυλίδης)

Η Ζυράννα Ζατέλη γεννήθηκε το 1951 στον Σοχό Θεσσαλονίκης. Σπούδασε θέατρο και εργάστηκε ως ηθοποιός, καθώς και στο ραδιόφωνο, μα τα εγκατέλειψε αρκετά γρήγορα -η πραγματική της κλίση ήταν και είναι το γράψιμο και ασχολείται πλέον αποκλειστικά μ' αυτό. Έχει εκδώσει ως τώρα τα βιβλία: - "Περσινή αρραβωνιαστικιά", συλλογή εννέα διηγημάτων, εκδ. Σιγαρέτα 1984· Καστανιώτης, 1994 - "Στην ερημιά με χάρι", συλλογή τριάντα ενός διηγημάτων, εκδ. Σιγαρέτα 1986· Καστανιώτη, 1994 - "Και με το φως του λύκου επανέρχονται", μυθιστόρημα σε δέκα ιστορίες, εκδ. Καστανιώτη, 1993 - "Ο θάνατος ήρθε τελευταίος", μυθιστόρημα, εκδ. Καστανιώτη, 2001, πρώτο βιβλίο της τριλογίας "Με το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους". - "Το πάθος χιλιάδες φορές", μυθιστόρημα, εκδ. Καστανιώτη, 2009, δεύτερο βιβλίο της τριλογίας "Με το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους". Το 2010 τιμήθηκε με το Βραβείο Μυθιστορήματος του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου της. Το μυθιστόρημά της "Και με το φως του λύκου επανέρχονται" μεταφράστηκε στα γερμανικά, ολλανδικά, λιθουανικά, ιταλικά, γαλλικά. Διηγήματά της έχουν μεταφραστεί και δημοσιευθεί σε ανθολογίες και λογοτεχνικά περιοδικά στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και ιταλικά.

Η Άλκη (Αγγελική) Ζέη (15 Δεκεμβρίου 1923 - 27 Φεβρουαρίου 2020) γεννήθηκε στην Αθήνα. Ο πατέρας της καταγόταν από την Κρήτη και η μητέρα της από τη Σάμο όπου πέρασε τα πρώτα παιδικά της χρόνια. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και εντάχθηκε στην ΕΠΟΝ, παρακινούμενη από την Διδώ Σωτηρίου. Ενώ φοιτούσε στη δραματική σχολή το 1943 γνώρισε τον μελλοντικό της σύζυγο, θεατρικό συγγραφέα Γιώργο Σεβαστίκογλου (1913-1990), με τον οποίο παντρεύτηκε το 1945. Το 1948, ύστερα από την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού στον Εμφύλιο, ο σύζυγός της διέφυγε στην Τασκένδη. Η Ζέη προσπάθησε να τον ακολουθήσει αλλά τη συνέλαβαν και την εξόρισαν στη Χίο λόγω των πολιτικών της πεποιθήσεων. Ύστερα από προσπάθειες έξι ετών, και αφού έμεινε για καιρό στην Ιταλία, το 1954 επανασυνδέθηκε με τον σύζυγο της στην Τασκένδη. Το 1957 μετακόμισαν στη Μόσχα, όπου σπούδασε στο τμήμα σεναριογραφίας του Ινστιτούτου Κινηματογράφου της Μόσχας και απέκτησε δύο παιδιά, την Ειρήνη που εργάζεται ως διερμηνέας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τον Πέτρο που είναι σκηνοθέτης του κινηματογράφου και εργάζεται στην Ελλάδα. Το 1964 επέστρεψε στην Ελλάδα για να ξαναφύγει πάλι το 1967, με την κήρυξη δικτατορίας -αυτή τη φορά για το Παρίσι- και να επιστρέψει οριστικά όταν έπεσε η απριλιανή χούντα. Όπως περιγράφει γλαφυρά στο αυτοβιογραφικό βιβλίο της "Με μολύβι φάμπερ νούμερο 2", ασχολήθηκε από μικρή με το γράψιμο ενώ στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου άρχισε να γράφει για το κουκλοθέατρο. Μαθήτρια ακόμα, έγραψε μια σειρά διηγημάτων που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό "Νεανική Φωνή", περιοδικό για νέους που ανάμεσα στους συνεργάτες του συγκαταλεγόταν ο Τάσος Λιγνάδης και ο Μάριος Πλωρίτης. Κατά την παραμονή της στη Σοβιετική Ένωση, έγραψε διηγήματα που τα έστειλε στην Ελλάδα και δημοσιεύτηκαν στην "Επιθεώρηση Τέχνης" και αργότερα εκδόθηκαν