Carl Dreyer

Ιστορικός και θεωρητικός του κινηματογράφου, συγγραφέας κινηματογραφικών βιβλίων. Δημοσίευσε πολυάριθμα άρθρα σε διάφορα περιοδικά.

Ο γάλλος φιλόσοφος Gilles Deleuze γεννήθηκε το 1925 στο Παρίσι. Δίδαξε φιλοσοφία σε λύκεια (Amiens, Ορλεάνη, Παρίσι) και στα πανεπιστήμια της Σορβόννης (1957-1960), της Λυών (1964-1969) και της Βενσέν (1969-1987). Κατά το διάστημα 1960-1964 διετέλεσε ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (CNRS). Κυριότερα έργα του: "Difference et repetition" (1968)· "Ο Σπινόζα και το πρόβλημα της έκφρασης" (1969)· "Logique du sens" (1969)· "Ο Αντι-Οιδίπους" (1972, σε συνεργασία με τον Felix Guattari)· "Mille Plateaux" (1980, σε συνεργασία με τον Felix Guattari)· "Le pli-Leibniz et le baroque" (1988)·"Qu'est-ce que la philosophie?" (1992, σε συνεργασία με τον Felix Guattari). Το 1992 επιδεινώνεται σοβαρά η πνευμονική πάθηση από την οποία έπασχε ήδη από το 1968. Στις 4 Νοεμβρίου του 1995 ο Deleuze αυτοκτονεί. Ένα γαλλικό περιοδικό έδωσε τον εξής σύντομο χαρακτηρισμό του Deleuze, που φαίνεται να υιοθέτησε και ο ίδιος: "Ταξίδεψε λίγο, δεν προσχώρησε ποτέ στο κομμουνιστικό κόμμα, δεν υπήρξε ποτέ φαινομενολόγος ούτε χαϊντεγκεριανός, δεν παραιτήθηκε από τον Μαρξ, ούτε απαρνήθηκε τον Μάη του '68".

Ο Νίκος Κολοβός (1938-2006), γεννήθηκε στο Βόλο. Σπούδασε νομικά και διετέλεσε δύο φορές πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου, με έντονη συνδικαλιστική δραστηριότητα. Με τον κινηματογράφο ασχολήθηκε από το 1960 με σειρά κριτικών και θεωρητικών κειμένων. Υπήρξε από τους βασικούς συντάκτες της δεύτερης, μεταπολιτευτικής περιόδου του περιοδικού "Σύγχρονος Κινηματογράφος". Στη συνέχεια, χωρίς να εγκαταλείψει τη γενέτειρά του, συνεργάστηκε με τις εκδόσεις "Αιγόκερως" και με τις εκδόσεις του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και δίδαξε κινηματογράφο στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ήταν επίσης διδάκτορας του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και συνεργάστηκε με το Τμήμα Πολιτισμού του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Ο Νίκος Κολοβός υπήρξε, επίσης, δεινός ορειβάτης, και έγραψε και δημοσίευσε, εκτός των άλλων, κείμενα για την ελληνική φύση και το περιβάλλον, περιηγητικές εντυπώσεις από το Πήλιο, κ.ο.κ.

