Εισαγωγή στο έργο του Καζαντζάκη

Η Αγγέλα Καστρινάκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1961. Σπούδασε κλασική φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Σήμερα διδάσκει νεότερη λογοτεχνία στο Φιλολογικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης. Το 1990 εξέδωσε την πρώτη της συλλογή διηγημάτων, "Φιλοξενούμενη", από τις εκδόσεις της Εστίας. Ακολούθησαν οι συλλογές διηγημάτων "Εκδρομές με φίλες", Εστία, 1993, "Τα όρια της ζεστασιάς", Πόλις, 1999, "Εκδοχές της Πηνελόπης", Πόλις, 2002, καθώς και το μυθιστόρημα "Έρωτας στον καιρό της ειρωνείας", Ελληνικά Γράμματα, 2008. Κυρίαρχα θέματα της πεζογραφίας της είναι οι λεπτές ψυχολογικές αποχρώσεις στις σχέσεις των δύο φύλων, σε ό,τι αφορά τον έρωτα και τις προκλήσεις της πίστης και της απιστίας, από την οπτική γωνία των γυναικών -θέματα τα οποία χειρίζεται με χιούμορ, παρατηρητικότητα και μια ελαφρά ειρωνική διάθεση. Διηγήματά της έχουν μεταφραστεί στα ισπανικά, στα ιταλικά, στα γαλλικά και στα φινλανδικά. Η ερμηνευτική-ιστορική συμβολή της στη νεοελληνική λογοτεχνία, "Η λογοτεχνία στην ταραγμένη δεκαετία 1940-1950" (εκδ. Πόλις, 2005), τιμήθηκε με το Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής το 2006.

Ο Βάλτερ Πούχνερ γεννήθηκε στη Βιέννη το 1947. Σπούδασε επιστήμη του Θεάτρου (Θεατρολογία) στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και το 1972 απέκτησε τον τίτλο του διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής, με μια εργασία για το νεοελληνικό θέατρο σκιών. Το 1977 ανακηρύχθηκε υφηγητής, στο ίδιο Πανεπιστήμιο, με μια διατριβή για τη γέννηση του θεάτρου στον ελληνικό λαϊκό πολιτισμό. Από τότε έχει εγκατασταθεί μόνιμα στην Ελλάδα. Δίδαξε επί δώδεκα χρόνια Ιστορία Θεάτρου στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης. Από το 1989 διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στην αρχή στο Τμήμα Φιλολογίας και από το 1991 στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, του οποίου διατελεί αντιπρόεδρος. Παράλληλα δίδασκε έως το 2006 Θεατρολογία στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και έχει μετακληθεί πολλές φορές ως επισκέπτης καθηγητής σε ευρωπαϊκά και αμερικανικά πανεπιστήμια. Το 1994 εξελέγη αντεπιστέλλον μέλος της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών και το 2001 παρασημοφορήθηκε για τις επιστημονικές του επιδόσεις με τον "Αυστριακό Σταυρό Τιμής για την Επιστήμη και την Τέχνη". Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 90 βιβλία και 400 μελετήματα για θέματα του ελληνικού και βαλκανικού θεάτρου, της συγκριτικής λαογραφίας, των βυζαντινών και νεοελληνικών σπουδών εν γένει, καθώς και της θεωρίας του θεάτρου και του δράματος.

Άλκης Θρύλος (1896-1971). Ψευδώνυμο της Ελένης Νεγρεπόντη, συζύγου του Κώστα Ουράνη. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Από νεαρή ηλικία ασχολήθηκε με την κριτική. Συνεργάτις του περιοδικού "Νέα Εστία", κράτησε τη στήλη της θεατρικής κριτικής από το 1927 και ως το τέλος της ζωής της, ενώ συνεργάστηκε επίσης με το "Νουμά" του Ταγκόπουλου και την "Ακρόπολη" του Βλάση Γαβριηλίδη, τον "Πυρσό", το "Βωμό", την "Ελληνική Δημιουργία", την "Αρμονία", την "Καινούργια Εποχή" και άλλα έντυπα. Διετέλεσε μέλος της επιτροπής των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας, μέλος της καλλιτεχνικής επιτροπής του Εθνικού Θεάτρου και σύμβουλος της Ένωσης θεατρικών και μουσικών κριτικών, ενώ ίδρυσε την Ομάδα των Δώδεκα. Το 1969 αναγορεύτηκε πρόσεδρο μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, όπου και άφησε την περιουσία της. Ασχολήθηκε με το θέατρο ως συγγραφέας του μονόπρακτου έργου "Φλοίσβος", που παραστάθηκε το 1916, εξέδωσε επίσης κείμενα ταξιδιωτικών εντυπώσεων, κυρίως ωστόσο ασχολήθηκε με το δοκίμιο και την κριτική. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Ελένης Ουράνη βλ. Γεωργουσόπουλος Κώστας, "Θρύλος Άλκης", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό{, τ. 4, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985 και Χατζηφώτης Ι.Μ., "Θρύλος Άλκης", στη "Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", τ. 7, Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).

Ο Νάσος Βαγενάς γεννήθηκε στη Δράμα, μια πόλη της βόρειας Ελλάδας, το 1945. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο και τις τρεις πρώτες τάξεις του γυμνασίου εκεί, και το 1960 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε φιλολογία στα Πανεπιστήμια Αθηνών (1963-1968), Ρώμης (1970-1972), Έσσεξ (1972-1973) και Καίμπριτζ, όπου (1974-1978) εκπόνησε διδακτορική διατριβή με θέμα την ποίηση και την ποιητική του Γιώργου Σεφέρη. Από το 1980 ως το 1991 διετέλεσε καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, και από το 1992 είναι καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εκτός από τα ποιητικά βιβλία του, ο Νάσος Βαγενάς έχει δημοσιεύσει πολλά βιβλία μελετών και δοκιμίων πάνω σε θέματα της λογοτεχνίας και της λογοτεχνικής κριτικής που τον έχουν αναδείξει σε έναν από τους σημαντικότερους σήμερα Έλληνες κριτικούς. Ένα από αυτά "Η ειρωνική γλώσσα", βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Κριτικής το 1995. Το 2013 του απονεμήθηκε το βραβείο δοκιμίου του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του δοκιμιακού έργου του. To 2017 του απονεμήθηκε το Μεγάλο Τιμητικό Βραβείο του περιοδικού "Αναγνώστης" [www.oanagnostis.gr], για το σύνολο του έργου του. Εργογραφία: Α. Ποίηση - Πεδίον Άρεως, Διογένης, 1974 - Βιογραφία, Κέδρος, 1978 - Τα γόνατα της Ρωξάνης, Κέδρος, 1981 - Περιπλάνηση ενός μη ταξιδιώτη, Κέδρος, 1986 - Η πτώση του ιπτάμενου, Στιγμή, 1989, β΄εκδ. Παρουσία, 1997 - Βάρβαρες ωδές, Κέδρος, 1992 - Στέφανος, Κέδρος, 2004 - Στη νήσο των Μακάρων, Κέδρος, 2010 - Βιογραφία: Ποιήματα 1974-2014, Κέδρος, 2015 - Πανωραία, Κέδρος, 2016 Β. Πεζογραφία - Η συντεχνία, Κέδρος, 1976 Γ. Δοκίμια - Ο ποιητής και ο χορευτής: μια εξέταση για την ποιητική και την ποίηση του Σεφέρη, Κέδρος, 1979 - Ο λαβύρινθος της σιωπής: δοκίμιο για την ποίηση, Κέδρος,1982 - Η εσθήτα της θεάς: σημειώσεις για την ποίηση και την κριτική, Στιγμή, 1988 - Ποίηση και μετάφραση, Στιγμή, 1989 - Η ειρωνική γλώσσα: κριτικές μελέτες για τη νεοελληνική γραμματεία, Στιγμή, 1994 - Μεταμοντερνισμός και λογοτεχνία, Πόλις, 2002, β΄, επαυξημένη εκδ. Πόλις 2012 - Η παραμόρφωση του Καρυωτάκη, Ίνδικτος, 2005 - Κινούμενος στόχος, Πόλις, 2011 - Γκιόστρα, Μικρή Άρκτος, 2012 - Σημειώσεις από την αρχή του αιώνα, Πόλις, 2013. Δ. Μεταφράσεις - Μαξ Φρις, Ο Μπήντερμαν και οι εμπρηστές, Δωδώνη,1971 - Έντγκαρ Άλαν Πόε, Λίγεια, Στιγμή, 1996 - Richard Burns, Μαύρο φως, Τυπωθήτω, 2005 κ.ά. Ε. Μεταφράσεις έργων του σε ξένες γλώσσες Στα αγγλικά: - Biography (μτφρ.Richard Burns), Lobby Press, Cambridge, 1978 - Biography and Other Poems (μτφρ. John Stathatos), Oxus Press, London, 1979 - The Perfect Order: Selected Poems 1974-2010 (επιμ. Richard Berengarten (Burns) & Paschalis Nikolaou, επιλογή μτφρ.), Anvil Press, London, 2011 Στα γερμανικά: - Wanderung eines Nicht-Reisenden, (μτφρ. Alexandra Rassidakis), Romiosini, Cologne, 1997 Στα ολλανδικά: - Biografie en audere (επιλογή από όλες τις συλλογές, μτφρ. Marko Fondse και Hero Howkerda), Het Grekse Eiland, Amsterdam, 1990 - Barbaarse Oden, μτφρ. Marko Fondse και Hero Hokwerda, Styx Publications, Groningen, 1997. Στα ιταλικά: - Vagabondagggi di un non viaggiatore (επιλογή από όλες τις συλλογές, μτφρ. Caterina Carpinato, Crocetti Editore, Milano, 1997. Στα ρουμανικά: - Ratacirile unui necalator (μτφρ. Victor Ivanovici), Seara, Bucharest, 1998. - Ode Barbare (μτφρ. Valeriu Mardare), Omonia, Bucharest, 2001. Στα σερβικά: - Επιλογή ποιημάτων, μτφρ. Ivan Gadjanski και Ksenija Maricki Gadjanski, Rad, Belgrade, 2001. (Φωτογραφία: Δημήτρης Τσουμπλέκας)

