Διαπολιτισμικότητα και θρησκεία στην Ευρώπη μετά την επικύρωση της συνθήκης της Λισσαβόνας

Ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας (1992 εξ.) Αναστάσιος (Γιαννουλάτος) είναι Ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1991 εξ.), Επίτιμο Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (2005 εξ.) και Πρόεδρος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (2006 εξ.). Επίσης επίτιμος διδάκτωρ Θεολογίας η Φιλοσοφίας δεκαεπτά Πανεπιστημίων, Πανεπιστημιακών Σχολών η Τμημάτων (Ελλάδος, Η.Π.Α., Ρουμανίας, Κύπρου, Γεωργίας, Αλβανίας, Ιταλίας). Γεννήθηκε στον Πειραιά, 4 Νοεμβρίου 1929. Αριστούχος πτυχιούχος και διδάκτωρ της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε Θρησκειολογία, Ιεραποστολική και Εθνολογία στα Πανεπιστήμια Αμβούργου και Μαρβούργου της Γερμανίας ως μεταπτυχιακός υπότροφος του Ιδρύματος Alexander von Humboldt. Μελέτησε το Ισλάμ, τον Βουδδισμό, τον Ταοισμό, τον Κομφουκιανισμό και τα αφρικανικά θρησκεύματα, σε χώρες όπου ακμάζουν αυτές οι θρησκείες. Ομιλεί αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά· διαβάζει λατινικά, ιταλικά, ισπανικά, αλβανικά. Διετέλεσε Καθηγητής της Ιστορίας των Θρησκευμάτων του Πανεπιστημίου Αθηνών (1972-91), Κοσμήτωρ της Θεολογικής Σχολής (1982-86) και Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (1993-2005). Συγγραφέας πολλών μονογραφιών και άνω των 240 μελετών και άρθρων θεολογικού ή θρησκειολογικού περιεχομένου. Έργα του έχουν μεταφρασθεί σε δώδεκα γλώσσες. Χειροτονήθηκε διάκονος (1960), πρεσβύτερος (1964) και Επίσκοπος Ανδρούσης (1972) για τη θέση του Γενικού Διευθυντού της "Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος" (1972-1991). Πρωτοστάτησε στη σύγχρονη αναζωπύρωση της Ορθόδοξης Εξωτερικής Ιεραποστολής. Ως Τοποτηρητής της Μητροπόλεως Ειρηνουπόλεως (Κένυα, Τανζανία, Ουγκάντα), την περίοδο 1981-1990, ανέπτυξε ευρύτατο ιεραποστολικό και κοινωνικό έργο. Αναγνωρίσθηκε "Μέγας Ευεργέτης του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας" (2009). Ως Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, κατόρθωσε, παρά τις τεράστιες δυσκολίες, να ανασυστήσει από τα ερείπια τη διαλυμένη επί 23 έτη Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας. Η συμβολή του στην επιστήμη, τη σύγχρονη χριστιανική μαρτυρία, τη διαχριστιανική προσέγγιση, τον διαθρησκειακό διάλογο και την ειρηνική συνύπαρξη λαών και θρησκειών έχει διεθνώς αναγνωρισθεί. Το 2000, ύστερα από πρόταση 33 Ακαδημαικών της Ακαδημίας Αθηνών και πολλών προσωπικοτήτων της Αλβανίας, υπήρξε υποψήφιος για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Επανειλημμένως έχει εκλεγεί σε διακεκριμένες θέσεις διεθνών Οργανισμών, όπως Πρόεδρος της Επιτροπής Παγκοσμίου Ιεραποστολής και Ευαγγελισμού (1984-89)· Αντιπρόεδρος της Συνελεύσεως των Ευρωπαϊκών Εκκλησιών (2003-09)· Επίτιμος Πρόεδρος της "Παγκοσμίου Διασκέψεως των Θρησκειών για την Ειρήνη" (2006 εξ.). Έχει τιμηθεί με βραβεία και παράσημα πολλών Ορθοδόξων Εκκλησιών και διαφόρων χωρών (είκοσι πέντε), όπως με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας (1997), το Athenagoras Human Rights Award (Νέα Υόρκη 2001), το βραβείο "διακεκριμένων δραστηριοτήτων για την ενότητα των Ορθοδόξων Εθνών" (Μόσχα 2006), το παράσημο "Γεωργίου Καστριώτη - Σκεντέρμπεη" της Δημοκρατίας της Αλβανίας, "για την πολύτιμη συμβολή και δράση του στην αναβίωση της πνευματικής πίστεως και ελπίδος... και τον εμπλουτισμό της διαθρησκειακής αρμονίας και ανεξιθρησκίας του αλβανικού λαού" (Τίρανα 2010).

Ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος (κατά κόσμον Γεώργιος Σαββάτος) γεννήθηκε στο Περιστέρι στις 8 Σεπτεμβρίου του 1961. Το 1988 χειροτονήθηκε Διάκονος και το 1990 Πρεσβύτερος. Μετά την ολοκλήρωση των θεολογικών του σπουδών στην Αθήνα μετεκπαιδεύτηκε στη Ρώμη και στο Στρασβούργο. Το 1999 εξελέγη Λέκτορας στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και το 2003 επίκουρος καθηγητής. Στις 15 Μαρτίου 2007 εξελέγη από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδας Μητροπολίτης Μεσσηνίας, στη θέση του κεκοιμημένου Χρυσοστόμου Θέμελη.

Η Άννα Διαμαντοπούλου γεννήθηκε στην Κοζάνη το 1959 και είναι πολιτικός μηχανικός, με μεταπτυχιακές σπουδές στην Περιφερειακή Ανάπτυξη. Είναι Πρόεδρος του ελληνικού "think tank" ΔΙΚΤΥΟ (2013) για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Υπήρξε για έντεκα χρόνια μέλος του ελληνικού κοινοβουλίου με το ΠΑΣΟΚ. Έχει διατελέσει Επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (1999 - 2004). Από τον Οκτώβριο του 2009 μέχρι τον Μάρτιο του 2012 ήταν υπουργός Παιδείας και στη συνέχεια, έως τις εκλογές του Μαΐου 2012, υπουργός Ανάπτυξης. Tο 2012 δίδαξε ευρωπαϊκά θέματα στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Harvard Kennedy School (Fisher Family Fellow). Έχει διδάξει και έχει πραγματοποιήσει διαλέξεις για θέματα ΕΕ στο Lee Kuan Yew School of Public Policy της Σιγκαπούρης το 2015, και από το 2016 είναι Υπότροφος του Προγράμματος Richard von Weizsacker της Ακαδημίας του Ιδρύματος Robert Bosch στο Βερολίνο. Τιμήθηκε με το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής από τον Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας το 2003 για την προσφορά της στην κοινωνική πολιτική της ΕΕ. Τιμήθηκε με το διεθνές βραβείο των Σκανδιναβών για τη θεσμοθέτηση της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και την προώθηση του κοινωνικού διαλόγου στην ΕΕ. Τιμήθηκε από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων με τον Σταυρό των Σταυροφόρων του Παναγίου Τάφου για τη συνεργασία της με το Πατριαρχείο το 2012. Έχει σημαντικό συγγραφικό έργο.