Φιλία, χρόνος και φως

Άδωνις είναι το λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Αλί Αχμάντ Σαΐντ Εσμπέρ, που γεννήθηκε το 1930 στη βόρεια Συρία, κοντά στις ακτές της Μεσογείου. Σπούδασε φιλολογία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Δαμασκού. Ασχολήθηκε με τη μετάφραση γνωστών Ευρωπαίων ποιητών και διανοούμενων στην αραβική γλώσσα, πριν δημοσιεύσει το πρώτο του έργο "Τα άσματα του Μιχιάρ του Δαμασκηνού" (1960), που αποτέλεσε σταθμό στην αραβική ποίηση. Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βηρυτού το 1971, αρχίζει να ταξιδεύει σ' όλο τον κόσμο, δίνοντας μαθήματα γύρω από τον αραβικό πολιτισμό και την ποίηση. Το 1980 καταφεύγει στο Παρίσι για να διαφύγει από τον εμφύλιο πόλεμο στο Λίβανο και διδάσκει αραβική γλώσσα και λογοτεχνία για ένα χρόνο, στη Σορβόννη. Αναπληρωτής μόνιμος αντιπρόσωπος της Αραβικής Ένωσης στην Unesco, έχει διδάξει, επίσης, ποίηση στα Πανεπιστήμια της Γενεύης και του Princeton. Το 2011 τιμήθηκε με το βραβείο Goethe, ενώ το ονομά του συζητήθηκε έντονα για το Νόμπελ Λογοτεχνίας (το οποίο δόθηκε, τελικά, στον Σουηδό ποιητή Τούμας Τρανστρέμερ). Τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς, κάλεσε τον Μπασάρ αλ-Άσαντ να παραιτηθεί από την προεδρία της χώρας του, θέτοντας τέλος στον αιματηρό εμφύλιο πόλεμο στη Συρία.

Ο Δημήτρης Τ. Άναλις (1938-2012, πλήρες όνομα: Δημήτρης Τσακανίκας Άναλις) υπήρξε γαλλόφωνος συγγραφέας, γνωστός για το ποιητικό και δοκιμιακό έργο του, ειδικός σε θέματα γεωστρατηγικής και σε προβλήματα των μειονοτήτων των Βαλκανίων. Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στο Παρίσι, τη Λοζάνη και τη Γενεύη. Η διατριβή του, για την "Κατάληψη της εξουσίας στα μεταπολεμικά Βαλκάνια", δημοσιεύτηκε το 1978 από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις της Γαλλίας και χαιρετίστηκε ως η πρώτη σε βάθος ανάλυση της περιοχής αυτής. Επί δικτατορίας εργάστηκε στον ελβετικό Τύπο και κατόπιν στη γαλλική "Le Monde" και στο περιοδικό "Nouvelles Litteraires". Υπήρξε συνεργάτης, για μερικά χρόνια, της Υπηρεσίας Ενημέρωσης του υπουργείου Εξωτερικών, και, κατόπιν, ειδικός σύμβουλος για ζητήματα Δυτικής Ευρώπης. Έδωσε, επίσης, σεμινάρια και διαλέξεις στο Κέντρο Διπλωματικών και Στρατηγικών Σπουδών της Γαλλίας, σε ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια και Ινστιτούτα. Τα περισσότερα βιβλία του γράφτηκαν στα γαλλικά και εκδόθηκαν στη Γαλλία. Στα ελληνικά κυκλοφόρησαν οι εξής συλλογές: "Τα χέρια" (1958), "Ουρανούπολη" (1972), "Ήλιος των ποταμών" (1972), "Το στοιχειωμένο νησί" (1974), "Πανιά για περιπλάνηση" (1976), "Η σκιά που χτίζει" (1978), "Άνθρωποι της άλλης όχθης" (2006) και οι νουβέλες "Το άλλο βασίλειο" και "Σίλια ή The Golden Sixties" (2008), ενώ ένα χρόνο μετά κυκλοφόρησε και η αλληλογραφία του με τον Σύρο ποιητή Άδωνι, με τίτλο "Φιλία, χρόνος και φως: γράμματα από τη Μεσόγειο". Επίσης, δημοσίευσε περισσότερα από διακόσια άρθρα και μελέτες για τα θέματα διπλωματικών και στρατηγικών μελετών. Ήταν μέλος του Διεθνούς Συμβουλίου Επιτήρησης της Ομάδας Δικαιωμάτων και Μειονοτήτων και επίτιμο μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Τιμήθηκε από το γαλλικό Υπουργείο Εξωτερικών με το Βραβείο Σταντάλ, για την προσφορά του στα γράμματα και την επιστήμη. Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα, στις 3 Φεβρουαρίου 2012, σε ηλικία 74 ετών.