Luchino Visconti

Ο Michelangelo Antonioni γεννήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου του 1912 στη Φερράρα και πέθανε στις 30 Ιουλίου του 2007. Tο 1939 ξεκίνησε τις κινηματογραφικές του σπουδές στο Centro Sperimentale Di Cinematografia, όπου συνάντησε πολλά από τα λαμπρά ονόματα του ιταλικού σινεμά. Το σκηνοθετικό του στυλ φθάνει σε κορύφωση με την τριλογία του "Η περιπέτεια" 1960, "Η νύκτα" 1961 και "Η έκλειψη", 1962, με πρωταγωνίστρια τη μούσα και επί δέκα χρόνια σύντροφό του Monica Vitti. Θα ακολουθήσει λίγο αργότερα το "Blow up" 1966, το "Ζαμπρίσκι Πόιντ" 1970 και το "Επάγγελμα ρεπόρτερ" 1970. Στα 60 χρόνια καριέρας, σκηνοθέτησε 20 ταινίες, γνωρίζοντας τη διεθνή αναγνώριση που επικυρώθηκε με διεθνή βραβεία όπως ο Χρυσός Λέοντας του Φεστιβάλ της Βενετίας το 1964 για την "Κόκκινη έρημο", ο Χρυσός Φοίνικας του Φεστιβάλ των Καννών το 1967 για το "Blow up", Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής στις Κάννες για την "Ταυτότητα μιας γυναίκας" το 1982, Όσκαρ στο Χόλιγουντ για το σύνολο της κινηματογραφικής του καριέρας το 1995 και Χρυσός Λέων για την καριέρα του στη Βενετία το 1997. Οι ταινίες του διακρίνονται για την αισθητική τους προσέγγιση, δίνοντας έμφαση στους χαρακτήρες.

Ο Νίκος Κολοβός (1938-2006), γεννήθηκε στο Βόλο. Σπούδασε νομικά και διετέλεσε δύο φορές πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου, με έντονη συνδικαλιστική δραστηριότητα. Με τον κινηματογράφο ασχολήθηκε από το 1960 με σειρά κριτικών και θεωρητικών κειμένων. Υπήρξε από τους βασικούς συντάκτες της δεύτερης, μεταπολιτευτικής περιόδου του περιοδικού "Σύγχρονος Κινηματογράφος". Στη συνέχεια, χωρίς να εγκαταλείψει τη γενέτειρά του, συνεργάστηκε με τις εκδόσεις "Αιγόκερως" και με τις εκδόσεις του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και δίδαξε κινηματογράφο στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ήταν επίσης διδάκτορας του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και συνεργάστηκε με το Τμήμα Πολιτισμού του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Ο Νίκος Κολοβός υπήρξε, επίσης, δεινός ορειβάτης, και έγραψε και δημοσίευσε, εκτός των άλλων, κείμενα για την ελληνική φύση και το περιβάλλον, περιηγητικές εντυπώσεις από το Πήλιο, κ.ο.κ.

Ο Γιάννης Μπακογιαννόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1934. Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκανε stage κινηματογράφου δίπλα στον ιδρυτή της Γαλλικής Ταινιοθήκης Ανρί Λανγκλουά, στο Παρίσι, την εποχή της νουβέλ βαγκ και του περιοδικού "Cahiers du Cinema", του Ζ. Ζενέ, του Σ. Μπέκετ και του Ε. Ιονέσκο στο θέατρο και των Μπαρτ, Φουκό, Λακάν και Ντεριντά στο προσκήνιο της γαλλικής σκέψης. Κινηματογράφησε και συμμετείχε σε ταινίες ντοκιμαντέρ. Υπήρξε μέλος της κινηματογραφικής λέσχης του "Άστυ" που ιδρύθηκε το 1950 από την ΕΚΚΑ, από την Ελένη Βλάχου, τον Μάριο Πλωρίτη και την Αγλαΐα Μητροπούλου-ψυχή της όλης προσπάθειας. Αργότερα εργάστηκε ως δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου σε διάφορα περιοδικά, στην "Καθημερινή", στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση ("Κινηματογραφική λέσχη" της ΕΡΤ). Μεταξύ 1993-2004 διετέλεσε Eιδικός Σύμβουλος Kινηματογραφίας του Yπουργού Πολιτισμού. Έχει γράψει εκατοντάδες άρθρα και μελέτες σε συλλογικά βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά, καθώς και κινηματογραφικά λήμματα σε εγκυκλοπαίδειες.