Η Έλλη Λαμπρίδη γεννήθηκε στην Αθήνα στις 22 Ιανουαρίου 1898 από πατέρα Ηπειρώτη, τον δικηγόρο και γερουσιαστή Ιωάννη Λαμπρίδη, γνωστό από τους δημοσογραφικούς αγώνες του για την απελευθέρωση της Ηπείρου. Η μητέρα της ήταν Αθηναία, με καταγωγή από τη Μυτιλήνη. Σπούδασε στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, από όπου πήρε το διδακτορικό της δίπλωμα το 1919 με διατριβή για τις γνωσιοθεωρητικές αρχές του Αριστοτέλη. Εργάσθηκε πρώτα στο Αμερικανικό Κολλεγιο Θηλέων της Κωνσταντινουπόλεως, στο Ζάππειο Διδασκαλείο και στο Κεντρικό Παρθεναγωγείο Κωνσταντινουπόλεως. Αργότερα στο Αμερικανικό Κολλέγιο Θηλέων Αθηνών, όπου οργάνωσε ολόκληρο το πρόγραμμα του ελληνικού τμήματος, ώστε μετά από λίγα χρόνια να αναγνωρισθεί ως ισότιμο με τα δημόσια Γυμνάσια από την Κυβέρνηση. Το 1930 διορίσθηκε υποδιευθύντρια του Μαρασλείου Διδασκαλείου και κατόπιν υποδιευθύντρια των Διδασκαλείων Λαμίας και Τριπόλεως. Το μεταξικό καθεστώς έθεσε τέλος στην εκπαιδευτική και παιδαγωγική σταδιοδρομία της. Από τότε αφιερώθηκε στην μελέτη και την συγγραφή. Το 1937-1939 έκανε σειρές μαθημάτων φιλοσοφίας και ψυχολογίας στον Μορφωτικό Σύλλογο "Ασκραίος", που είχαν μεγάλη επιτυχία και πολυάριθμους ακροατές. Από τα μαθήματα αυτά προήλθε η "Εισαγωγή στη φιλοσοφία", που το πρώτο τεύχος της κυκλοφόρησε το 1956, ενώ το δεύτερο έμεινε ανέκδοτο με απόφαση της λογοκρισίας της 21ης Απριλίου 1967, και εκδόθηκε, τελικά, από την Ακαδημία Αθηνών, ως ενιαίο έργο μαζί με το πρώτο μέρος, το 2004. Το πρώτο πρωτότυπο βιβλίο της αρχαιολογικού περιεχομένου, "Οι Αιγαίοι" γνώρισε μεγάλη διάδοση στα χρόνια της Κατοχής και είναι σήμερα εντελώς εξαντλημένο μετά από τρεις εκδόσεις. Συνεργάσθηκε για την συγγραφή πολλών λημμάτων με τις μεγάλες Ελληνικές Εγκυκλοπαίδειες Ελευθερουδάκη και Πυρσού, μετέφρασε πολλά έργα από την ξένη διανόηση (Bergson, Schiller, Laforgue, Esterlich, κ.ά.) αλλά και την "Ψυχοπαθολογία της εφηβικής ηλικίας" του Στρομάιερ και τον "Ευπαλίνο" του Πωλ Βαλερύ με πρόλογο του Άγγελου Σικελιανού (1935). Το σπουδαίο αυτό έργο κυκλοφορεί πάλι στις μέρες μας σε μία άρτια έκδοση των εκδόσεων "Άγρα" (1988, 1993). Συνεργάσθηκε επί χρόνια με τη "Νέα Εστία" και άλλα έγκυρα περιοδικά {"Ορίζοντες", "Νεοελληνικά Γράμματα", "Εποχές", "Καινούρια Εποχή" και άλλα), κυρίως με φιλοσοφική και λογοτεχνική κριτική. Μετέφρασε τον "Μένωνα" του Πλάτωνος με εκτενές εισαγωγικό κείμενο (εκδόσεις Δημητράκου, 1939). Από το κριτικό της έργο εποχή άφησε η κριτική μελέτη για την "Οδύσσεια" του Καζαντζάκη (7 συνέχειες στα "Νεοελληνικά Γράμματα") και ένα "Συνεχές σχόλιο" στο μεγάλο ποίημα του Σικελιανού "Μήτηρ Θεού" ("Νέα Πολιτική", 1939). Το 1939 με υποτροφία του Βρετανικού Συμβουλίου πήγε στην Αγγλία, όπου εργάσθηκε στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Η κατάληψη της Ευρώπης από τους Γερμανούς απέκλεισε την επιστροφή της στην Ελλάδα και η Έλλη Λαμπρίδη τότε προσέφερε τις υπηρεσίες της στο Υπουργείο Πληροφοριών της εξόριστης Ελληνικής Κυβερνήσεως στο Λονδίνο με σημαντικότατη εθνική δράση (συνεντεύξεις, ενημερωτικά έντυπα, διδασκαλία της ελληνικής στους Άγγλους άξιωματικούς-ουνδέσμους με τις Οργανώσεις αντίστασης στην Ελλάδα κλπ.). Αμέσως μετά την Απελευθέρωση επέστρεψε στην Αθήνα, όπου βρήκε νεκρή την μονάκριβη κόρη της Νίκη, αθώο θύμα των Δεκεμβριανών. Ξανάφυγε στην Αγγλία για να συμμαζέψει τις εκκρεμείς υποθέσεις της, άλλα η προσωρινή αυτή απουσία έμελλε να διαρκέσει δέκα ολόκληρα χρόνια, διότι είχε ανάμιξη στην "Κίνηση για την Δημοκρατία στην Ελλάδα" (στο Δ.Σ. μέ δέκα Άγγλους Εργατικούς βουλευτές), και της αφαιρέθηκε το ελληνικό διαβατήριο ως το 1959. Ήταν τα πιο δύσκολα χρόνια της, γιατί έπαθαν και τα μάτια της, και αναγκάσθηκε να διδάσκει παιδιά για να ζήσει. Επανέκτησε την ελληνική ιθαγένεια το 1959, ύστερα από επίμονες προσπάθειες της Αμαλίας Φλέμινγκ. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, εξέδωσε τό βιβλίο "Νίκη", έργο αυτοβιογραφικό αφιερωμένο στην τραγική ιστορία της κόρης της σε συνεχή παραλληλισμό με την σύγχρονη ελληνική ιστορία. Τότε τελείωσε και τον "Θουκυδίδη" της, μετάφραση με εισαγωγή και πρωτότυπα σχόλια (4 τόμοι, εκδόσεις Γκοβόστη 1962). Συνεργαζόταν τακτικά στις "Εποχές" με φιλοσοφικά άρθρα και ετοίμαζε το έργο, που ήθελε να αφήσει πίσω της και παραμένει ανέκδοτο, μία λογική, παραδοσιακή και νεότερη. Άλλα έργα της είναι: "Ένας φανταστικός διάλογος με τον Wittgenstein" (ένα απόσπασμα εκδόθηκε στα γερμανικά το 1963, στη Φιλοσοφική Επιθεώρηση του Μονάχου "Club Voltaire", και το πλήρες κείμενο, μαζί με κείμενα σύγχρονων ειδικών, εκδόθηκε το 2004 από την Ακαδημία Αθηνών στη σειρά των εκδόσεων της "Φιλοσοφικής Βιβλιοθήκης Έλλης Λαμπρίδη"), το ημιτελές "Fantasia Philosophic", "Η Ελλάδα στην εποχή μας'" (αγγλικά), και ''Υστερη συγκομιδή" (μυθιστόρημα στα αγγλικά). Μετά τον θάνατό της εκδόθηκε στην Αμερική ένα έργο της για τον Προσωκρατικό Εμπεδοκλή: "Empedocles. A Philosophicl Investigation", Alabama.1976. Πέθανε στην Αθήνα στις 28 Ιανουαρίου 1970. Με τη διαθήκη της ζητούσε να ιδρυθεί -με την μικρή περιουσία της και με την βοήθεια μερικών φίλων της, που όρισε εκτελεστές της διαθήκης- μία "Φιλοσοφική Βιβλιοθήκη", επειδή θεωρούσε, ότι "η φιλοσοφία και η φιλοσοφική παιδεία είναι εντελώς παραμελημένα στην Ελλάδα και επειδή η ίδια, μολονότι εργάσθηκε αρκετά σε φιλοσοφικές μελέτες, εν τούτοις δεν εξετέλεσε την αποστολή, την οποία θεωρούσε κυριώτατο σκοπό της ζωής της". Την επιθυμία της αυτή εκπλήρωσε, τελικά, η Ακαδημία Αθηνών. (Πηγή: άρθρο της Γιολάντας Χατζή στο Περιοδικό "Εμείς", 1988).