σε βιβλίο με τίτλο "Αρβυλάκια και γόβες". Πρώτο της μυθιστόρημα, εμπνευσμένο από τα παιδικά της χρόνια στη Σάμο, ήταν το "Καπλάνι της βιτρίνας". Το "Καπλάνι" εκδόθηκε για πρώτη φορά από τον εκδοτικό οίκο Θεμέλιο και ύστερα από τον Κέδρο, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και έγινε η πρώτη της μεγάλη συγγραφική επιτυχία. Ακολούθησαν, όλα από τον Κέδρο, "Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου", "Κοντά στις ράγες", "Ο θείος Πλάτων", "Μια Κυριακή του Απρίλη", "Τα παπούτσια του Αννίβα", "Η μωβ ομπρέλα", που αγαπήθηκαν από τα παιδιά στην Ελλάδα και το εξωτερικό. "Το Καπλάνι της Βιτρίνας", "Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου" και το "Κοντά στις ράγες" βραβεύτηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες με το Βραβείο Μίλντρεντ Μπάτσελντερ 1974,1974 και 1976, που δίνεται στο καλύτερο μεταφρασμένο παιδικό βιβλίο. Στον Κέδρο εξέδωσε το 1987 το πρώτο της μυθιστόρημα για ενηλίκους, την "Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα", που επίσης αγαπήθηκε πολύ και πούλησε περισσότερα από 135.000 αντίτυπα. Μετέφρασε βιβλία από τα ιταλικά, τα γαλλικά και τα ρωσικά. Έγραψε επίσης δύο θεατρικά έργα για παιδιά, τον "Κεραμυδοτρέχαλο" και τον "Βασιλιά Ματία τον Πρώτο". Το 1992 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας, το 2002 με το βραβείο Giuseppe Acerbi (Καστέλ Γκοφρέντο, Ιταλία) για την "Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα", το 2003 με το βραβείο Εφηβικού Βιβλίου του περιοδικού "Διαβάζω" για το βιβλίο της "Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της" και το 2010 με το βραβείο του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου της. Το 2008 ήταν υποψήφια για το διεθνές βραβείο παιδικής λογοτεχνίας Άστριντ Λίντνγκρεν. Το 2012 αναγορεύθηκε επίτιμη διδάκτορας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου και το 2015 επίτιμη διδάκτορας της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών. Τα τελευταία βιβλία της, όλα με μεγάλη επιτυχία, ήταν "Ο ψεύτης παππούς" (2017), που έγινε σειρά στην τηλεόραση, "Πόσο θα ζήσεις ακόμα, γιαγιά;" (2017), "Η βιβλιοθήκη της Άλκης Ζέη" (2018) και "Ένα παιδί από το πουθενά" (2019). Έφυγε από τη ζωή "πλήρης ημερών" το βράδυ της 27 Φεβρουαρίου 2020, σε ηλικία 96 ετών.

Ο Τάσος Καλούτσας γεννήθηκε το 1948 στη Θεσσαλονίκη, όπου και ζει. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και εργάζεται ως καθηγητής στη μέση εκπαίδευση. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1983 με διηγήματα στο περιοδικό "Διαγώνιος". Αργότερα συνεργάστηκε στενά με τα περιοδικά "Παραφυάδα" και "Το Τραμ" (τρίτη διαδρομή). Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί και σε άλλα λογοτεχνικά περιοδικά. Κυκλοφόρησε τα βιβλία: "Το κελεπούρι και άλλα διηγήματα" (1987· 1997), "Το κλαμπ και άλλα διηγήματα" (1990), "Αλήθεια και βίωμα στα διηγήματα της "Κάτω βόλτας" του Ντίνου Χριστιανόπουλου" (μελέτη, 1990), "Το καινούριο αμάξι" (διηγήματα, 1995), "Το τραγούδι των σειρήνων" (διηγήματα, 2000, Κρατικό Βραβείο Διηγήματος και Βραβείο Διηγήματος του περιοδικού "Διαβάζω"), "Η ωραιότερη μέρα της" (διηγήματα, 2010). Διηγήματά του έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά, τα αγγλικά και τα ολλανδικά.