Ο γάλλος φιλόσοφος Gilles Deleuze γεννήθηκε το 1925 στο Παρίσι. Δίδαξε φιλοσοφία σε λύκεια (Amiens, Ορλεάνη, Παρίσι) και στα πανεπιστήμια της Σορβόννης (1957-1960), της Λυών (1964-1969) και της Βενσέν (1969-1987). Κατά το διάστημα 1960-1964 διετέλεσε ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (CNRS). Κυριότερα έργα του: "Difference et repetition" (1968)· "Ο Σπινόζα και το πρόβλημα της έκφρασης" (1969)· "Logique du sens" (1969)· "Ο Αντι-Οιδίπους" (1972, σε συνεργασία με τον Felix Guattari)· "Mille Plateaux" (1980, σε συνεργασία με τον Felix Guattari)· "Le pli-Leibniz et le baroque" (1988)·"Qu'est-ce que la philosophie?" (1992, σε συνεργασία με τον Felix Guattari). Το 1992 επιδεινώνεται σοβαρά η πνευμονική πάθηση από την οποία έπασχε ήδη από το 1968. Στις 4 Νοεμβρίου του 1995 ο Deleuze αυτοκτονεί. Ένα γαλλικό περιοδικό έδωσε τον εξής σύντομο χαρακτηρισμό του Deleuze, που φαίνεται να υιοθέτησε και ο ίδιος: "Ταξίδεψε λίγο, δεν προσχώρησε ποτέ στο κομμουνιστικό κόμμα, δεν υπήρξε ποτέ φαινομενολόγος ούτε χαϊντεγκεριανός, δεν παραιτήθηκε από τον Μαρξ, ούτε απαρνήθηκε τον Μάη του '68".

Γεννήθηκε το 1949, στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 1982 συνεργάζεται με τον ποιητή Κώστα Μαυρουδή στην έκδοση του λογοτεχνικού περιοδικού "Το Δέντρο". Έχει γράψει τις συλλογές διηγημάτων: "Αρπακτικά", 1990, "Πρωινή επίσκεψη", 1993, "Σκιές γυναικών", 1996, "Ο ύπνος του Άλφρεντ", 1999, "Η γυναίκα που μιλά", 2002 (κρατικό βραβείο Διηγήματος & βραβείο Διηγήματος του περιοδικού "Διαβάζω"), "Η παρουσία", 2010, το μυθιστόρημα "Οικογενειακές ιστορίες", 2006, και τις μελέτες για σκηνοθέτες του κινηματογράφου: "Όρσον Ουέλς", 1985, "Αφοι Ταβιάνι", 1986, και "Τζων Χιούστον", 1988. Άρθρα του για τον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά, ειδικές εκδόσεις και εφημερίδες. Aπό το 1998 συνεργάζεται με το ένθετο "Βιβλιοθήκη" της εφημερίδας "Ελευθεροτυπία", δημοσιεύοντας κυρίως, κριτικές ξένης λογοτεχνίας. Διδάσκει ιστορία του κινηματογράφου στην Ανωτέρα Σχολή Δραματικής Τέχνης του Εθνικού Θεάτρου. Έχει διδάξει σενάριο σε διάφορες κινηματογραφικές σχολές και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (Τμήμα Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης). Το 2007 σκηνοθέτησε τη μικρού μήκους ταινία "Ο δολοφόνος της λεωφόρου" (15'), μαζί με τον γιο του Βασίλη Γουδέλη, βασισμένη σε διήγημά του από τη συλλογή "Αρπακτικά". Ακολούθησε, το 2008, η μικρού μήκους ταινία "Η συνάντηση" (14'), βασισμένη και πάλι σε δικά του διηγήματα, η οποία απέσπασε τιμητική διάκριση στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, για "την πρωτότυπη και σύγχρονη κινηματογράφηση και τη νέα ματιά στην κινηματογραφική γλώσσα". (φωτογραφία: Giovanni Giovannetti, www.ekebi.gr)