Παντελής Πρεβελάκης (1909 - 1986). Ο Παντελής Πρεβελάκης γεννήθηκε στο Ρέθυμνο, δεύτερος γιος του Γεωργίου Πρεβελάκη και της Ειρήνης το γένος Φραγκιαδάκη. Στο Ρέθυμνο πέρασε τα σχολικά του χρόνια και σε ηλικία δεκαπέντε χρόνων εξέδωσε μαζί με τον Γ.Ανδρουλιδάκη το λογοτεχνικό περιοδικό Αθηνά, που κυκλοφόρησε για ένα χρόνο. Το 1926 γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στην Αθήνα γνωρίστηκε με το Νίκο Καζαντζάκη με τον οποίο συνδέθηκε με μακρόχρονη φιλία. Δυο χρόνια μετά την έναρξη των σπουδών του πήρε μετεγγραφή στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου και το 1930 έφυγε για περαιτέρω σπουδές στο Παρίσι. Εκεί έμεινε για δυο χρόνια και παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή Γραμμάτων της Σορβόννης και στο Ινστιτούτο Τέχνης και Αρχαιολογίας, από όπου αποφοίτησε το 1933. Μετά την επιστροφή του στην Αθήνα αναγορεύτηκε διδάκτωρ Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και διορίστηκε έκτακτος καθηγητής στην έδρα της Ιστορίας Τέχνης, χωρίς ποτέ να μονιμοποιηθεί λόγω της πολιτικής του ιδεολογίας υπέρ του Βενιζέλου. Το 1937 διορίστηκε στη Διεύθυνση Καλών Τεχνών του Υπουργείου Παιδείας, και παρά το εχθρικό κλίμα του μεταξικού καθεστώτος δραστηριοποιήθηκε έντονα, κυρίως στον τομέα Καλών Τεχνών. Το 1939 διορίστηκε καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών και από το 1938 δίδασκε στη σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Μετά τη κήρυξη του πολέμου από τους ιταλούς έκανε αίτηση να καταταγεί εθελοντής και όταν δεν έγινε δεκτή στράφηκε προς τον αγώνα για τη διαφύλαξη και διάσωση των έργων της Εθνικής Πινακοθήκης και του Εθνολογικού Μουσείου. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής απουσίασε από την εκδοτική δραστηριότητα και παύτηκε από τις εργασίες του. Μετά τον πόλεμο επέστρεψε στο Πανεπιστήμιο και ταξίδεψε σε πολλές χώρες. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Παπαδόπουλου αρνήθηκε να διοριστεί στη Μέση Εκπαίδευση και να τιμηθεί από τη χούντα, κυκλοφόρησε μυστικά την Αντίστροφη Μέτρηση και εκτός εμπορίου τον Νέο Ερωτόκριτο και συμμετείχε στην ίδρυση της Εταιρείας Σπουδών της Σχολής Μωραΐτη. Μετά τη Μεταπολίτευση τιμήθηκε με το Αριστείο Γραμμάτων της Ακαδημίας Αθηνών (1977) και αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ των Φιλοσοφικών Σχολών των Πανεπιστημίων Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Πέθανε στο σπίτι του στην Εκάλη από καρδιά σε ηλικία 77 ετών. Στο χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε το 1928 με το μονόπρακτο θεατρικό έργο Ο μίμος και το μακροσκελές ποίημα Στρατιώτες εμπνευσμένο από τη Μικρασιατική καταστροφή. Το 1938 εξέδωσε το Χρονικό μιας Πολιτείας με το οποίο καθιερώθηκε στο χώρο της πεζογραφίας της γενιάς του Τριάντα. Στο έργο του Πρεβελάκη, ποιητικό και πεζογραφικό κυριαρχεί η εμπλοκή ιστορικής και λογοτεχνικής πραγματικότητας, η εμμονή σε μεγάλα υπαρξιακά προβλήματα του ανθρώπου. Στην πορεία της συγγραφικής του δραστηριότητας, η οποία κάλυψε τριανταέξι χρόνια από τη ζωή του, πέρασε από την έκφραση των μεγάλων οραμάτων της ελευθερίας σε μια εσωτερικότερη γραφή, πάντα όμως σε στενή σχέση με τον αφετηριακό προσανατολισμό του. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Παντελή Πρεβελάκη βλ. Αλεξίου Στυλιανός, «Πρεβελάκης Παντελής», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 8. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988, Γιαλουράκης Μανώλης, «Πρεβελάκης Παντελής», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 11. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και Παρίσης Νικήτας, «Παντελής Πρεβελάκης», Η μεσοπολεμική πεζογραφία· Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939) Ζ΄ , σ.338-371. Αθήνα, Σοκόλης, 1993. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).

Ο Γιάννης Μότσιος γεννήθηκε το 1930 στο χωριό Δεσπότης (Σνίχοβο) Γρεβενών. Από το 1947 έως το 1949 ήταν μαχητής του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, και από το 1949 πολιτικός πρόσφυγας στην ΕΣΣΔ. Σπούδασε Φιλολογία στα Πανεπιστήμια Τασκένδης και Κιέβου, και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Ινστιτούτο Παγκόσμιας Λογοτεχνίας της Ακαδημίας Επιστημών στη Μόσχα, με ειδίκευση στη Νέα Ελληνική Λογοτεχνία. Υπήρξε μόνιμος επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Λογοτεχνίας, ο πρώτος που προσελήφθη στη Ρωσία (και ΕΣΣΔ) για τη μελέτη της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας, και οι δυο μονογραφίες του, "Η λογοτεχνία της Εθνικής Αντίστασης 1940-45 στην Ελλάδα" και "Η ελληνική λογοτεχνία του 20ού αιώνα" είναι οι πρώτες στην ιστορία της ίδιας χώρας. Επαναπατρίστηκε στην Ελλάδα το 1976, από το 1980 έως το 1997 υπηρέτησε ως Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, και δίδαξε ελληνική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας. Από το 2013 διοργάνωσε τέσσερα "Δια-βαλκανικά Φιλολογικά Συνέδρια Ποίησης", όπου από την ελληνική πλευρά έγιναν περί τις 100 ανακοινώσεις για την ελληνική ποίηση από τον Όμηρο μέχρι το 1950. Συμμετείχε με εισηγήσεις και ανακοινώσεις του σε συνέδρια σε δημοκρατίες της ΕΣΣΔ, στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, την Τουρκία και τη Σερβία. Στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Σόφιας οργάνωσε το πρώτο διεθνές φιλολογικό συνέδριο με θέμα "Τα μυθιστορήματα του Νίκου Καζαντζάκη". Σε μετάφραση και επιμέλειά του εκδόθηκαν για πρώτη φορά στη ρωσική και την ουκρανική γλώσσα έργα του Σολωμού, του Παλαμά, του Καζαντζάκη και άλλων Ελλήνων λογοτεχνών. Έργα του έχουν δημοσιευθεί στα ελληνικά, ρωσικά, γεωργιανά, αγγλικά, γαλλικά, σερβικά, βουλγαρικά, ουκρανικά, ουγγρικά, ρουμανικά.

Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος γεννήθηκε στη Λαμία το 1937. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας) και θέατρο στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών, με δασκάλους τον Δημήτρη Ροντήρη και τον Γιάννη Σιδέρη. Εργάστηκε στη δημόσια και την ιδιωτική εκπαίδευση για 35 ολόκληρα χρόνια, από το 1964 ως το 1999. Μπήκε στο στίβο της θεατρικής κριτικής το 1971 και εργάζεται ως κριτικός θεάτρου και επιφυλλιδογράφος μέχρι και σήμερα, ενώ εκτάκτως συνεργάζεται με διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Κριτικά δοκίμια, επιφυλλίδες και σχόλιά του έχουν κυκλοφορήσει στους εξής τόμους: "Κλειδιά και Κώδικες Θεάτρου: Ι. Αρχαίο Δράμα (1982) ΙΙ. Ελληνικό θέατρο (1984)", "Οι πλάγιες ερωτήσεις του Πορφύριου" (1984), "Τα μετά το θέατρο" (1985) (Α΄ Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου), "Προσωπολατρία" (1992), "Θίασος Ποικιλιών" (1993), "Το νήμα της στάθμης" (1996), "Παγκόσμιο θέατρο: Ι. Από τον Μένανδρο στον Ίψεν (1998) ΙΙ. Από τον Στρίντμπεργκ και τον Τσέχωφ στον Πιραντέλλο και τον Μπρεχτ (1999) (Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών) ΙΙΙ. Από τον Μίλλερ στον Μύλλερ (2000)" Με το ψευδώνυμο Κ. Χ. Μύρης έχει εκδώσει την ποιητική συλλογή "Αμήχανον Τέχνημα" (1971 & 1980), "Παράβαση" (1980), τα διηγήματα "Καμπάνα και Οδάξ" (1985), και τη συλλογή τραγουδιών, τα οποία έχουν μελοποιήσει γνωστοί συνθέτες ("Χρονικό", "Ιθαγένεια", "Η μεγάλη αγρυπνία", "Ανεξάρτητα Τραγούδια", "Μεταφυσική Τοπολογία"). Κύριος άξονας του μεταφραστικού του έργου είναι, το αρχαίο δράμα. Έχει μεταφράσει τα ακόλουθα έργα: "Ικέτιδες", "Ορέστεια", "Προμηθεύς Δεσμώτης", "Επτά επί Θήβας" (Αισχύλου), "Ηλέκτρα", "Αντιγόνη", "Αίας", "Τραχίνιες", "Οιδίπους Τύραννος", "Οιδίπους επί Κολωνώ" (Σοφοκλή), "Ιφιγένεια εν Αυλίδι", "Ιφιγένεια εν Ταύροις", "Βάκχες", "Ηλέκτρα", "Ορέστης", "Εκάβη", "Κύκλωψ", "Τρωάδες", "Ελένη", "Ανδρομάχη", "Φοίνισσες" (Ευριπίδη), "Λυσιστράτη", "Πλούτος", "Νεφέλες", "Εκκλησιάζουσες", "Θεσμοφοριάζουσες", "Ιππής", "Όρνιθες" (Αριστοφάνη), "Ταρτούφος", "Ασυλλόγιστος", "Γιατρός με το ζόρι" (Μολιέρου). Συνέπραξε και συνεργάστηκε, επίσης, με τον καθηγητή - αρχαιολόγο κ. Σάββα Γώγο και ομάδα θεατρολόγων για τη συγγραφή του λευκώματος "Επίδαυρος: το αρχαίο θέατρο, οι παραστάσεις" (2002). Ακόμα, το σχολικό εγχειρίδιο "Δραματική Ποίηση" διδάχθηκε επί 25 έτη στα ελληνικά Γυμνάσια, ενώ διδακτέα ύλη σε σχολικά βιβλία του Λυκείου είναι οι μεταφράσεις του της "Αντιγόνης" και του "Οιδίποδα Τυράννου". Από το 1990 διδάσκει ως Επιστημονικός Συνεργάτης του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών. Έχει διατελέσει μέλος, αλλά και Πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Θεάτρου και επί μία εικοσαετία Πρόεδρος της Επιτροπής Επιχορηγήσεων Θεάτρου του Υπουργείου Πολιτισμού. Είναι ιδρυτικό μέλος του "Κέντρου Έρευνας & Πρακτικών Εφαρμογών του Αρχαίου Ελληνικού Δράματος ΔΕΣΜΟΙ", του οποίου σήμερα είναι Πρόεδρος του Δ.Σ., είναι Αντιπρόεδρος της "Εταιρείας Συγγραφέων", μέλος της "Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων" και από τον Νοέμβριο του 2003 Πρόεδρος του Δ.Σ. του "Κέντρου Μελέτης & Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου - Θεατρικού Μουσείου". Το 2000 του απενεμήθη το Χρυσό Μετάλλιο της Πόλεως των Αθηνών, ενώ τον Ιούνιο του 2006 αναγορεύτηκε Επίτιμος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το Μάρτιο του 2009 τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας 2008, από το Υπουργείο Πολιτισμού για το συνολικό του έργο.

Ο Κωστής Παλαμάς ήταν απόγονος μιας παλαιάς οικογένειας που εμφανίσθηκε στις αρχές του 18ου αιώνα. Γενάρχης της υπήρξε ο Παναγιώτης Παλαμάρης. Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1859. Σε ηλικία 7 χρονών έμεινε ορφανός και από τους δύο γονείς. Σε ηλικία μόλις 16 χρονών αρχίζει σπουδές νομικής, ακολουθώντας το επάγγελμα του πατέρα του. Το 1876 έρχεται στην Αθήνα όπου και γράφεται στη Νομική Σχολή της Αθήνας. Γρήγορα όμως θα εγκαταλείψει τη Νομική, και έτσι αποφασίζει να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία. Παρά το ότι θα ασχοληθεί με τη ΝΕΑ ελληνική λογοτεχνία, το πρώτο του έργο, που θα δημοσιευτεί το 1876 με τίτλο "Ερώτων 'Eπη" θα γραφτεί σε υπερκαθαρεύουσα. Το 1886 θα κυκλοφορήσει η πρώτη του συλλογή στη δημοτική και το 1889 δημοσιεύεται ένα από τα καλύτερα έργα του, ο "Ύμνος της Αθηνάς", ο οποίος θα βραβευτεί στο Φιλαδέλφειο ποιητικό διαγωνισμό. Αυτό είναι και το πρώτο του βραβείο. Εισηγητής του διαγωνισμού αυτού ήταν ο Νικόλαος Πολίτης. Το 1892 δημοσιεύει τη συλλογή "Τα μάτια της ψυχής μου", η οποία βραβεύτηκε και αυτή, το 1890. Το 1897 γίνεται γραμματέας του Πανεπιστημίου Αθηνών, δουλειά για την οποία αμοιβόταν αρκετά καλά, και έτσι απέκτησε την οικονομική άνεση για να συνεχίσει το έργο του. 'Ενα χρόνο αργότερα, το 1898, δημοσιεύει δύο ποιητικές συλλογές, το "'Αστυ" και τον "Τάφο". Ακολουθεί μια περίοδος έμπνευσης και ο Παλαμάς γράφει το 1900 τους "Χαιρετισμούς της Ηλιογέννητης", το 1904 την "Ασάλευτη Ζωή", το 1907 τον "Δωδεκάλογο του Γύφτου", το 1910 την "Φλογέρα του Βασιλιά" και το 1919 "Τα Δεκατετράστιχα", τα οποία δημοσιεύονται και στην Αλεξάνδρεια. Το 1925 παίρνει το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών και με την ίδρυση της Ακαδημίας των Αθηνών γίνεται και ένα από τα βασικά στελέχη της. Το 1928 δημοσιεύει τους "Δειλούς και σκληρούς στίχους" (Σικάγο) και το 1930 ή, κατά άλλους, το 1931 γίνεται πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών. Πεθαίνει στην Αθήνα, στις 27 Φεβρουαρίου 1943, και η πάνδημη κηδεία του μετατρέπεται σε εκδήλωση αντίστασης του ελληνικού λαού εναντίον του Γερμανού κατακτητή.

ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ (1884-1974). Ο Κώστας Βάρναλης γεννήθηκε το 1884 στον Πύργο της Βουλγαρίας (τότε Ανατολικής Ρωμυλίας), όπου βίωσε το κλίμα του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897. Το 1898 τέλειωσε το Ελληνικό Σχολείο και γράφτηκε στα Ζαρίφεια Διδασκαλεία. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του το 1902 και διορίστηκε δάσκαλος στο σχολείο του Πύργου σε ηλικία δεκαοχτώ ετών. Τον ίδιο χρόνο έφυγε για σπουδές στην Αθήνα με υποτροφία του κληροδοτήματος του Νικόλαου Παρασκευά από τη Βάρνα. Φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή και πήρε μέρος στη διαμάχη για το Γλωσσικό Ζήτημα ως υποστηρικτής των δημοτικιστών. Το 1907 συμμετείχε στην ίδρυση του ποιητικού περιοδικού Ηγησώ το οποίο κυκλοφόρησε δέκα τεύχη. Το 1908 αποφοίτησε από τη Φιλοσοφική Σχολή και διορίστηκε ελληνοδιδάσκαλος στην Αμαλιάδα. Από εκεί έστειλε στο περιοδικό Νέα Ζωή της Αλεξάνδρειας το ποίημα Θυσία. Μετά από άρνηση του περιοδικού να το δημοσιεύσει, μέλη της Νέας Ζωής αποχώρησαν και δημιούργησαν το περιοδικό Γράμματα, όπου και δημοσιεύτηκε η Θυσία. Τρία χρόνια αργότερα έγινε σχολάρχης στην Αργαλαστή του Πηλίου και μετά από κατηγορίες εναντίον του για εμπλοκή στην υπόθεση των Αθεϊκών του Βόλου μετατέθηκε στα Μέγαρα. Μετά το δεύτερο Βαλκανικό Πόλεμο, στον οποίο πήρε μέρος με τους «απαλλαγέντας και αγυμνάστους του 1900-1902», φοίτησε στο Διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης του Γληνού και το 1915 διορίστηκε σχολάρχης στην Κερατιά Αττικής. Από το 1910 άρχισε να ασχολείται με τη λογοτεχνική μετάφραση και ως το 1916 ολοκλήρωσε τους Ηρακλείδες του Ευριπίδη, τον Αίαντα του Σοφοκλή, τα Απομνημονεύματα του Ξενοφώντα και τον Πειρασμό του Αγίου Αντωνίου του Φλωμπέρ. Το 1916 επιστρατεύτηκε ξανά, αυτή τη φορά στη Λήμνο (είχε προηγηθεί η λήξη της Βουλγαρικής ουδετερότητας). Το 1917 διορίστηκε καθηγητής στο Γυμνάσιο Πειραιά, και το 1919 έφυγε με υποτροφία για μετεκπαίδευση στην αισθητική και τη νεοελληνική φιλολογία στο Παρίσι. Η εκεί παραμονή του σηματοδότησε την ιδεολογική προσχώρησή του στο μαρξιστικό διαλεκτικό υλισμό, καρπός της οποίας στάθηκε το ποίημα Προσκυνητής. Μετά την πτώση της κυβέρνησης Βενιζέλου η υποτροφία του διακόπηκε και ο Βάρναλης επέστρεψε στην Αθήνα, όπου στις αρχές του 1821 διορίστηκε καθηγητής στο Γ΄ Γυμνάσιο του Πειραιά. Το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου έγραψε στην Αίγινα Το Φως που καίει, που εξέδωσε ένα χρόνο αργότερα στην Αλεξάνδρεια με το ψευδώνυμο Δήμος Τανάλιας (δέυτερη αναθεωρημένη έκδοση πραγματοποίησε το 1933). Το 1922 δημοσίευσε επίσης τους Μοιραίους στο περιοδικό Νεολαία και τη Λευτεριά στο περιοδικό Μούσα. Το φθινόπωρο του 1923 μετά από ανάκληση της διακοπής της υποτροφίας του ξαναπήγε στο Παρίσι, όπου έμεινε στο σπίτι του φίλου του χαράκτη Γιάννης Κεφαληνού. Το 1924 γύρισε στην Αθήνα και δίδαξε νεοελληνική λογοτεχνία στην Παιδαγωγική Ακαδημία υπό τη διεύθυνση του Γληνού. Ένα χρόνο αργότερα σημειώθηκε η κριτική διαμάχη του Βάρναλη με τον Γιάννη Αποστολάκη. Ο Βάρναλης δημοσίευσε το δοκίμιο Ο Σολωμός χωρίς μεταφυσική, αντιτιθέμενος στην ιδεαλιστική ποιητική θεωρία που είχε εκφράσει ο Αποστολάκης στο έργο του Η ποίηση στη ζωή μας. Το 1926 παύτηκε από τη θέση του ως καθηγητή της Παιδαγωγικής Ακαδημίας, αρχικά προσωρινά και στη συνέχεια οριστικά, με αφορμή ένα δημοσίευμα της Εστίας που δημοσίευσε ως παράδειγμα της αντεθνικής δράσης των μεταρρυθμιστών Παιδαγωγών ένα απόσπασμα από Το φως που καίει. Ο Βάρναλης στράφηκε στη δημοσιογραφία και έφυγε για τη Γαλλία ως ανταποκριτής της Προόδου. Το 1927 επέστρεψε στην Αθήνα και τύπωσε τους Σκλάβους Πολιορκημένους. Το 1929 παντρεύτηκε την ποιήτρια Δώρα Μοάτσου. Το 1932 εξέδωσε την Αληθινή απολογία του Σωκράτη . Το 1935 πήρε μέρος ως αντιπρόσωπος των ελλήνων συγγραφέων στο Συνέδριο Σοβιετικών Συγγραφέων στη Μόσχα μαζί με το Γληνό και μετά από εντολή του Κονδύλη εξορίστηκε στη Μυτιλήνη και τον Άγιο Ευστράτιο. Παρέμεινε πιστός στην ιδεολογία του κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής και του εμφυλίου, το 1856 τιμήθηκε από την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών και το 1959 τιμήθηκε με το βραβείο Λένιν. Είχαν προηγηθεί μεταξύ άλλων εκδόσεις των έργων του Ζωντανοί άνθρωποι, Το Ημερολόγιο της Πηνελόπης, Ποιητικά, Διχτάτορες, Αισθητικά- Κριτικά (δύο τόμοι). Το 1965 εκδόθηκε η τελευταία ποιητική συλλογή του με τίτλο Ελεύθερος κόσμος και το 1972 το θεατρικό έργο Άτταλος ο Γ΄. Πέθανε το Δεκέμβρη του 1974. Μετά το θάνατό του κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή του Οργή Λαού, γραμμένη κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Παπαδόπουλου και τα Φιλολογικά Απομνημονεύματα, συγκεντρωτικός τόμος δημοσιευμάτων του στην εφημερίδα Ανεξάρτητος από το Φεβρουάριο ως τον Αύγουστο του 1935. Η πορεία του Βάρναλη στο χώρο της ποίησης ξεκίνησε το 1904, όταν εξέδωσε τις Κηρύθρες, την πρώτη του ποιητική συλλογή με πρόλογο του Στέφανου Μαρτζώκη. Στα πρώτα του βήματα συμπορεύτηκε πνευματικά με τον Άγγελο Σικελιανό και το Νίκο Καζαντζάκη με έντονες επιρροές από το ρέυμα του παρνασσισμού και τις διονυσιακές και ανθρωπιστικές ιδέες. Με τον Προσκυνητή πέρασε σε μια νέα ιδεολογική κατεύθυνση και υιοθέτησε ένα μεσσιανικό πρότυπο της ποιητικής ιδιότητας, ενώ με το Φως που καίει σηματοδοτήθηκε η τελευταία ιδεολογική του μεταστροφή, αυτή τη φορά προς την κοινωνικά και πολιτικά στρατευμένη λογοτεχνία με τη παράλληλη όμως παρουσία σατιρικών, λυρικών, δραματικών και συμβολιστικών στοιχείων. Ο τελευταίος αυτός προσανατολισμός του τον συνόδεψε σ’ όλη τη ζωή του και κυριαρχεί ��αι στα κριτικά του κείμενα. Γενικά το έργο του Βάρναλη αντικατοπτρίζει τη δεκτικότητά του απέναντι σε νέες ιδέες και η συνύπαρξη αντιθετικών στοιχείων στο έργο του αποτελεί έναν από τους λόγους της ιδιαίτερης γοητείας του. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Κώστα Βάρναλη, βλ. Μαλάνος Τίμος, «Βάρναλης Κώστας», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας12, σ.731-738. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Μιχαηλίδη Θεανώ Ν., «Βάρναλης Κώστας», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 2. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1984 και Παπαγεωργίου Κώστας Γ., «Εργο-βιογραφικό χρονολόγιο του Κώστα Βάρναλη», Διαβάζω88, 22/2/1984, σ.6-11. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).

Ο Χ.-Δ. Γουνελάς γεννήθηκε στην Αθήνα. Τη δεκαετία του 1960 μετανάστευσε στη Νέα Ζηλανδία όπου σπούδασε Ρωσική και Αγγλική Λογοτεχνία και Πολιτικές Επιστήμες στο Victoria University του Wellington. Συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στη Νεοελληνική Λογοτεχνία στο King's College του Λονδίνου. Έχει διδάξει στο King's College, στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης, στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, όπου είναι αναπληρωτής Καθηγητής στον Τομέα Μεσαιωνικών και Νέων Ελληνικών Σπουδών. Οι δημοσιεύσεις του περιλαμβάνουν μελέτες και βιβλιοκριτικές σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και, μεταξύ άλλων τις μονογραφίες: "Η σοσιαλιστική συνείδηση στη νεοελληνική λογοτεχνία 1897-1912", εκδ. Κέδρος, Αθήνα, 1984 και "Η φιλοσοφία της γλώσσας και η νεοελληνική ποίηση", εκδ. Δελφίνι, 1995. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στα εξής θέματα σε σχέση με τη Νεοελληνική λογοτεχνία: τον Σοσιαλισμό, τη Φιλοσοφία της Γλώσσας και τον Δυτικό Μαρξισμό.

Ο Θόδωρος Γραμματάς γεννήθηκε στη Μυτιλήνη το 1951. Απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1976, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Φιλοσοφία και τη Θεατρολογία στο Παρίσι στα Πανεπιστήμια Paris III, Paris X και την Ecole Pratique des Hautes Etudes. Έλαβε τον τίτλο του διδάκτορα από το Πανεπιστήμιο Paris X το 1979 με θέμα διατριβής "La notion de liberte chez Nikos Kazantzakis". Από το 1994 είναι καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο γνωστικό αντικείμενο Νεοελληνικό Θέατρο και Πολιτισμός. Τομέας των ερευνητικών και διδακτικών ενδιαφερόντων του το νεοελληνικό θέατρο, η συγκριτική θεατρολογία, η κοινωνιολογία και η σημειολογία του θεάτρου, το θέατρο για παιδιά και νέους, το θέατρο στην εκπαίδευση. Είναι μέλος του International Biographical Centre του Κέιμπριτζ και του American Biographical Institute, και έχει τιμηθεί με το βραβείο του Νίκου Καζαντζάκη (1991).

