Destroy Athens: μια αφήγηση

Ο Χάινριχ Μπελ γεννήθηκε στην Κολωνία το 1917 και πέθανε στη Βόννη το 1985. Γόνος οικογένειας αστών καθολικών, μεγάλωσε με φιλελεύθερες ιδέες κι έμαθε να μισεί το ναζισμό. Όμως, το 1938 αναγκάστηκε να διακόψει τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο για να καταταγεί στον στρατό. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε σε διάφορα μέτωπα, από τη Γαλλία ως τη Σοβιετική Ένωση, ώσπου τον συνέλαβαν αιχμάλωτο οι Αμερικανοί. Λόγω κρυοπαγημάτων έχασε τα δάχτυλα των ποδιών του με αποτέλεσμα να ταλανίζεται σε όλη του τη ζωή στα νοσοκομεία. Το 1945 επέστρεψε στην Κολωνία και σύντομα καθιερώθηκε ως ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της μεταπολεμικής γενιάς και αναγνωρίστηκε ως μια από τις φωνές συνείδησης και τους οξυδερκέστερους παρατηρητές της γερμανικής κοινωνίας. Οι πρώτες του νουβέλες, "Το τρένο ήρθε στην ώρα του" και "Αδάμ, που ήσουν;" μιλούν για την απελπισία των ανθρώπων που έχουν εμπλακεί στον πόλεμο. Τα μεταγενέστερα έργα του, όπως το "Γνωριμία με τη νύχτα" και "Το αφύλαχτο σπίτι", μιλούν για το ηθικό κενό πίσω από το "οικονομικό θαύμα" της μεταπολεμικής Γερμανίας, ενώ "Το ψωμί των πρώτων χρόνων" απεικονίζει τη φτώχεια, το ζόφο και την πείνα των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων. Άλλα σημαντικά έργα του είναι: "Οι απόψεις ενός κλόουν", "Ομαδικό πορτραίτο με μια κυρία", "Η χαμένη τιμή της Κατερίνας Μπλουμ", "Γυναίκες σε τοπίο με ποτάμι". Πολέμιος του ΝΑΤΟ αλλά και του σοβιετικού καθεστώτος, σοσιαλδημοκράτης και ειρηνιστής, επέσυρε δριμύτατες επικρίσεις από τους συντηρητικούς κύκλους, οι οποίες δεν κάμφθηκαν ούτε όταν τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, το 1972.

ΑΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ (1922-1978). Ο Άρης Αλεξάνδρου (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Αριστοτέλη Βασιλειάδη) γεννήθηκε στο Λένινγκραντ, γιος του Βασίλη Βασιλειάδη που καταγόταν από την Τραπεζούντα και της εσθονικής καταγωγής ρωσίδας Πολίνα Άντοβνα Βίλγκεμσον. Η οικογενειακή του γλώσσα ήταν τα ρωσικά. Μετά από δύο χρόνια παραμονής στη Θεσσαλονίκη (1928-1930) εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα και έμεινε σε μια προσφυγική πολυκατοικία. Στην Αθήνα έμαθε ελληνικά στο δημοτικό σχολείο και το 1933 γράφτηκε στο Βαρβάκειο Γυμνάσιο, όπου συνδέθηκε φιλικά με τον Αντρέα Φραγκιά. Οι δυο φίλοι μαζί με τους Γεράσιμο Σταύρου, Χρίστο Θεοδωρόπουλο και Λεωνίδα Τζεφρώνη δημιούργησαν μια μυστική ομάδα μαρξιστικού προσανατολισμού κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά, στα πλαίσια της οποίας συνέχισαν να δρουν και κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Το 1940 ο Άρης έδωσε εξετάσεις στο Πολυτεχνείο και στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών χωρίς επιτυχία, πέτυχε όμως στις εξετάσεις της ΑΣΟΕΕ, στις οποίες πήρε μέρος λίγο αργότερα. Το 1941 προσχώρησε μαζί με τους συντρόφους του σε κομμουνιστική οργάνωση από μέλη της πρώην ΟΚΝΕ, από την οποία αποχώρησε ένα χρόνο αργότερα. Μετά την επανέναρξη των μαθημάτων στις πανεπιστημιακές σχολές επέστρεψε στην Ανωτάτη Εμπορική, εγκατέλειψε όμως τις σπουδές του λίγους μήνες αργότερα και ξεκίνησε τη μακροχρόνια μεταφραστική του εργασία στον εκδοτικό οίκο Γκοβόστη, στα πλαίσια της οποίας πρωτοχρησιμοποίησε το όνομα Άρης Αλεξάνδρου. Παράλληλα πήρε μέρος σε αντιφασιστικές εκδηλώσεις παραμένοντας εκτός οργανώσεων. Το 1944 τον συνέλαβαν τα αγγλικά στρατεύματα κατά τα Δεκεμβριανά και στάλθηκε στο στρατόπεδο Ελ Ντάμπα στη Βόρειο Αφρική, από όπου επέστρεψε το 1945. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου εξορίστηκε στο Μούδρο (1948-1949), τη Μακρόνησο (1949), τον Άγιο Ευστράτιο (1950-1951). Ως το 1958 έζησε στις φυλακές Αβέρωφ, Αίγινας και Γυάρου μετά από καταδίκη του Στρατοδικείου Αθηνών για ανυποταξία. Το 1959 παντρεύτηκε την Καίτη Δρόσου. Αμέσως μετά την επιβολή της δικτατορίας του Παπαδόπουλου έφυγε για το Παρίσι, όπου έκανε διάφορες χειρονακτικές δουλειές ενώ εργάστηκε επίσης ως συντάκτης στο λεξικό Robert ως το 1974, οπότε ξανάρχισαν οι αναθέσεις μεταφράσεων από έλληνες εκδότες. Ο Άρης Αλεξάνδρου πέθανε στις 2 Ιουλίου του 1978 από αλλεπάλληλα καρδιακά εμφράγματα σε ηλικία 56 χρόνων. Ως μεταφραστής συνεργάστηκε και με άλλους έλληνες εκδότες, καθώς επίσης με τα περιοδικά Ελεύθερα Γράμματα (1946) και Εποχές (1963) · κείμενά του δημοσίευσε στα περιοδικά Καλλιτεχνικά Νέα, Καινούρια Εποχή , Επιθεώρηση Τέχνης, Εποχές, Η συνέχεια. Το 1946 εκδόθηκε η πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο Ακόμα τούτη η Άνοιξη. Ακολούθησαν οι συλλογές Άγονος γραμμή (1952) και Ευθύτης οδών (1959). Τιμήθηκε με το βραβείο ειρήνης στο φεστιβάλ της Μόσχας του 1962. Το έργο του Άρη Αλεξάνδρου τοποθετείται στο χώρο της μεταπολεμικής ελληνικής λογοτεχνίας. Με το ποιητικό του έργο διέγραψε την πορεία από τον στρατευμένο υπέρ του κομμουνισμού λόγο στην έκφραση της απογοήτευσης για το μάταιο των αγώνων και στην ειρωνεία. Ως σταθμός ωστόσο στην ιστορία της νεώτερης λογοτεχνίας μας θεωρήθηκε το μυθιστόρημά του Το Κιβώτιο, που ολοκληρώθηκε το 1972 μετά από εφτά χρόνια συγγραφής και εκδόθηκε από τον Κέδρο το 1975. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Άρη Αλεξάνδρου βλ. Αργυρίου Αλεξ., «Άρης Αλεξάνδρου», Η ελληνική ποίηση· Η πρώτη μεταπολεμική γενιά, σ.328-330. Αθήνα, Σοκόλης, 1982, Αργυρίου Αλεξ., «Αλεξάνδρου Άρης», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 1. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, Αργυρίου Αλεξ., «Άρης Αλεξάνδρου», Η μεταπολεμική πεζογραφία· Από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ‘67 Β’, σ.136-160. Αθήνα, Σοκόλης, 1988 και Αργυρίου Αλεξ., «Χρονολόγιο Άρη Αλεξάνδρου», Διαβάζω 212, 29/3/1989, σ.20 - 24. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).