Ο Γιώργος Μπράμος (1952-2019) γεννήθηκε στην Τρίπολη. Σπούδασε Νομικά και Κινηματογράφο στην Αθήνα και την Ιταλία. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου σε εφημερίδες και περιοδικά. Υπηρέτησε στην ΕΡΤ ως διευθυντής ενημέρωσης, ενώ επί σειρά ετών ήταν διευθυντής του ελληνικού προγράμματος στο Mega. Συνεργάστηκε στα σενάρια των ταινιών "Ήταν ένας ήσυχος θάνατος" της Φρίντας Λιάππα, "Καλή πατρίδα, σύντροφε" του Λευτέρη Ξανθόπουλου, "Κλοιός" του Κώστα Κουτσομύτη, "Ξένια" του Πατρίς Βιβανκός, "Terra Incognita" του Γιάννη Τυπάλδου, κ.ά. Έγραψε δοκίμια για τον κινηματογράφο και εξέδωσε τις συλλογές διηγημάτων "Βρεγμένο ρούχο" (1993), "Άσπρα γένια" (2006) και "Ανάμεσα στους τοίχους" (2017), καθώς και τα μυθιστορήματα "Ότσι τσιόρνιγια (Μαύρα μάτια)" (1999) και "Το ψέμα του λύκου" (2013). Έφυγε από τη ζωή μετά από ξαφνική αδιαθεσία, στις 14 Αυγούστου 2019, σε ηλικία 67 ετών.

Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι γεννήθηκε στην Μπολόνια το 1922. Έζησε τα παιδικά του χρόνια σε διάφορες ιταλικές πόλεις (Μπολόνια, Πάρμα, Μπελούνο, Κρεμόνα, Ρέτζιο Εμίλια), και σπούδασε Ιστορία της Τέχνης και Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια. Το 1943 κατέφυγε στην Καζάρσα, το χωριό της μητέρας του στην επαρχία του Φριούλι, όπου άρχισε να εργάζεται ως καθηγητής. Στην Καζάρσα αρχίζει να γράφει τα πρώτα του ποιήματα (θα κυκλοφορήσουν το 1954 στον τόμο "Η καλύτερη νιότη") και προσχωρεί στο Κομμουνιστικό Κόμμα. Το 1949 κατηγορείται για αποπλάνηση ανηλίκου. Αν και η κατηγορία θα θεωρηθεί ανυπόστατη, το γεγονός θα του στοιχίσει την αποπομπή του τόσο από το σχολείο όσο και από το Ι.Κ.Κ. Την ίδια χρονιά εγκαθίσταται, μαζί με τη μητέρα του, στη Ρώμη. Οι λαϊκές συνοικίες της περιφέρειας της Ρώμης θα του εμπνεύσουν τα δύο πρώτα του μυθιστορήματα, "Τα παιδιά της ζωής" (1955) και το "Μια βίαιη ζωή" (1959). Παράλληλα εκδίδει τις ποιητικές συλλογές "Οι στάχτες του Γκράμσι"(1957), "Το αηδόνι της καθολικής εκκλησίας" (1958) και "Η θρησκεία του καιρού μας" (1961). Διευθύνει την επιθεώρηση Nuovi argomenti με τον Αλμπέρτο Μοράβια, ο οποίος τον θεωρεί, ήδη από το τέλος της δεκαετίας του '50, ως τον σημαντικότερο Ιταλό ποιητή της γενιάς του. Την ίδια εποχή αρχίζει να ασχολείται με τον κινηματογράφο ως σεναριογράφος και συνεργάζεται με τον Μπολονίνι, τον Μπερτολούτσι και τον Ρόσσι. Το 1961 σκηνοθετεί την πρώτη του ταινία, το "Ακατόνε". Ακολουθούν οι ταινίες "Μάμα Ρόμα" (1962), "Το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο" (1964), "Οιδίπους Τύραννος" (1967), "Θεώρημα" (1969),"Χοιροστάσιο" (1969), "Μήδεια" (1970), καθώς και η λεγόμενη "τριλογία της ζωής" με το "Δεκαήμερο" (1971), "Οι ιστορίες του Καντέρμπουρυ" (1972) και " Χίλιες και μια νύχτες" (1974). Τελευταία του ταινία το "Σαλό ή 120 μέρες στα Σόδομα" (1975). Από τους σημαντικότερους διανοούμενους της εποχής του, ο Παζολίνι άλλοτε με τις ταινίες του, άλλοτε με τα βιβλία του και άλλοτε με τα άρθρα του προκαλούσε σκάνδαλο με τις αντισυμβατικές, επαναστατικές απόψεις του. Δολοφονήθηκε το 1975 από έναν εκπορνευόμενο νεαρό στην Όστια, έξω από τη Ρώμη.

