Φώτος Λαμπρινός

Aριστούχος του Iνστιτούτου Kινηματογραφίας της Mόσχας (1965-1970) στο εργαστήρι του Mιχαήλ Pομμ. Εργάστηκε ως σκηνοθέτης στο ραδιόφωνο (ΕΙΡ, 1961-1963 και 1981-1984) και στο θέατρο (Ιονέσκο, Το μάθημα, Γαλλικό Ινστιτούτο, 1958· θίασος Δημήτρη Χορν, θέατρο "Κεντρικόν", 1962-1964), και ως κριτικός κινηματογράφου στις εφημερίδες Αυγή και Δημοκρατική Αλλαγή (1961-1964). Ερεύνησε διεξοδικά (1970-1973), σε συνεργασία με τους Κώστα Γαβρά, Νίκο Σβορώνο και Δημήτρη Δεσποτίδη, τα διεθνή κινηματογραφικά αρχεία Επικαίρων (Newsreels) στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, γεγονός που βοήθησε στη μετέπειτα παραγωγή της σειράς Πανόραμα του αιώνα (1982-1987 - για λογαριασμό της ΕΡΤ). Συνέβαλε στην ίδρυση του κινηματογραφικού αρχείου του Υπoυργείου Εξωτερικών (1998-2000) και συνεργάστηκε ως τεκμηριωτής με το Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο (ΕΟΑ, 2008-2010). Σκηνοθέτησε πολλά ντοκυμανταίρ, μεταξύ των οποίων: 100 ώρες του Μάη (1963-1964, σε συνεργασία με τον Δήμο Θέο, σχετικά με τη δολοφονία του βουλευτή της Αριστεράς Γρηγόρη Λαμπράκη)· Επισκεφτείτε την Ελλάδα (Μόσχα 1970)· Μουσικό οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου (1976-1977 - για λογαριασμό της ΕΡΤ)· Ο Πειραιάς του Γιάννη Τσαρούχη (1980)· Πανόραμα του αιώνα (1982-1987, σε συνεργασία με τον Λέοντα Λοΐσιο)· Σεργκέι Παρατζάνωφ (1989-1990)· Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο (1992)· Αναζητώντας τη Βερενίκη (1997-1998)· Χούντα είναι. Θα περάσει; (2012-2013). Σκηνοθέτησε επίσης τις μεγάλου μήκους ταινίες: Άρης Βελουχιώτης - το δίλημμα (1981), Δοξόμπους (1987), Γλέντι γενεθλίων ή Μια βουβή βαλκανική ιστορία (1995), Καπετάν Κεμάλ, ο σύντροφος (2007), The Great Utopia (2017). Έχει διδάξει "Σχέσεις κινηματογράφου και ιστορίας" στα Πανεπιστήμια Κρήτης (Ρέθυμνο 1993-1996), Θεσσαλίας (Βόλος 2000-2002) και Πάντειο (Αθήνα 2003). Χρημάτισε υπεύθυνος του προγράμματος της ΕΡΤ για διεθνείς συμπαραγωγές ντοκυμανταίρ (History Doc) και έχει δημοσιεύσει κείμενα για το ελληνικό και βαλκανικό σινεμά σε εκδόσεις του εξωτερικού (Centre Georges Pompidou, 1995· La Biennale di Venezia, 2000) και του εσωτερικού (Ιστορία του νέου Ελληνισμού, τόμοι 6-10, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1993). Έχει μεταφράσει Τσέχωφ (Εκδόσεις Καστανιώτη), Αντρέα Καμιλέρι (Εκδόσεις Πατάκη) και πρόσφατα Μαρίνα Τσβετάγιεβα (Ίκαρος). Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν τα βιβλία του: Ισχύς μου η αγάπη του φακού - Τα κινηματογραφικά Επίκαιρα ως τεκμήρια της ιστορίας (1895-1940) (2005)· Λευκά σοσόνια (2006)· Χούντα είναι. Θα περάσει; - Τα κινηματογραφικά Επίκαιρα στη διάρκεια της Δικτατορίας, 1967-1974 (2013)· Παλαμηδίου 10 (2019).