Ο Παναγιώτης Ροϊλός είναι Καθηγητής Συγκριτικής Λογοτεχνίας και Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, όπου επίσης κατέχει την Έδρα "Γιώργος Σεφέρης" και είναι Πανεπιστημιακός Εταίρος στο Κέντρο Διεθνών Σχέσεων Weatherhead και στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Σπουδών Minda de Gunzburg. Έχει συγγράψει και επιμεληθεί οκτώ βιβλία, μεταξύ των οποίων τα "Towards a Ritual Poetics" (μαζί με τον Δημήτριο Γιατρομανωλάκη, 2003), "Ampho-teroglossia: A Poetics of the Twelfth-Century. Medieval Greek Novel" (2005), "C. P. Cavafy: The Economics of Metonymy" (2009), "Imagination and Logos: Essays on C. P. Cavafy" (επιμελητής, 2010), "Medieval Greek Storytelling: Fictionality and Narrative in Byzantium" (επιμελητής, 2014).

Η Κυριακή Πετράκου είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει ασχοληθεί ερευνητικά και διδακτικά με θέματα ιστορίας και δραματουργίας του ευρωπαϊκού θεάτρου. Αντικείμενο του ιδιαίτερου επιστημονικού της ενδιαφέροντος είναι το νεοελληνικό θέατρο του 19ου και 20ού αιώνα.

Ο Βρασίδας Καραλής γεννήθηκε στα Κρέστενα του νομού Ηλείας το 1960 και μεγάλωσε στον Πειραιά. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών το 1983. Από το 1990 διδάσκει ελληνικά στο Πανεπιστήμιο του Σύδνεϋ στην Αυστραλία. Είναι πρόεδρος του Τμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Σίδνεϋ. Έχει εκδώσει μεταφράσεις έργων βυζαντινής ιστοριογραφίας και μελέτες πάνω στο έργο του Ζήσιμου Λορεντζάτου, του Νίκου Καζαντζάκη και του Διονυσίου Σολωμού. Έχει τυπώσει ένα μεγάλο αριθμό άρθρων πάνω σε έργα και συγγραφείς της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ενώ έχει μεταφράσει στα ελληνικά μυθιστορήματα του Αυστραλού νομπελίστα συγγραφέα Patrick White.

Ο Κ. Α. Δημάδης δίδαξε στα Πανεπιστήμια του Άμστερνταμ (1980-1992) και του Κρόνιγκεν (1992-1996). Από το 1996 είναι καθηγητής νεοελληνικών σπουδών στο Freie Universitat του Βερολίνου και επίτιμος καθηγητής του Ινστιτούτου Κλασικών, Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Τιφλίδας. Παράλληλα διευθύνει από το 1985 το Διεθνές Πρόγραμμα Ελληνικής Γλώσσας, Ιστορίας και Πολιτισμού του Ιδρύματος Μελετών Χερσονήσου του Αίμου στη Θεσσαλονίκη. Ασχολείται ειδικότερα με τις σχέσεις τέχνης και εξουσίας και με τις επιδράσεις της πολιτκής στη λογοτεχνία, κυρίως σε περιόδους δικτατορίων και πολέμων.

Ο κριτικός λογοτεχνίας, δοκιμιογράφος και δημοσιογράφος Δημήτρης Ραυτόπουλος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1924. Παρακολούθησε μαθήματα στην Ecole Pratique des Hautes Etudes του Παρισιού. Από τα εφηβικά του χρόνια αναμίχθηκε στις κινήσεις της πολιτικής νεολαίας της Αριστεράς. Υπήρξε συντάκτης της εφημερίδας "Ελεύθερη Ελλάδα" (1946-1947) και παράλληλα αρθρογραφούσε στο περιοδικό της ΕΠΟΝ "Νέα Γενιά" (1944-1945). Μετά τη χαλάρωση των μετεμφυλιακών μέτρων εργάστηκε στις εφημερίδες "Η Αυγή" (1952-1967), "Ελεύθερος", "Ώρα" (1955-1956). Μαζί με τον Κ. Κουλουφάκο, τον Τ. Πατρίκιο, τον Κ. Πορφύρη, κ.α. σχημάτισαν τη συντακτική ομάδα του περιοδικού "Επιθεώρηση Τέχνης". Κατά την περίοδο της δικτατορίας (1967-1974), ο Ραυτόπουλος διέφυγε στη Γαλλία. Εκεί εργάστηκε ως συντάκτης στο "Λεξικό Robert" και συμμετείχε στο αφιέρωμα του περιοδικού "Temps Modernes" για την Ελλάδα (1969), συνθέτοντας μία ανθολογία κειμένων από διωχθέντες συγγραφείς. Ιδιαίτερα διαπλαστική για τις πολιτικές θέσεις του και για τη μετέπειτα ιδεολογική εξέλιξή του ήταν η φιλική σχέση του με τον Άρη Αλεξάνδρου, αποτέλεσμα της οποίας ήταν οι οξύτατες αντιδογματικές θέσεις του. Μετά τη μεταπολίτευση ανέλαβε τη διεύθυνση του περιοδικού "Ηριδανός", το οποίο με τα αφιερώματά του πραγματοποίησε ανοίγματα προς νέες τάσεις της λογοτεχνίας. Παράλληλα, έγραφε επιφυλλίδες στην "Αυγή" (1977-1980) και αργότερα εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην εφημερίδα "Απογευματινή" (1976-1981). Αποτελεί ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Εξέδωσε τα κριτικά έργα: "Οι ιδέες και τα έργα" (1965), "Τέχνη και εξουσία" (1985), "Κρίσιμη λογοτεχνία" (1986), "Σημεία στίξεως" (1987), "Άρης Αλεξάνδρου: ο εξόριστος" (1996), "Αναθεώρηση Τέχνης: η Επιθεώρηση Τέχνης και οι άνθρωποί της" (2006). Ο Ραυτόπουλος αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της μαρξιστικής κριτικής στη μεταπολεμική περίοδο. Με τα κείμενά του στην "Επιθεώρηση Τέχνης", αναδείχθηκε σε έναν από τους δυναμικότερους και σημαντικότερους νέους βιβλιοκριτικούς και μελετητές της μεταπολεμικής περιόδου. Παρά τις ακραίες, λόγω των πολιτικών συγκυριών, απόψεις του, απέφυγε συστηματικά τον δογματισμό. Υπήρξε διεισδυτικός, οξυδερκής, αιχμηρός στις τοποθετήσεις του και συχνά τολμούσε ρωμαλέα διατύπωση. Σταδιακά η ματιά του πλουτίστηκε από ένα ποιητικό φρόνημα. Το 1997 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο δοκιμίου-κριτικής για το έργο του "Άρης Αλεξάνδρου: ο εξόριστος". Το 2008 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ (προσφωνήθηκε από τον πρόεδρο του τμήματος, καθηγητή Αντώνη Ρεγκάκο, και την αναπληρώτρια καθηγήτρια νεοελληνικής φιλολογίας, Μαίρη Μικέ). Το 2009 τιμήθηκε με το βραβείο "Διδώ Σωτηρίου" της Εταιρείας Συγγραφέων για το σύνολο του έργου του. Το 2013 του απονεμήθηκε το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Γραμμάτων. Το 2017 τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου του.

Ο Απόστολος Σαχίνης (1919-1997) γεννήθηκε στην Αθήνα. Υπήρξε πανεπιστημιακός, κριτικός λογοτεχνίας και ακαδημαϊκός. Σπούδασε νομικά, φιλολογία και πολιτικές-οικονομικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εκανε τις πρώτες δημοσιεύσεις του γύρω από τη λογοτεχνία στο περιοδικό "Τα Νέα Γράμματα" (1944) ενώ στη συνέχεια, με κεντρικό άξονα των ενδιαφερόντων του τη νεοελληνική πεζογραφία και τη θεωρία της κριτικής, συνέταξε πλήθος σχετικών άρθρων και μελετημάτων σε περιοδικά, επετηρίδες, εφημερίδες ("Νέα Εστία", "Αγγλοελληνική Επιθεώρηση", "Εποχές", "Νέα Πορεία" κ.ά.). Η συμβολή του στην κριτικογραφία των τελευταίων δεκαετιών του 20ου αιώνα εκτιμήθηκε, καθώς, μεταξύ των άλλων διακρίσεων που έλαβε, τιμήθηκε τρεις φορές με το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου (1958, 1966, 1982). (Πηγή: Αρχείο Σύγχρονων Συγγραφέων ΕΚΕΒΙ)