Ο Ίταλο Καλβίνο (1923-1985) γεννήθηκε στην Κούβα, αλλά σε νεαρή ηλικία εγκαταστάθηκε με τους γονείς του στην Ιταλία. Το 1943 προσχωρεί στους παρτιζάνους της ιταλικής αντίστασης. Πρωτοεμφανίστηκε στα ιταλικά γράμματα το 1947 με το μυθιστόρημα "Το μονοπάτι με τις αραχνοφωλιές" με θέμα την Αντίσταση, θέμα που πραγματεύεται και στο επόμενο βιβλίο του, μια συλλογή από διηγήματα με γενικό τίτλο "Τελευταίο έρχεται το κοράκι". Ακολουθεί η τριλογία που τον έκανε διάσημο, τρία σύντομα μυθιστορήματα που συνθέτουν τον κύκλο "Οι πρόγονοί μας: Ο διχασμένος υποκόμης", "Ο αναρριχώμενος βαρόνος" και "Ο ανύπαρκτος ιππότης". Ακολουθεί, το 1956, μια συλλογή ιταλικών λαϊκών παραμυθιών που μετέγραψε ο συγγραφέας με τον τίτλο "Ιταλικοί μύθοι", ενώ δυο χρόνια αργότερα εκδίδει τα "Διηγήματα", συλλογή που περιέχει και την πολύ γνωστή ενότητα διηγημάτων "Οι δύσκολοι έρωτες". Ακολουθούν δύο σύντομα μυθιστορήματα, το "Μαρκοβάλντο ή οι εποχές στην πόλη" και το "Η μέρα ενός εκλογικού αντιπροσώπου" (1963) που ολοκληρώνουν τη "νεορεαλιστική" του φάση. Το 1965 και το 1967 εκδίδει δύο συλλογές "φανταστικών" διηγημάτων με τίτλους "Τα κοσμοκωμικά" και "Ταυ με μηδέν", ενώ το 1969 εκπλήσσει όλο τον κόσμο με το "Κάστρο των διασταυρωμένων πεπρωμένων". Ακολουθούν τα έργα "Οι αόρατες πόλεις" (1972), "Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης" (1979) και "Πάλομαρ" (1983). Μετά το θάνατό του εκδόθηκαν τα έργα "Κάτω απ' τον ιαγουάρο ήλιο", "Σχετικά με το παραμύθι" (δοκίμιο), "Αμερικανικά μαθήματα" (δοκίμιο), "Ο δρόμος του Σαν Τζιοβάνι", "Γιατί να διαβάζουμε τους κλασικούς" (δοκίμιο) και "Πριν να πεις "εμπρός"".

H Sylvia Plath (1932-1963), δεν είναι μόνον μια μεγάλη Αμερικανίδα ποιήτρια του εικοστού αιώνα, αλλά μία από τις σπουδαιότερες ποιήτριες της νεώτερης, μετά τον B΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, εποχής, κατέχοντας μια ξεχωριστή θέση στη σύγχρονη ποίηση. Ο θάνατος του πατέρα της το 1940 επηρέασε καθοριστικά τη ζωή και την ποίησή της. Μεγάλωσε σ' ένα αστικό περιβάλλον με μια μητέρα αυταρχική. Στις σπουδές που έκανε στο Smith College, διακρίθηκε. Η απόρριψη από το Πανεπιστήμιο Harvard την οδήγησε σε βαθιά κατάθλιψη και στην πρώτη της απόπειρα αυτοκτονίας. Το 1956, στο Cambridge όπου σπούδαζε με υποτροφία, γνώρισε τον Ted Hughes, άγνωστο τότε Άγγλο ποιητή. Παντρεύονται και το 1957 πηγαίνουν στις ΗΠΑ για να διδάξουν. Τέλη του 1959 επέστρεψαν στο Λονδίνο. Τον Απρίλιο του 1960 γεννήθηκε η κόρη τους Frieda και τον Οκτώβριο κυκλοφόρησε η πρώτη της συλλογή "The Colossus". Αγόρασαν ένα σπίτι στο Deven, όπου τον Ιανουάριο του 1962 γεννήθηκε το δεύτερο παιδί τους, ο Nicholas. Τον Οκτώβριο ο Hughes την άφησε για να συζήσει με την ερωμένη του. Η Plath εξαρτάται πλέον από την οικογένειά της. Τα Χριστούγεννα μετακόμισε με τα παιδιά της σ' ένα σπίτι στο Λονδίνο. Στις 11 Φεβρουαρίου του 1963, αυτοκτόνησε, αφήνοντας ανοιχτό το αέριο στην κουζίνα της. Τα υπόλοιπα ποιήματά της εκδόθηκαν από τον Hughes μετά το θάνατό της. Τα ποιήματά της συνδυάζουν τρομακτική ένταση και εκθαμβωτική τέχνη. Σ' αυτά η ποιήτρια παλεύει με την ποιητική της έμπνευση, με την εικόνα του ίδιου του εαυτού της, με την διανοητική της υγεία. Mε την σκληρή και ειλικρινή της αυτο-αποκάλυψη και την συναισθηματική αμεσότητά της, η ποίηση της Plath είχε μεγάλη επίδραση σε πολλούς ποιητές μετά από αυτήν και συνεχίζει να έχει απήχηση στους νεώτερους φίλους της ποίησης. Δεν είναι λοιπόν καθόλου τυχαίο που αυτά τα ποιήματα διδάσκονται ακόμη και σήμερα σε Κολέγια και Πανεπιστήμια ως υποδείγματα ποιητικής δομής κα ύφους. Τα ποιήματα της Sylvia Plath είναι αυτοβιογραφικά με επίκεντρο την εσωτερική τρικυμία και κύριο θέμα τον θάνατο σε πρωτεϊκή μορφή, είτε σαν ληστή της παιδικής ομορφιάς, είτε σαν εγωιστή εραστή. H ποιήτρια φλερτάρει με την εμπειρία του θανάτου, και αυτό το επικίνδυνο παιγνίδι θα την οδηγήσει τελικά σ' αυτόν. Δημοσίευσε συνολικά τρεις συλλογές ποιημάτων, "The Winter Ship", "The Collossus" και "Ariel". Έγραψε επίσης ένα μυθιστόρημα, "The Bell Jar", που το δημοσίευσε με το ψευδώνυμο Victoria Lucas.