Ο Μπάμπης Ακτσόγλου γεννήθηκε το 1954 στη Θεσσαλονίκη. Μετά τις κινηματογραφικές σπουδές του στο Παρίσι, συνεργάστηκε με τα περιοδικά "Οθόνη", "Φιλμ", "Σινεμά", "Προοδευτικός Κινηματογράφος", καθώς και με τα "Κινηματογραφικά Τετράδια", που ίδρυσε μαζί με ομάδα Θεσσαλονικέων κινηματογραφόφιλων. Μετά το 1987, συνεργαζόταν αποκλειστικά με το περιοδικό "Αθηνόραμα". Έγραψε μονογραφίες σκηνοθετών (Χίτσκοκ, Πολάνσκι, Κόπολα, Λόουζι), καθώς και μια μελέτη για το Ουέστερν. Επιμελήθηκε την έκδοση "Le cinema grec" (Centre Georges Pompidou), καθώς και διάφορα βιβλία του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (Τζαβέλλας, Σαμπρόλ, Ντράγιερ, Μπουνιουέλ, Ιμαμούρα, Μιζογκούτσι, Αλμοδόβαρ, Γουϊντερμπότομ, Σερώ, Βέντερς, Σβανκμάγιερ, κ.ά.). Διετέλεσε, για διαδοχικές περιόδους, υπεύθυνος προγραμματισμού του δικτύου αιθουσών "Filmcenter" του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Επίσης, υπήρξε, μαζί με άλλους, ιδρυτής της αλυσίδας καταστημάτων "Clip Art". Πέθανε στην Αθήνα τα ξημερώματα της Πέμπτης 18 Ιανουαρίου 2007, σε ηλικία 52 ετών, από ανακοπή καρδιάς, κατά τη διάρκεια προγραμματισμένης νοσηλείας του στον Ερυθρό Σταυρό. Στην ανακοίνωση του περιοδικού "Αθηνόραμα" για την απώλειά του, σημειώνεται: "Ο κόσμος του κινηματογράφου, της κριτικής, της σκέψης, του πολιτισμού, οι χιλιάδες αναγνώστες του, έχασαν έναν πολύτιμο άνθρωπο, ο οποίος αποτέλεσε σημείο αναφοράς για την ελληνική δημοσιογραφία τα τελευταία είκοσι χρόνια. Ο Μπάμπης Ακτσόγλου δεν υπάρχει πια. Η οικογένεια του "Αθηνοράματος" θρηνεί για την ξαφνική απώλεια του αγαπημένου μέλους της. [...] Ο κινηματογράφος δεν ήταν για τον Μπάμπη απλώς επαγγελματική ενασχόληση, ήταν υπόθεση ζωής. Στον ίδιο δεν άρεσαν τα μεγάλα λόγια, αλλά οι αναγνώστες του μπορούσαν εύκολα να διακρίνουν πίσω από τις κριτικές του τη βαθιά και πολύπλευρη κουλτούρα του, την ευρύτατη και βαθιά γνώση του κινηματογράφου, αλλά - και κυρίως - την ανυποχώρητη υπεράσπιση ενός κινηματογράφου που δεν είναι απλώς και μόνο καταναλωτικό προϊόν. Αντικειμενικός πάντοτε στην κριτική του, τολμούσε επανειλημμένα να πηγαίνει κόντρα στα ρεύματα της εποχής. Μπορεί να συμφωνούσες ή να διαφωνούσες με την κριτική του Μπάμπη Ακτσόγλου, ήσουν όμως πάντα βέβαιος ότι ήταν μια κριτική έντιμη, τεκμηριωμένη με σαφή κριτήρια. Σε αυτές τις ιδιότητές του οφειλόταν άλλωστε και η ιδιαίτερη, στενή σχέση που είχε διαμορφώσει με τους χιλιάδες φίλους του κινηματογράφου που διάβαζαν κάθε εβδομάδα τα κείμενα του."

Γεννήθηκε το 1949, στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 1982 συνεργάζεται με τον ποιητή Κώστα Μαυρουδή στην έκδοση του λογοτεχνικού περιοδικού "Το Δέντρο". Έχει γράψει τις συλλογές διηγημάτων: "Αρπακτικά", 1990, "Πρωινή επίσκεψη", 1993, "Σκιές γυναικών", 1996, "Ο ύπνος του Άλφρεντ", 1999, "Η γυναίκα που μιλά", 2002 (κρατικό βραβείο Διηγήματος & βραβείο Διηγήματος του περιοδικού "Διαβάζω"), "Η παρουσία", 2010, το μυθιστόρημα "Οικογενειακές ιστορίες", 2006, και τις μελέτες για σκηνοθέτες του κινηματογράφου: "Όρσον Ουέλς", 1985, "Αφοι Ταβιάνι", 1986, και "Τζων Χιούστον", 1988. Άρθρα του για τον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά, ειδικές εκδόσεις και εφημερίδες. Aπό το 1998 συνεργάζεται με το ένθετο "Βιβλιοθήκη" της εφημερίδας "Ελευθεροτυπία", δημοσιεύοντας κυρίως, κριτικές ξένης λογοτεχνίας. Διδάσκει ιστορία του κινηματογράφου στην Ανωτέρα Σχολή Δραματικής Τέχνης του Εθνικού Θεάτρου. Έχει διδάξει σενάριο σε διάφορες κινηματογραφικές σχολές και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (Τμήμα Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης). Το 2007 σκηνοθέτησε τη μικρού μήκους ταινία "Ο δολοφόνος της λεωφόρου" (15'), μαζί με τον γιο του Βασίλη Γουδέλη, βασισμένη σε διήγημά του από τη συλλογή "Αρπακτικά". Ακολούθησε, το 2008, η μικρού μήκους ταινία "Η συνάντηση" (14'), βασισμένη και πάλι σε δικά του διηγήματα, η οποία απέσπασε τιμητική διάκριση στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, για "την πρωτότυπη και σύγχρονη κινηματογράφηση και τη νέα ματιά στην κινηματογραφική γλώσσα". (φωτογραφία: Giovanni Giovannetti, www.ekebi.gr)