Ο Μάνος Ζαχαρίας γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε χημεία στο πανεπιστήμιο, με σκοπό να συνεχίσει την οικογενειακή παράδοση στην οινολογία, και θέατρο στη σχολή Ρώτα-Σαραντίδη. Συμμετείχε στο φοιτητικό κίνημα της Εθνικής Αντίστασης και στα Δεκεμβριανά υπήρξε επικεφαλής του φοιτητικού λόχου "Λόρδος Βύρων". Το 1945, χάρη στην περίφημη υποτροφία Μερλιέ που έστειλε στο Παρίσι νέους Έλληνες καλλιτέχνες, επιβιβάστηκε στο θρυλικό πλοίο Ματαρόα και βρέθηκε στη Γαλλία για να σπουδάσει θέατρο. Ο Ζαχαρίας όμως ήταν αποφασισμένος να γίνει κινηματογραφιστής και γράφτηκε στην IDHEC (Institut des Hautes Etudes Cinematographiques), ενώ παράλληλα παρακολούθησε μαθήματα Ιστορίας της Τέχνης στη Σορβόννη. Με την ολοκλήρωση των σπουδών του, ξεσπά ο Εμφύλιος και επιστρέφει στην Ελλάδα όπου οργανώνει μαζί με τον Γιώργο Σεβαστίκογλου και τον Απόστολο Μουσούρη το κινηματογραφικό συνεργείο του Δημοκρατικού Στρατού. Εκτός από επίκαιρα, ο Ζαχαρίας γυρίζει μαζί με τον Σεβαστίκογλου το 1949 και την πρώτη του ταινία -και μοναδική επί ελληνικού εδάφους- με τίτλο "Η αλήθεια για τα παιδιά της Ελλάδας". Ταινία πολιτική, που υπογραμμίζει τον κοινωνικό προβληματισμό του δημιουργού της, γυρίστηκε στο Γράμμο-Βίτσι και στις Λαϊκές Δημοκρατίες της Ουγγαρίας και της Τσεχοσλοβακίας και αποτελεί ουσιαστικά μια απάντηση στην προπαγάνδα για το λεγόμενο "παιδομάζωμα" της αριστεράς. Μετά το Γράμμο, τον Οκτώβριο του 1949, ο Μάνος Ζαχαρίας βρίσκεται πολιτικός πρόσφυγας στην Τασκένδη όπου σπουδάζει στο Κρατικό Ινστιτούτο Θεάτρου. Το όνειρό του όμως παραμένει, ο κινηματογράφος. Παίρνει μέρος σε έναν πανσοβιετικό διαγωνισμό για σπουδές κινηματογράφου, προκρίνεται -ως ο μοναδικός μη σοβιετικός πολίτης- και καταλήγει στη Μόσχα και τη Μέκκα του σοβιετικού σινεμά, τη "Μοσφίλμ". Καθηγητές του ήταν ορισμένοι από τους κορυφαίους του σοβιετικού κινηματογράφου, όπως ο Μιχαήλ Ρομ, ο Αλεξάντερ Ντοβζένκο και ο Σεργκέι Γιουτκέβιτς. Μετά την ολοκλήρωση της σχολής, μένει στα στούντιο της "Μοσφίλμ", γυρίζει 10 ταινίες, ενώ από το 1971 έως το 1979 -όταν επιστρέφει στην Ελλάδα- αναλαμβάνει την καλλιτεχνική διεύθυνση του Tρίτου στούντιο. Η αναδημιουργία της πατρίδας στη μεγάλη οθόνη, η μνήμη, η νοσταλγία, αλλά και η αγωνία για τις ιστορικές εξελίξεις, χαρακτηρίζουν τα πρώτα του κινηματογραφικά βήματα, που ξεκινούν το 1959, με τη μικρού μήκους ταινία "Πρωινό δρομολόγιο", που βασίζεται στο διήγημα του Μενέλαου Λουντέμη. Ένα χρόνο αργότερα ο Ζαχαρίας μεταμορφώνει το λιμανάκι της Κριμαίας σε ελληνικό νησί και δίνει στη Μαύρη θάλασσα φως Αιγαίου, με τους "Σφουγγαράδες", μια ελεύθερη διασκευή από το διήγημα του Ν. Κάσδαγλη "Ο μηχανικός". Η ταινία κόβει 18 εκατομμύρια εισιτήρια στην πρώτη της προβολή, μόνο στις μεγάλες πόλεις. Τα μαθήματα του Ντοβζένκο για τη μεταφορά λογοτεχνικών έργων στη μεγάλη οθόνη, βρίσκουν για ακόμη μια φορά εφαρμογή στην κινηματογραφική πορεία