Ο Λουκίνο Βισκόντι γεννήθηκε στο Μιλάνο στις 2 Νοεμβρίου 1906 και πέθανε στις 17 Μαρτίου 1976. Ιταλός σεναριογράφος και νεο-ρεαλιστής θεατρικός και κινηματογραφικός σκηνοθέτης, γόνος αριστοκρατικής οικογένειας και ανοικτά ομοφυλόφιλος. Ξεκίνησε την καριέρα του στον κινηματογραφικό χώρο στο Παρίσι την δεκαετία του 1930, ως βοηθός σκηνοθέτη δίπλα στον καταξιωμένο Ζαν Ρενουάρ για τις ταινίες "Υπόκοσμος" και "Διασκέδαση στην εξοχή". Το 1943 μετέφερε στην οθόνη το αστυνομικό μυθιστόρημα του αμερικανού Τζαίημς Κέην "Ο ταχυδρόμος κτυπάει πάντα δύο φορές" με τίτλο "Ossessione" (που χαιρετίστηκε ως η πρώτη νεο-ρεαλιστική ταινία) και το 1948 γύρισε το "Η γη τρέμει" ("La terra trema") με σκηνικό ένα σικελικό χωριό και ντόπιους ερασιτέχνες ηθοποιούς. Το 1960 γύρισε με θέμα την μεταπολεμική Ιταλία το "Ο Ρόκο και τα αδέλφια του" ("Rocco e I suoi fratelli") με τον Αλαίν Ντελόν και την Κατίνα Παξινού και σκηνοθέτησε επίσης πολλές μεγάλες ιστορικές ταινίες, όπως τα "Οι κατατρεγμένοι" (με θέμα το πολιτικό και κοινωνικό φαινόμενο του Φασισμού), "Το λυκόφως των θεών" ("La caduta degli Dei", με θέμα το τέλος των αυτοκρατοριών, 1969) και "Θάνατος στην Βενετία" ("Morte a Venezia", μεταφορά του γνωστού έργου του Τόμας Μαν, 1971), "Η γοητεία της αμαρτίας" κ.ά. Γύρισε το τελευταίο του κινηματογραφικό έργο ("L' Innocente") το 1976, την ίδια χρονιά που έφυγε μετά από έμφραγμα από την ζωή την οποία είχε τόσο πολύ αγαπήσει. Πάντοτε πιστός τον νέο-ρεαλισμό ο Βισκόντι ενδιαφερόταν να παρουσιάσει την πλήρη και αληθινή διάσταση της ανθρώπινης ζωής με όλον τον πόνο αλλά και το μεγαλείο της, ακόμα και όταν τα σενάρια δεν αναφέρονταν σε εποχές φτώχειας ή πολέμου.

Ιστορικός και θεωρητικός του κινηματογράφου, συγγραφέας κινηματογραφικών βιβλίων. Δημοσίευσε πολυάριθμα άρθρα σε διάφορα περιοδικά.