Η Μαρία Γαβαλά γεννήθηκε στο Κορωπί Αττικής το 1947. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού "Σύγχρονος Κινηματογράφος" (1980-84) δημοσίευσε πολλά κείμενα για τον κινηματογράφο. Κινηματογραφικά κείμενά της υπάρχουν επίσης δημοσιευμένα σε διάφορα περιοδικά κι εφημερίδες. Έγραψε σενάρια, γύρισε ταινίες μικρού μήκους, ντοκιμαντέρ για την τηλεόραση και σκηνοθέτησε τις μεγάλου μήκους ταινίες: "Περί Έρωτος" (1981). - Τιμήθηκε με βραβείο στο "Φεστιβάλ Γυναικείου Κινηματογράφου" της Φλωρεντίας, το 1983, "Άρωμα βιολέτας" (1985) και "Το μαγικό γυαλί" (1989) - Τιμήθηκε με Κρατικό Βραβείο Κινηματογράφου, την ίδια χρονιά. Δόκιμη πεζογράφος, μετά το 1994, έχει στο ενεργητικό της επτά μυθιστορήματα ("Η υπηρέτρια των αγγέλων", 1994, "Η κυρία του σπιτιού", 1996, "Παραθαλάσσιο θέρετρο το χειμώνα", 1999, "Στη δροσιά των κήπων μου", 2001, "Ακραία καιρικά φαινόμενα", 2003, "Τα κορίτσια της πλατείας", 2006, "Ο λεμονόκηπος", 2012) και μία συλλογή διηγημάτων ("Από γυαλί", 2011). Έχει δημοσιεύσει διηγήματα σε περιοδικά και εφημερίδες. Επίσης, έχει μεταφράσει θεωρητικά κείμενα για τον κινηματογράφο και σύγχρονα μυθιστορήματα, πάντα από τη γαλλική γλώσσα. (Φωτογραφία: Κώστας Μητρόπουλος)

Ο Ζαν Κοκτώ (1889-1963) υπήρξε ποιητής, μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας, κριτικός, ζωγράφος και σκηνοθέτης του κινηματογράφου. Έργα του είναι: "Η δαιμόνια μηχανή" (1934), "Οι νεόνυμφοι του πύργου του Άιφελ" (1921), "Οι τρομεροί γονείς" (1938), "Τα ιερά τέρατα" (1940), "Η γραφομηχανή" (1941), "Ο ωραίος αδιάφορος" (1941), "Ο δικέφαλος αετός" (1946), και άλλα.

Γάλλος συγγραφέας και κριτικός κινηματογράφου (1929-2008). Κυριότερα έργα του είναι τα "Le sadisme au cinema" (με το ψευδώνυμο Georges de Coulteray), Terrain Vague, 1964, "Ado Kyrou: Surrealisme, cinema", στη συλλογική έκδοση "Surrealistes grecs" του Κέντρου Πομπιντού, 1991, "Jean-Marie Straub - Daniele Huillet: Aux distraitement desesperes que nous sommes", Ombres, 1991, "Viv(r)e le cinema de Roger Tailleur", Actes Sud, 1997, "L'Espace du cinema: Hors-champ, hors-d'oeuvre, hors-jeu", Ombres, Toulouse, 1999, "Max Schoendorff" (με τον Claude Ritschard), Fosse aux ours, Lyon, 2008, κ.ά. Σκηνοθέτησε, επίσης, δύο ταινίες μικρού μήκους μαζί με τον Άδωνι Κύρου: "Combat de coqs" ["Κοκορομαχία"], 1961, και "Une mauvaise nuit" ["Μια άσχημη νύχτα"], 1962.

Ο Γιάννης Μπακογιαννόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1934. Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκανε stage κινηματογράφου δίπλα στον ιδρυτή της Γαλλικής Ταινιοθήκης Ανρί Λανγκλουά, στο Παρίσι, την εποχή της νουβέλ βαγκ και του περιοδικού "Cahiers du Cinema", του Ζ. Ζενέ, του Σ. Μπέκετ και του Ε. Ιονέσκο στο θέατρο και των Μπαρτ, Φουκό, Λακάν και Ντεριντά στο προσκήνιο της γαλλικής σκέψης. Κινηματογράφησε και συμμετείχε σε ταινίες ντοκιμαντέρ. Υπήρξε μέλος της κινηματογραφικής λέσχης του "Άστυ" που ιδρύθηκε το 1950 από την ΕΚΚΑ, από την Ελένη Βλάχου, τον Μάριο Πλωρίτη και την Αγλαΐα Μητροπούλου-ψυχή της όλης προσπάθειας. Αργότερα εργάστηκε ως δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου σε διάφορα περιοδικά, στην "Καθημερινή", στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση ("Κινηματογραφική λέσχη" της ΕΡΤ). Μεταξύ 1993-2004 διετέλεσε Eιδικός Σύμβουλος Kινηματογραφίας του Yπουργού Πολιτισμού. Έχει γράψει εκατοντάδες άρθρα και μελέτες σε συλλογικά βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά, καθώς και κινηματογραφικά λήμματα σε εγκυκλοπαίδειες.