του Μάνου Ζαχαρία το 1962 με την ταινία "Νυχτερινός επιβάτης", που βασίστηκε σε διήγημα του Μωρίς Πονς. Ο ίδιος ο Ζαχαρίας πρωταγωνιστεί στον ρόλο ενός Αλγερινού που προσπαθεί να φύγει παράνομα από το Παρίσι προς το Νότο. Μέσα από την διαπροσωπική σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στον παράνομο αλγερινό και τον οδηγό που τον φυγαδεύει, ο σκηνοθέτης σχολιάζει μια από τις πιο ταραγμένες περιόδους της σύγχρονης γαλλικής ιστορίας. Από τον πόλεμο της Αλγερίας, το 1963, ο Ζαχαρίας επιστρέφει σε θέμα ελληνικό και στην γερμανοκρατούμενη Κρήτη, με τη μεγάλου μήκους ταινία του "Τέλος και αρχή, ή, Το σταυροδρόμι". Συνεργάζεται γι ακόμη μια φορά με τον Σεβαστίκογλου, σε μια ιστορία που διαδραματίζεται με φόντο την Κρήτη μετά την απόβαση των Γερμανών και πρωταγωνιστές μια ετερόκλητη ομάδα ανθρώπων που παλεύουν για επιβίωση. Το 1966 γυρίζει το "Είμαι φαντάρος, μητέρα", την πρώτη από τις δυο ταινίες του με θέμα σοβιετικό ("Η πόλη της πρώτης αγάπης", είναι η δεύτερη), με θέμα τους πρώτους μήνες της στρατιωτικής θητείας νέων παιδιών και την αναγκαστική μετάβασή τους σε έναν κόσμο υπακοής, συμμόρφωσης και συνενοχής. Το 1968 ο Μάνος Ζαχαρίας βασίζεται σε μια ιδέα του Σεβαστίκογλου και γράφει μια από τις καλύτερες κινηματογραφικές του στιγμές, με την ταινία "Ένας από το εκτελεστικό απόσπασμα". Ο σκηνοθέτης παρακολουθεί τα δραματικά ιστορικά γεγονότα που εξελίσσονται στην Ελλάδα μετά το πραξικόπημα της Χούντας και με ωριμότητα και ευφυή χρήση συμβολικών στοιχείων, αφηγείται την ιστορία ενός φαντάρου που αρνείται να μετάσχει σε ένα εκτελεστικό απόσπασμα. Το ευρηματικό σεναριακό κλειδί που ξεδιπλώνει τα ηθικά διλήμματα των ηρώων και το νόημα των πράξεων και των μη πράξεών τους, προκύπτει απ' την αντίστιξη των χαρακτήρων: του αντιρρησία, με έναν απ' τους στρατιώτες που πυροβόλησαν και την εσωτερική πάλη που βιώνει ο δεύτερος μετά την εκτέλεση. Το 1970 ο Ζαχαρίας σκηνοθετεί τα πέντε από τα εφτά επεισόδια της σπονδυλωτής ταινίας "Η πόλη της πρώτης αγάπης" (τα άλλα δύο, γυρίστηκαν από τον Μπορίς Γιάσιν). Η ταινία εξιστορεί ιστορίες αγάπης που διαδραματίζονται σε διαφορετικές εποχές στο Στάλινγκραντ, από το 1919, τότε που ονομαζόταν ακόμα Τσαρίτσιν, έως το 1970, όταν γυρίστηκε η ταινία. Δύο χρόνια αργότερα, μεσούσης της δικτατορίας στην Ελλάδα, ο Μάνος Ζαχαρίας γυρίζει στη Μοσφίλμ την ταινία "Γωνία Αρμπάτ και Μπουμπουλίνας". Ο δημιουργός ακολουθεί την ζωή του ήρωά του -ενός Έλληνα σκηνοθέτη στη Μόσχα- μια ζωή άρρηκτα δεμένη με την σύγχρονη ελληνική ιστορία, την κατοχή και την αντίσταση, από τα δύσκολα μεταπολεμικά χρόνια έως την δικτατορία των συνταγματαρχών. Η κινηματογραφική πορεία του συνεχίζεται το 1974 με τη μικρού μήκους ταινία "Ποιος φταίει;" -που γυρίστηκε ύστερα από παραγγελία της Τροχαίας της Μόσχας- και ολοκληρώνεται το 1977 με τη μεγάλου μήκους "Ψευδώνυμο Λούκατς", που διηγείται τους τελευταίους μήνες της