Ο Σ. Ν. Φιλιππίδης Γεννήθηκε στην Αθήνα. Το 1966 πήρε Πτυχίο από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Δίδαξε στη Μέση Εκπαίδευση. Το 1984 πήρε διδακτορικό δίπλωμα από το Τμήμα Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Irvine. Η διατριβή του είχε ως θέμα τη σκηνή του τάπητος στον Αγαμέμνονα του Αισχύλου και αποτελεί ανάλυση αρχαίου κειμένου με βάση τις σημειωτικές θεωρίες. Παράλληλα παρακολούθησε σεμινάρια στη Σχολή Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας που λειτουργεί στο Irvine. Δίδαξε στον Τομέα Κλασικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης από το 1984 έως το 1992, και στον Τομέα Βυζαντινής και Νέοελληνικής Φιλολογίας από το 1992 έως το 2006. Οι δημοσιεύσεις του περιλαμβάνουν τα βιβλία "Τόποι. Μελετήματα για τον αφηγη-ματικό λόγο επτά νεοελλήνων πεζογράφων (Παπαδιαμάντης, Κονδυλάκης, Θεοτόκης, Χατζόπουλος, Καζαντζάκης, Βενέζης, Καραγάτσης)", "Αμφισημίες. Μελετήματα για τον αφηγηματικό λόγο έξι νεοελλήνων συγγραφέων (Παπαδιαμάντης, Βλαχογιάννης, Μυριβήλης, Τερζάκης, Καζαντζάκης, Παλαμάς)", και "Έξι και ένα μελετήματα για τον Καζαντζάκη", και πάνω από 90 άρθρα που έχουν δημοσιευθεί σε συλλογικούς τόμους και περιοδικά (Βιβλιοθήκη, Διαβάζω, Θαλλώ, Νέα Εστία, Πόρφυρας, Παλίμψηστον, κ.ά.) και πραγματεύονται προβλήματα ανάγνωσης λογοτεχνικών κειμένων από την αρχαιότητα έως σήμερα, και λογοτεχνικής θεωρίας (Γκρεϊμάς, Μπαχτίν, Πίτερ Μπρούκς, Έκο, κ.ά.). Έχει διοργανώσει και συνδιοργανώσει ως πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής τρία Συνέδρια για τον Καζαντζάκη, και χρηματίσει Πρόεδρος του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας από της ιδρύσεώς του και επί σειράν ετών. Ενδιαφέρεται για τη σημειωτική του λογοτεχνικού κειμένου και τις ψυχαναλυτικές προσεγγίσεις. Χρησιμοποιεί τη θεωρία της λογοτεχνίας ως εργαλείο για την ανάδειξη της πολύπλοκης μορφικής οργάνωσης των λογοτεχνικών κειμένων ως θεμελιακού συντελεστή του νοήματός τους. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται και δημοσιεύει μελετήματα για την ποίηση. Από το 2008 είναι μόνιμος κάτοικος Χανίων.

O Eρατοσθένης Γ. Kαψωμένος, από τα Xανιά της Kρήτης, είναι Kαθηγητής Nέας Eλληνικής Φιλολογίας και Θεωρίας της Λογοτεχνίας στο Tμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Iωαννίνων (1983 κ.ε.) και Κοσμήτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής. Πτυχιούχος και διδάκτορας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι [Αισθητική - Θεωρία της Τέχνης και του Πολιτισμού: Universite de Paris-Sorbonne (Paris I), Υφολογία - Σημειωτική της Λογοτεχνίας: Universite de Paris VII και Ecole des Hautes Etudes], έχει στρέψει την ερευνητική του προσπάθεια στους τομείς της Θεωρίας και της Ερμηνείας της Λογοτεχνίας. Υπήρξε ένας από τους εισηγητές στην Ελλάδα της Δομικής Θεωρίας και της Σημειωτικής (Αφηγηματολογία - Ποιητική - Κοινωνιοσημειωτική), καθώς και της Στατιστικής Υφολογίας. Την τελευταία δεκαετία το ερευνητικό του ενδιαφέρον έχει στραφεί προς τη Θεωρία του Πολιτισμού και την ανάλυση των πολιτισμικών φαινομένων. Με πρόσκληση των αντίστοιχων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, έχει πραγματοποιήσει επισκέψεις διδασκαλίας σε πολλά πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αυστραλίας. Είναι ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Σημειωτικής Εταιρείας (1978 κ.ε.), αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Σημειωτικών Εταιρειών των Βαλκανικών Χωρών (1997 κ.ε.) και μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Διεθνούς Σημειωτικής Εταιρείας (1980 μέχρι σήμερα). Έχει αναπτύξει μεγάλη δραστηριότητα στον τομέα των Διαπανεπιστημιακών Προγραμμάτων Συνεργασίας ERASMUS, LINGUA, ΣΩΚΡΑΤΗΣ/ERASMUS (1991 κ.ε.), με στόχο την ανάπτυξη των Νεοελληνικών Σπουδών στις χώρες της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Ο Δημήτρης Τζιόβας γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1957 και είναι καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Birmingham της Αγγλίας. Την περίοδο 2000-2003 διετέλεσε Διευθυντής του Κέντρου Βυζαντινών, Οθωμανικών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πενεπιστημίου του. Έχει διδάξει ως επισκέπτης καθηγητής σε πολλά πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής και διευθύνει τη μεταφραστική σειρά νεοελληνικής λογοτεχνίας που εκδίδεται από το Κέντρο Βυζαντινών, Οθωμανικών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Birmingham. Έχει διατελέσει Γραμματέας της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών (1995-1998) και μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών Journal of Modern Greek Studies (1992-2007), Byzantine and Modern Greek Studies (1995-2009), Journal of Greek Media and Culture (Advisory Board 2014 μέχρι σήμερα) και Gramma, που εκδίδεται από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (2003 μέχρι σήμερα). To 2011 του απονεμήθηκε το βραβείο του περιοδικού Διαβάζω για το βιβλίο του "Ο μύθος της Γενιάς του Τριάντα: Νεοτερικότητα, ελληνικότητα και πολιτισμική ιδεολογία" (Πόλις 2011).

Ο μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος και μεταφραστής Edmund Keeley γεννήθηκε στη Δαμασκό της Συρίας, από αμερικανούς γονείς, το 1928. Είναι απόφοιτος των πανεπιστημίων του Princeton και της Οξφόρδης. Ως πτυχιούχος των Πανεπιστημίων του Πρίνστον και της Οξφόρδης ο Keeley δίδαξε επί σαράντα χρόνια Αγγλκά, Δημιουργική Γραφή και Νεοελληνική Λογοτεχνία στο Πρίνστον. Για μερικά χρόνια υπηρέτησε ως Διευθυντής στο Πρόγραμμα Δημιουργικής Γραφής και στο Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών και δύο φορές χρημάτισε Πρόεδρός της. Στο διάστημα 1991-93 υπηρέτησε ως Πρόεδρος του Αμερικανικού Κέντρου ΡΕΝ, της εταιρείας συγγραφέων, και, σε εννέα περιπτώσεις, εκπροσώπησε το Κέντρο σε διεθνή συνέδρια του ΡΕΝ: στο Λουγκάνο, στο Παρίσι, στη Βιέννη, στη Βαρκελώνη, στο Ρίο ντε Τζανέιρο, στο Σαντιάγκο ντε Κομποστέλα, στο Περθ, στη Γκουανταλαχάρα και στο Εδιμβούργο. Είναι επίσης μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΡΕΝ. Ο Έντμουντ Κήλυ έχει γράψει επτά μυθιστορήματα, πολυάριθμα δοκίμια και έχει μεταφράσει πλήθος ποιητικών έργων, ανάμεσα στα οποία των Σεφέρη, Ρίτσου, Καβάφη, Ελύτη και Σικελιανού. Δημιούργησε και διηύθυνε επί σαράντα χρόνια το Τμήμα Ελληνικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου του Πρίνστον, όπου δίδαξε και ο ίδιος νέα ελληνική λογοτεχνία. Ένα σημαντικό μέρος του δοκιμιακού του έργου ασχολείται με τους κορυφαίους Έλληνες ποιητές. Έχει πολλές φορές τιμηθεί για το συγγραφικό και μεταφραστικό του έργο. Για το πρώτο μυθιστόρημά του "The Libation" (Η σπονδή) ο Edmund Keeley τιμήθηκε με το Rome Prize της Αμερικανικής Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών. Το 1992 εκλέχτηκε Εταίρος της Αμερικανικής Ακαδημίας Γραμμάτων και Επιστημών. Για τις μεταφράσεις έργων ποίησης έχει τιμηθεί με το Columbia Translation Center/PEN Award (1975), το Harold Morton Landon Award της Ακαδημίας Αμερικανών Ποιητών (1980) και το Πρώτο Ευρωπαϊκό Βραβείο για τη Μετάφραση Ποίησης που απονέμει η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (1987). Στα ελληνικά κυκλοφορούν τέσσερα μυθιστορήματά του: "Τα ημερολόγια μιας έρημης χώρας", "Το τελευταίο καλοκαίρι της αθωότητας", "Η σιωπηλή κραυγή της μνήμης" και "Η σπουδή", όλα από τις εκδόσεις Εξάντας. Επίσης κυκλοφορεί το βιβλίο του "Αναπλάθοντας τον παράδεισο - το Ελληνικό ταξίδι (1937-1947)", Εξάντας.