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1953 και σπούδασε γαλλική φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Εργάστηκε σε εφημερίδες, στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση, έγραψε σενάρια για τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ και το σενάριο για την ταινία του Παντελή Βούλγαρη "Όλα είναι δρόμος" σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη. Διεύθυνε την εφημερίδα "Θεσσαλονίκη" και τα περιοδικά "Θ-97" (Βραβείο Ιπεκτσί), "Τάμαριξ" και "Χίλια Δέντρα". Διετέλεσε διευθυντής του καλλιτεχνικού περιοδικού "Πανσέληνος" της "Κυριακάτικης Mακεδoνίας" που τιμήθηκε με το Ευρωπαϊκό βραβείο European Newspaperdesign Awards 2000. Η συλλογή διηγημάτων του "Η Στενωπός των υφασμάτων" τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο διηγήματος το 1993. Συνεργάστηκε επί δύο χρόνια με την "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία". Το 2010 τιμήθηκε με το βραβείο του Ιδρύματος Μπότση. Το 2012 έλαβε το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών "Πέτρος Χάρης" για το βιβλίο του "Περιπολών περί πολλών τυρβάζω" (Εκδόσεις Πατάκη). Εργογραφία: - "Μάτι φώσφορο, κουμάντο γερό", διηγήματα. Θεσσαλονίκη, Ιανός, 1989. Αθήνα, Καστανιώτης, 1992. - "Η ψίχα της μεταλαβιάς", διηγήματα. Θεσσαλονίκη, Τραμ, 1990. - "Η στενωπός των υφασμάτων", διηγήματα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1992. - "Πάλι κεντάει ο στρατηγός", διηγήματα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1996. - "Ακριανή λωρίδα. Η ψίχα της μεταλαβιάς", διηγήματα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1998. - "Γερνάω επιτυχώς", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος, 2000. - "Ουζερί Τσιτσάνης", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος, 2001. - "Επί ψύλλου κρεμάμενος", Αθήνα, Κέδρος, 2003. - "Πολύ βούτυρο στο τομάρι του σκύλου", μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος, 2006. - "Όλα βαίνουν καλώς εναντίον μας", μυθιστόρημα, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2008. - "Μεταξύ σφύρας και Αλιάκμονος", Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2009. - "Περιπολών περί πολλών τυρβάζω", Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη, 2011. Μεταφράσεις των έργων του: Στα γερμανικά: -Επιλογή 19 διηγημάτων από τις τρεις πρώτες συλλογές με γενικό τίτλο "Der Staatsanwalt im Nebel" ("O εισαγγελέας εν ομίχλη"), Romiosini, 1998. -"Griechische Erzahlungen", ανθολογία, Insel Verlag, Franfurt am Main und Leipzig 1991,το διήγημα "Pater Loukas der Geringsten einer" ("Πάτερ Λουκάς ελάχιστος") από τη συλλογή "Μάτι φώσφορο, κουμάντο γερό". -"Griechische Erzahlungen", ανθολογία, dtv, 1993, το διήγημα "Das Vipernwasser" ("Τo ασπιδόνερο") από τη συλλογή "Μάτι φώσφορο, κουμάντο γερό". -"Saloniki Erzalt", ανθολογία, εκδόσεις Romiosini, το διήγημα "Das ausgerichete Stilett" ("Ζυγισμένο στιλέτο") από τη συλλογή "Μάτι φώσφορο, κουμάντο γερό". Στα αγγλικά: -Στο περιοδικό "Μondo Greco", 4, fall 2000, το διήγημα "Madame Soso takes a stroll" ("Η κυρία Σωσώ θα βγει βόλτα"), από τη συλλογή "Πάλι κεντάει ο στρατηγός". Στα γαλλικά: -Περιοδικό "Desmos" ("Le Lien"), 2, hiver 2000, το διήγημα "Le pharmacien dans le jardin" ("Ο φαρμακοποιός στον κήπο") από τη συλλογή "H στενωπός των υφασμάτων". Στα ολλανδικά: -"Ga de k1okken Iuiden", ανθολογία, επιμέλεια Hero Hokwerda, εκδόσεις Meulenhoff, Amsterdam, 1997, το διήγημα "Ousour" ("Ουσούρ") από τη συλλογή "Η ψίχα της μεταλαβιάς". Στα τσέχικα: - "Ceme olivy", ανθολογία, εκδόσεις Aspida, Praha, 2000, το διήγημα "Cyclista zahyra primo" ("Ο ποδηλάτης στρίβει ευθεία") από τη συλλογή "Πάλι κεντάει ο στρατηγός". Στα ιταλικά: - Περιοδικό "Racconto", τεύχος 21, Ιανουάριος - Φεβρουάριος - Μάρτιος 1996, το διήγημα "La batteria fuori della piano regolatore" ("Η ντραμς εκτός σχεδίου πόλεως") από τη συλλογή "H στενωπός των υφασμάτων". (φωτογραφία: Κώστας Μητρόπουλος)