ζωής του Ούγγρου συγγραφέα Μάτε Ζάλκα, πολιτικού εξόριστου στη Σοβιετική Ένωση, ο οποίος πολέμησε στην Ισπανία το 1936 με το ψευδώνυμο Λούκατς. Παράλληλα με την πορεία του μέσα στα κινηματογραφικά πλατό, ο Μάνος Ζαχαρίας, ξεχώρισε και για τις διοικητικές του ικανότητες, που αναδεικνύονταν μέσα από υπεύθυνες και δημιουργικές θέσεις. Ξεκίνησε αρχικά ως βοηθός του Μιχαήλ Ρομ και μετά το θάνατο του δασκάλου του, τον διαδέχετηκε στην καλλιτεχνική διεύθυνση του Tρίτου στούντιο της Μοσφίλμ. Το 1979 ο Ζαχαρίας επιστρέφει στην Ελλάδα και το 1982, ύστερα από πρόταση της Μελίνας Μερκούρη, αναλαμβάνει να αναμορφώσει το πλαίσιο λειτουργίας του ελληνικού κινηματογράφου. Συμβουλεύει, νομοθετεί, αλλάζει το κινηματογραφικό τοπίο, γίνεται ο πατέρας του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου. Από το 1982 και για τα επόμενα εφτά χρόνια διατελεί Σύμβουλος Κινηματογραφίας του υπουργείου Πολιτισμού και από το 1987 πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Μετά την παραίτησή του ασχολείται με κινηματογραφικές παραγωγές ("Μπαλάντα για ένα δαίμονα" του Νίκου Κούνδουρου, "Τέρα Ινκόγνιτα" του Γιάννη Τυπάλδου). To 1994 αναλαμβάνει επικεφαλής του γραφείου παρακολούθησης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων της ΕΡΤ Α.Ε., ενώ τα τελευταία χρόνια είναι σύμβουλος του Προέδρου της ΕΡΤ σε θέματα κινηματογραφίας. Το 49ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2008 έχει προγραμματίσει να τιμήσει τον Μάνο Ζαχαρία, μέσα από ένα πλήρες, αναδρομικό αφιέρωμα στο σύνολο του έργου του. (Πηγή: Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: www.filmfestival.gr)

Η Σώτη Τριανταφύλλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1957. Σπούδασε φαρμακευτική στην Αθήνα, ιστορία και πολιτισμούς στο Παρίσι, ιστορία της αμερικανικής πόλης στη Νέα Υόρκη καθώς και γαλλική φιλολογία στην Αθήνα. Έχει γράψει συλλογές διηγημάτων ("Μέρες που έμοιαζαν με μανταρίνι", "Το εναέριο τρένο στο Στίλγουελ", "Άλφαμπετ Σίτυ"), βιβλία για τον κινηματογράφο ("Κινηματογραφημένες πόλεις", "Ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου 1976-1992", "Νέος αγγλικός κινηματογράφος", "Σύγχρονος γαλλικός κινηματογράφος", "Φρανσουά Τριφό", "Τζων Κασσαβέτης". "Μίκαελ Χάνεκε", κ.ά.), μυθιστορήματα ("Σάββατο βράδυ στην άκρη της πόλης", 1996, "Αύριο, μια άλλη χώρα", 1997, "Ο υπόγειος ουρανός", 1998, "Το εργοστάσιο των μολυβιών", 2000, "Φτωχή Μάργκο", 2001, "Άλμπατρος", 2003, "Κινέζικα κουτιά", 2006, "Λίγο από το αίμα σου", 2011, "Για την αγάπη της γεωμετρίας", 2012, "Σπάνιες γαίες", 2013, "Το τέλος του κόσμου σε αγγλικό κήπο", 2017), που έγιναν τα περισσότερα μπεστ σέλερ, τις νουβέλες: "Γράμμα από την Αλάσκα", "Θάνατος το ξημέρωμα", "Η φυγή", "Συγχώρεση", "Πιτσιμπούργκο", "Η ταφή της Οφηλίας", "Μηχανικοί καταρράκτες", τα αυτοβιογραφικά βιβλία: "Ο χρόνος πάλι", "Αστραφτερά πεδία", τα βιβλία για παιδιά: "Η Μαριόν στα