Η Γεωργία Φαρίνου-Μαλαματάρη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1952. Αποφοίτησε με άριστα από το Φιλολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Aθηνών, το 1974, και από το Tμήμα Bυζαντινών και Nεοελληνικών Σπουδών του ίδιου Πανεπιστημίου, το 1976, και έκανε το διδακτορικό της στο King's College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, μεταξύ 1980-1983. Το 1984 άρχισε να διδάσκει ως ειδική επιστήμονας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στο οποίο εκλέχθηκε στην ακαδημαϊκή βαθμίδα της λέκτορος (1986), της επίκουρης καθηγήτριας (1990), της αναπληρώτριας καθηγήτριας (1995) και της τακτικής καθηγήτριας νεοελληνικής φιλολογίας του τμήματος Φιλολογίας (2004, κ.έ.). Το 2001 διετέλεσε μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής του ΕΚΕΒΙ/ΥΠΠΟ για τον εορτασμό των επετειακών εκδηλώσεων για τους Γρ. Ξενόπουλο, Αλ. Παπαδιαμάντη και Άγγ. Σικελιανό, και συμμετείχε ως εισηγήτρια/συντονίστρια στο Β' Διεθνές Συνέδριο για τον Παπαδιαμάντη. Το 2004 ήταν πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής της ΙΑ' Επιστημονικής Συνάντησης του τομέα Μεσαιωνικών και Νεοελληνικών Σπουδών (ΜΝΕΣ), "Ο Ψυχάρης και η εποχή του: ζητήματα γλώσσας, λογοτεχνίας και πολιτισμού". Το 2007 εκλέχθηκε διευθύντρια του τομέα Μεσαιωνικών και Νεοελληνικών Σπουδών (ΜΝΕΣ) του ΑΠΘ. Το 2010 εκλέχθηκε αντιπρόεδρος της Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Σπουδών και μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής του Γ΄ Διεθνούς Συνεδρίου για τον Παπαπαδιαμάντη.

Η Χριστίνα Ντουνιά είναι καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόννης και στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Δίδαξε στη Μέση Εκπαίδευση, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και εργάστηκε ως κριτικός λογοτεχνίας στο περιοδικό Αντί. Μελέτες και άρθρα της έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Το 2000 τιμήθηκε με το Κρατικό βραβείο δοκιμίου και το 2016 με το Βραβείο δοκιμίου της Ακαδημίας Αθηνών (Ίδρυμα Πέτρου Χάρη).

Ο Μιχαήλ Πασχάλης είναι Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Έχει συγγράψει τη μονογραφία "Virgil’s Aeneid: Semantic Relations and Proper Names" (Οξφόρδη 1997) και πολλές μελέτες για τη λογοτεχνία της ελληνιστικής εποχής, των κλασικών ρωμαϊκών χρόνων και της ύστερης αρχαιότητας. Έχει εκδώσει τρεις τόμους για την ελληνορωμαϊκή ποίηση (επική, λυρική, βουκολική) και έχει συνεπιμεληθεί πέντε τόμους πρακτικών των διεθνών συνεδρίων RICAN για το αρχαίο μυθιστόρημα, στη σειρά Ancient Narrative Supplementa. Έχει δημοσιεύσει μελέτες για την Κρητική Αναγέννηση και τον ρόλο των Ακαδημιών, και έχει συνεπιμεληθεί τα πρακτικά διεθνούς συνεδρίου για τον Ερωτόκριτο. Το έργο του περιλαμβάνει επίσης μελέτες για τους παρακάτω συγγραφείς: Τζιοβάνι Μποκάτσιο, Τορκουάτο Τάσσο, Βιτσέντζο Κορνάρο, Γεώργιο Χορτάτση, Αδαμάντιο Κοραή, Διονύσιο Σολωμό, Ανδρέα Κάλβο, Αλέξανδρο Δουμά, Αλέξανδρο Ρίζο Ραγκαβή, Γκυστάβ Φλωμπέρ, Εμμανουήλ Ροΐδη, Τόμας Χάρντυ, Γεώργιο Βιζυηνό, Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, Κ. Π. Καβάφη, Νίκο Καζαντζάκη, Γιώργο Σεφέρη, Παντελή Πρεβελάκη. Στο πλαίσιο της έρευνάς του για το νεοελληνικό μυθιστόρημα εντάσσεται το υπό έκδοση βιβλίο του για τα "κρητικά" μυθιστορήματα του Καζαντζάκη.

Ο Χρίστος Αλεξίου γεννήθηκε το 1930 στο Σκλήθρο Αγιάς Θεσσαλίας. Έλαβε μέρος σε μικρή ηλικία στην Εθνική Αντ��σταση, ως μέλος της ΕΠΟΝ. Ακολούθησαν διώξεις του ίδιου και της οικογένειάς του στα ταραγμένα χρόνια που ακολούθησαν την Απελευθέρωση, με διακοπτόμενες σπουδές. Υπήρξε ιδρυτής του πρωτοποριακού "Εκδοτικού Ινστιτούτου Αθηνών" (1956). Από το 1963 μέχρι το 1988 εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο του Birmingham, στο οποίο ασχολήθηκε (σε συνεργασία με τον ελληνιστή George Thomson, κ.ά.), με την διδασκαλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, την εποπτεία μεταπτυχιακών διατριβών, την οργάνωση Βιβλιοθήκης Νεοελληνικών Σπουδών, κ.ά. Έχει εκδώσει δίτομο έργο για τη δημοτική γλώσσα (σε συνεργασία με Peter Bien, κ.ά.) και μελέτες για θέματα και πρόσωπα της νεοελληνικής λογοτεχνίας (δημοτικό τραγούδι, Παλαμάς, Σικελιανός, Καζαντζάκης, Βάρναλης, Ρίτσος). Διετέλεσε επισκέπτης καθηγητής των πανεπιστημίων Ιωαννίνων και Θεσσαλίας. Από το 1996 διευθύνει ανελιπώς το περιοδικό "Θέματα Λογοτεχνίας", που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γκοβόστη. Επίσης δραστηριοποιείται στον χώρο της βοήθειας για άτομα με ειδικές ανάγκες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι επίτιμο μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.

Ο Roderick Beaton γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Εδιμβούργο. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, από όπου έλαβε στη συνέχεια διδακτορικό δίπλωμα στη νεοελληνική φιλολογία. Από το 1981 έως τη συνταξιοδότησή του δίδαξε σύγχρονη ελληνική και βυζαντινή ιστορία, γλώσσα και λογοτεχνία στο King's College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, όπου και κατείχε από το 1988 την έδρα Κοραή του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών. Έχει γράψει εκτενώς για θέματα σύγχρονης και μεσαιωνικής ελληνικής λογοτεχνίας. Στην Ελλάδα κυκλοφορούν, μεταξύ άλλων, τα βιβλία του "Εισαγωγή στη Νεότερη Ελληνική Λογοτεχνία" (εκδ. Νεφέλη 1996), η βιογραφία του Γιώργου Σεφέρη, "Γιώργος Σεφέρης: περιμένοντας τον Άγγελο" (εκδ. Ωκεανίδα, 2003), η μελέτη "Ο Καζαντζάκης μοντερνιστής και μεταμοντέρνος" (εκδ. Καστανιώτη, 2009), καθώς και το μυθιστόρημά του "Τα παιδιά της Αριάδνης" (εκδ. Καστανιώτη, 1999). Επίσης, έχει επιμεληθεί τον συλλογικό τόμο "Εισαγωγή στο έργο του Καζαντζάκη: επιλογή κριτικών κειμένων", που κυκλοφορεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2011).

Ο Πήτερ Μπην (Peter Bien) είναι ομότιμος καθηγητής της Αγγλικής και της Συγκριτικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ντάρτμουθ των ΗΠΑ. Στα δημοσιεύματά του μελετά τη νεοελληνική γλώσσα και τα έργα νεοελλήνων συγγραφέων, όπως ο Καζαντζάκης, ο Ρίτσος και ο Καβάφης. Έχει μεταφράσει στα αγγλικά τρία έργα του Καζαντζάκη -"Ο τελευταίος πειρασμός", "Ο Φτωχούλης του Θεού", και "Αναφορά στον Γκρέκο"- και τη "Ζωή εν τάφω" του Στράτη Μυριβήλη. Επίσης έχει μεταφράσει την πρώτη συλλογή ποιημάτων του κρητικού ποιητή Στυλιανού Χαρκιανάκη, καθώς και τη "Σονάτα του σεληνόφωτος" και τον "Φιλοκτήτη" του Γιάννη Ρίτσου. Σε συνεργασία με τη σύζυγό του, τη Χρυσάνθη Γιαννακού, και άλλους, έχει γράψει και μια σειρά εγχειριδίων για τη διδασκαλία της νεοελληνικής γλώσσας. Ήταν ένας από τους ιδρυτές της Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών της Αμερικής, της οποίας διετέλεσε πρόεδρος δύο φορές και αρχισυντάκτης του επιστημονικού περιοδικού της. Η δίτομη μελέτη του "Καζαντζάκης: Η πολιτική του πνεύματος" μεταφράστηκε στα ελληνικά από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Τώρα ασχολείται με την επιλογή και μετάφραση επιστολών του Καζαντζάκη.