Ο Αχιλλέας Κυριακίδης γεννήθηκε το 1946 στο Κάιρο. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει εννέα βιβλία με διηγήματα, μικρά πεζά και δοκίμια (κινηματογραφικά και φιλολογικά), έχει γράψει τρία σενάρια που γυρίστηκαν σε ισάριθμες κινηματογραφικές ταινίες μεγάλου μήκους, και έχει σκηνοθετήσει επτά ταινίες μικρού μήκους σε δικά του σενάρια. Κυκλοφορούν πάνω από σαράντα πέντε μεταφράσεις του έργων συγγραφέων όπως ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες, ο Ζορζ Περέκ, ο Ρεϊμόν Κενό, ο Λουίς Σεπούλβεδα, ο Αλφρέντ Ζαρί, ο Ρολάν Τοπόρ, ο Άντριου Κρούμι, ο Ζαν Εσενόζ, ο Κάρλο Φραμπέτι κ.ά. Το 2004 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για τις "Τεχνητές αναπνοές", το 2006 με το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης, για τη μετάφραση των πεζογραφικών "Απάντων" του Χόρχε Λουίς Μπόρχες (στην οριστική έκδοση των "Ελληνικών Γραμμάτων" -η απονομή έγινε το 2007), την επόμενη χρονιά με το Διεθνές Βραβείο Καβάφη Μετάφρασης, στο πλαίσιο των Καβαφείων 2007, και το 2009 με το Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης Γαλλόφωνης Λογοτεχνίας του ΕΚΕΜΕΛ, για τη μετάφραση του μυθιστορήματος "Στο cafe της χαμένης νιότης" του Πατρίκ Μοντιανό.

Ο Χρήστος Βακαλόπουλος (1956-1993) γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε οικονομικά στην ΑΣΟΕΕ και κινηματογράφο στο Παρίσι. Εργάστηκε ως κριτικός κινηματογράφου στην εφημερίδα "Αυγή" (1975-1985) και στα περιοδικά "Σύγχρονος Κινηματογράφος" και "Αντί". Έγραψε σενάρια για τους Νίκο Παναγιωτόπουλο και Σταύρο Τσιώλη κι ένα μυθιστόρημα κατά παραγγελίαν, το "Υπόθεση μπεστ σέλλερ" (1980). Ακολούθησαν "Οι πτυχιούχοι" (1984), οι "Νέες αθηναϊκές ιστορίες" (1989) και "Η γραμμή του ορίζοντος" (1991). Ταινίες: "Βεράντες" (1984), "Θέατρο" (1986) και οι μεγάλου μήκους ταινίες "Όλγα Ρόμπαρντς" (1989) και "Παρακαλώ, γυναίκες μην κλαίτε" (1992, συν-σκηνοθεσία με τον Σταύρο Τσιώλη). Εργάστηκε, επίσης, ως ηθοποιός, παραγωγός και παρουσιαστής ραδιοφωνικών εκπομπών.

Ο Δημοσθένης Αγραφιώτης (γεν. 1946), ποιητής, δοκιμιογράφος, κριτικός κινηματογράφου, φωτογράφος και εικαστικός καλλιτέχνης, εργάστηκε ως καθηγητής κοινωνιολογίας στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 2007. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώθηκαν στις κοινωνικές και πολιτιστικές διαστάσεις της υγείας, της επιστήμης και της τέχνης.

Ο Εμμανουήλ Γ. Κούκιος είναι καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, επικεφαλής του Εργαστηρίου Οργανικών και Περιβαλλοντικών Τεχνολογιών. Οι εκπαιδευτικές και ερευνητικές του δραστηριότητες επικεντρώνονται στις νέες τεχνολογίες αξιοποίησης βιολογικών πηγών βιομηχανικών προϊόντων και ενέργειας, καθώς και στις προοπτικές και τα προβλήματα για τεχνολογική ανάπτυξη, ιδιαίτερα σε λιγότερο αναπτυγμένες περιοχές. Από το 1998 διευθύνει το Πρόγραμμα Συμπληρωματικής Ανάπτυξης για στελέχη επιχειρήσεων "Τεχνοσκόπιον", το οποίο είναι αφιερωμένο στις πτυχές της τεχνολογικής αλλαγής και της αναγκαίας διαχειριστικής και στρατηγικής προσέγγισής της.