ασημένια νησιά και τα κόκκινα δάση", "Γράμμα από ένα δράκο", "Η Μιλένα και το φρικτό ψάρι", "Οι αρχαίοι Έλληνες χώνουν τη μύτη τους παντού", "Οι αρχαίοι Έλληνες χώνουν τη μύτη τους παντού (ξανά)" και για εφήβους και νέους: "Αφρικανικό ημερολόγιο", "Μιλώντας με την Αλίκη για τη φιλοσοφία και το νόημα της ζωής", "Μιλώντας για την Έκφραση Έκθεση". Μαζί με τον Ηλία Ιωακείμογλου, έγραψαν από κοινού τα βιβλία: "Αριστερή τρομοκρατία, δημοκρατία και κράτος" και "Για τη σημαία και το έθνος". Μόνη της, το βιβλίο "Πλουραλισμός, πολυπολιτισμικότητα, ενσωμάτωση, αφομοίωση". Τα άρθρα της στην εφημερίδα "Athens Voice" συγκεντρώθηκαν στους τόμους: "Η φοβερή τροπή των πραγμάτων", 2012, "Η ενδέκατη ώρα", 2014, "Ασκήσεις αταραξίας", 2015, "Οι δυσκολίες των πεδιάδων", 2017.

Η Εύα Στεφανή γεννήθηκε το 1964. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και κινηματογράφο στην Ecole Varan, στο Παρίσι, στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (Μ.Α. in Cinema Studies) και στο National Film and Television School στη Βρετανία όπου ειδικεύτηκε στη σκηνοθεσία ντοκιμαντέρ. Το 1997 τελείωσε τη διδακτορική της διατριβή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο στο τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Είναι επίκουρη καθηγήτρια στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και σκηνοθέτης, μεταξύ άλλων, των ταινιών ντοκιμαντέρ: "Αθήναι", 1995, "Letters from Albatross", 1995, "Επισκέψεις στο σπίτι του Ε. Χ. Γονατά", 1998, "Ακρόπολις", 2001, "Αβραάμ και Ιάκωβος", 2002, "Το κουτί", 2004, "Η άδεια", "Συγκάτοικοι", "Τι ώρα είναι;", 2007, κ.ά. Τα "Μαλλιά του Φιν" (Πόλις, 2014) είναι το πρώτο της λογοτεχνικό βιβλίο.

Ο Γιάννης Ν. Γιανουλόπουλος είναι καθηγητής Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Ο ποιητής, μεταφραστής, θεωρητικός του κινηματογράφου και δοκιμιογράφος, Αντρέας Παγουλάτος (1948-2010) γεννήθηκε και έζησε το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής του στην Αθήνα. Από το 1970 έως το 1988, στο Παρίσι, συμμετείχε ενεργά στη γέννηση και την εξέλιξη του ποιητικού γλωσσοκεντρικού κινήματος. Τα βιβλία ποίησής του, "Επίμαχα" (1973), "Κορμί κείμενο" (1975) και ποιήματά του, που δημοσιεύτηκαν σε γνωστά περιοδικά ("Change", "Perimetres", "N.R.S.", "Change International", "Les Temps Modernes", κ.ά.), θεωρούνται από τα πρώτα γλωσσοκεντρικά κείμενα. Το 1973 ιδρύει το περιοδικό "Χνάρι" (πρώτη περίοδος 1973-1976) και ακολουθούν τα "Χνάρια", το 1985, που συνδιευθύνει μαζί με το ζωγράφο Γιώργο Λαζόγκα. Υπήρξε για πολλά χρόνια υπεύθυνος του τομέα ποίησης στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα. Διηύθυνε μαζί με το Νάνο Βαλαωρίτη το περιοδικό "Συντέλεια" (εκδ. Εξάντας), και συνδιηύθυνε μαζί του τη "Νέα Συντέλεια" (εκδ. Άγκυρα), ως το τέλος της ζωής του. Δημοσίευσε δοκίμιά του σε περιοδικά και εφημερίδες και σε ειδικές εκδόσεις των Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, Δράμας και του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών (στο πλαίσιο, ιδιαίτερα, των εκδηλώσεων "Κινηματογράφος και πραγματικότητα", τις οποίες εγκαινίασε μαζί με τον Β. Σπηλιόπουλο). Εργάστηκε στις βασικές ομάδες των εκπομπών: "Χρώματα" (Ε.