Η φιλοσοφία του πραγματισμού στην εκπαίδευση

Ο Τζων Ντιούι γεννήθηκε στο Μπέρλιγκτον της πολιτείας Βερμόντ το 1859 και πέθανε στη Νέα Υόρκη το 1952. Από τους μεγαλύτερους αμερικανούς φιλοσόφους, βασικός εκπρόσωπος της σχολής του πραγματισμού (μαζί με τον Τσαρλς Πηρς και τον Ουίλλιαμ Τζέιμς), άσκησε τεράστια επιρροή στην αμερικανική φιλοσοφία, την ψυχολογία και τις παιδαγωγικές σπουδές. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Βερμόντ και στο Πανεπιστήμιο John Hopkins. Δίδαξε στα Πανεπιστήμια του Μίσιγκαν, της Μιννεσότα και του Σικάγου. Από το 1904 ώς το 1930 διετέλεσε καθηγητής του Πανεπιστημίου Columbia της Νέας Υόρκης, στο οποίο εργάστηκε κατόπιν ως ομότιμος καθηγητής. Ο Ντιούι έπαιξε επίσης έναν σπουδαίο πολιτικό και ηθικό ρόλο. Ήταν από τους πρωτοστάτες της ίδρυσης του New School for Social Research, καθώς και του Πανεπιστημίου της Εξορίας στο οποίο κατέφυγαν επιστήμονες θύματα των ολοκληρωτικών καθεστώτων. Αναμείχτηκε ενεργά στο Κίνημα "Ο Πόλεμος εκτός νόμου" και αντιπαρατάχτηκε τόσο στις σοβιετικές αρχές -αναλαμβάνοντας την προεδρία της επιτροπής για την ανασκευή των κατηγοριών κατά του Λ. Τρότσκι- όσο και στις αμερικανικές αρχές, υπερασπιζόμενος τον Μπέρτραντ Ράσσελ, που είχε εκδιωχτεί από το Πανεπιστήμιο City College της Νέας Υόρκης με την κατηγορία της σεξουαλικής ανηθικότητας. Στα βιβλία του Τζων Ντιούι που έχουν κυκλοφορήσει στα ελληνικά συγκαταλέγονται τα "Η αναζήτηση της βεβαιότητας" (μετάφραση Μανώλης Κορνήλιος, εκδόσεις Ίκαρος) και "Δημοκρατία και εκπαίδευση" (μετάφραση Φώτης Τερζάκης, εκδόσεις Ηριδανός).

Η Σωτηρία Τριαντάρη - Μαρά (Θεσσαλονίκη, 1967) σπούδασε ιστορία και αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, θεολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Τυβίγγης στη Γερμανία. Είναι διδάκτωρ φιλοσοφίας (ως υπότροφος του Ι.Κ.Υ.) και με υποτροφία συνέχισε μεταδιδακτορικές σπουδές στη βυζαντινή φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (Φιλοσοφική Σχολή). Εργάστηκε ως φιλόλογος καθηγήτρια στη μέση και εκκλησιαστική εκπαίδευση, αποσπάστηκε στο ΥΠ.Ε.Π.Θ., στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και στο Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας (1998-2001) και διδάσκει με ανάθεση το μάθημα της φιλοσοφίας στα Πανεπιστήμια: Ιωαννίνων και Μακεδονίας. Είναι επιμελήτρια έκδοσης του περιοδικού Φιλοσοφίας Ανάλεκτα, μέλος της Ελληνικής Ιστορικής Εταιρείας, της Ελληνικής Φιλοσοφικής Επιθεώρησης, της Societe Internationale pour l' Etude la Philosofie Medievale (Βέλγιο) κ.ά. Έλαβε μέρος σε διεθνή και πανελλήνια συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και εργασίες της δημοσιεύτηκαν σε έγκυρα περιοδικά και εφημερίδες. Κύρια αυτοτελή έργα της είναι: "Η γνώση και η πίστη στον Ιωάννη Φιλόπονο" (2001), "Η κριτική του Νικηφόρου Γρηγορά στον Αριστοτέλη" (2001), Αρχαία ελληνικά - φιλοσοφικός λόγος. Πλάτων-Πρωταγόρας και Αριστοτέλης Πολιτικά (Σχολικά βοηθήματα Γ τάξη ενιαίου λυκείου (2001) κ.ά.