Τ.1), "Ψηφιδωτό" (Ε.Τ.2), "Νέες εικόνες", "Η τέχνη της φωτογραφίας", ως ερευνητής - σεναριογράφος. Πάνω στην (ή με) την ποίησή του έγιναν ταινίες (Καπλανίδης, Πλαϊτάκης κ.α.) και βιντεο-ποιήματα (Σαντοριναίος). Παρουσίασε στο Centre Georges Pompidou ποιητικά του δρώμενα καθώς και μια επιλογή ελληνικών ντοκιμαντέρ ("Ελληνικός Πολιτιστικός Μήνας", 1981). Διοργάνωσε στη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Κύπρο, ποιητικές και άλλες εκδηλώσεις, και εκπροσώπησε την ελληνική ποίηση στο εξωτερικό, στις συναντήσεις "Διεθνές Φεστιβάλ Καινούργιας Ποίησης" (Παρίσι, 1983), "Διεθνείς Συναντήσεις Ποίησης" (Cogolin, 1985), "Polyphonix" (Παρίσι, 1986) και "Φωνές της Μεσογείου" (Lodeve, 2005). Ποίησή του μελοποίησαν οι συνθέτες Θωμάς Σλιώμης, Χάρης Ξανθουδάκης, Πάρις Παρασχόπουλος, Ηλίας Βαμβακούσης. Εξέδωσε, εν όλω, τις ποιητικές συλλογές: "Όργια και εμπόδια" (Εξάντας), "Προς, Στοιχειώσεις, Πόροι" (Μαραθιά), "Επίμαχα, Κορμί κείμενο" (β' έκδοση, Μαραθιά) και "Πέραμα" (Μανδραγόρας). Για την ποίησή του έγραψαν δοκίμια, άρθρα και μελετήματα οι Ζαν-Πιερ Φάυ, Ανδρέας Μπελεζίνης, Μαντώ Αραβαντινού, Νάνος Βαλαωρίτης, Τάκης Σινόπουλος, κ.ά. Πέθανε απροσδόκητα στην Αθήνα, τη Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010, από οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο. Μόλις τρεις μέρες πριν, είχε λάβει μέρος στις εκδηλώσεις της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης στο Bacaro, διαβάζοντας μεταφράσεις του των ποιητών Κάρλος Ντρουμόντ ντε Αντράδε και Φερνάντο Πεσόα.

Ο Μηνάς Χρηστίδης, ηθοποιός, κριτικός θεάτρου και δημοσιογράφος γεννήθηκε στη Χαλκίδα και τέλειωσε τη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης. Η πρώτη του εμφάνιση στο θέατρο ήταν το 1954, στον ρόλο του γιατρού Γκιμπς στην "Μικρή μας πόλη"του Θόρντον Γουάιλντερ. Το ντεμπούτο του στον κινηματογράφο έγινε το 1958 στο "Τελευταίο ψέμα" του Μιχάλη Κακογιάννη. Τα χρόνια της δικτατορίας μαζί με τον θεατρικό συγγραφέα Γεράσιμο Σταύρου και την μετέπειτα σύζυγό του, ηθοποιό και συγγραφέα, Ντόρα Γιαννακοπούλου (με την οποία απέκτησε τον συγγραφέα Λένο Χρηστίδη), οργάνωσαν μεγάλη περιοδεία ενάντια στη χούντα στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Το 1975 δημιούργησε, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στήλη τηλεοπτικής κριτικής στην εφημερίδα 'Καθημερινή' και από τότε αφιερώθηκε στη δημοσιογραφία συνεργαζόμενος με εφημερίδες και περιοδικά και η στήλη του "Γροθιά στο στομάχι" στο "Εθνος" να τον καθιερώνει ως έναν από τους πιο γνωστούς κριτικούς θεάτρου. Έφυγε από τη ζωή στις 22 Ιουλίου 2015, σε ηλικία 90 ετών.