Ο J. G. Ballard (1930-2009) γεννήθηκε στη Σαγκάη. Με την επίθεση στο Περλ Χάμπορ, η οικογένειά του φυλακίστηκε, για να επιστρέψουν τελικά στην Αγγλία το 1946. Ξεκίνησε να σπουδάζει ιατρική στο Cambridge και παράλληλα άσκησε διάφορα επαγγέλματα πριν τελικά καταταγεί στη RAF και φύγει για τον Καναδά. Τα πρώτα του διηγήματα δημοσιεύτηκαν το 1956 και το πρώτο του μεγάλο μυθιστόρημα, "The Drowned World", το 1962, που το ακολούθησε το "The Crystal World", το 1966. Θεωρήθηκε κατεξοχήν εκφραστής του νέου κύματος της βρετανικής επιστημονικής φαντασίας, παρότι το έργο του ξεπερνάει κατά πολύ το πλαίσιό της. Τα μυθιστορήματά του κέρδισαν διακρίσεις και βραβεία και πολλά απ' αυτά μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο, όπως η "Έκθεση Ωμοτήτων/ Atrocity Exhibition" (1969) από τον Τζόναθαν Βάις, το προκλητικό, φετιχιστικό "Crash" (1973), από τον Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, και το "Empire of the Sun" (1984/ "Αυτοκρατορία του ήλιου", μια ημιαυτοβιογραφική εξιστόρηση της ζωής σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ιαπώνων στη Σαγκάη κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο) από τον Στίβεν Σπίλμπεργκ, βιβλίο που τιμήθηκε με το Guardian Fiction Prize και καθιέρωσε τη φήμη του οριστικά στο ευρύ κοινό. Μεταγενέστερα έργα του όπως τα "Cocaine Nights", 1996, "Super-Cannes", 2000 (Commonwealth Writers' Prize) και "Millennium People", 2003, απέσπασαν ενθουσιώδεις κριτικές από τον διεθνή Τύπο και τιμήθηκαν επίσης με βραβεία και διακρίσεις. Πέθανε στις 19 Απριλίου 2009 ύστερα από μάχη με τον καρκίνο του προστάτη που είχε διαγνωστεί τρία χρόνια νωρίτερα, σε ηλικία 78 ετών.

O Αλμπέρ Καμύ (1913-1960), γάλλος μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας, και δοκιμιογράφος, τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ το 1957. Γεννήθηκε στο Μοντοβί της Αλγερίας και πέθανε -σκοτώθηκε- στο Σανς της Γαλλίας, μαζί με τον εκδότη του Μισέλ Γκαλιμάρ, σε τροχαίο δυστύχημα. Ιδρυτής του "Theatre du Travail" (1935), για το οποίο δούλεψε ως σκηνοθέτης, διασκευαστής, ηθοποιός και θεωρητικός, χρωστά σχεδόν εξίσου τη φήμη του στα μυθιστορήματά του "Ο Ξένος" και "Η Πανούκλα", όσο και στα θεατρικά του έργα "Καλιγούλας", "Οι δίκαιοι" αλλά και στα φιλοσοφικά του δοκίμια "Ο μύθος του Σισσύφου", "Ο επαναστατημένος άνθρωπος".

Ο Σάμουελ Μπέκετ γεννήθηκε στο Φόξροκ της Ιρλανδίας, κοντά στο Δουβλίνο, στις 13 Απριλίου 1906. Σπούδασε γαλλική και ιταλική φιλολογία στο Κολέγιο Τρίνιτυ του Δουβλίνου. Το 1928 γνώρισε στο Παρίσι τον Τζέιμς Τζόυς, του οποίου υπήρξε έκτοτε στενός φίλος και γραμματέας. Το 1937 εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Γαλλία, όπου και έζησε ως το τέλος της ζωής του. Ασχολήθηκε με όλα τα είδη του γραπτού λόγου: ποίηση, δοκίμιο, μυθιστόρημα, θέατρο. Από τα σημαντικότερα πεζά του: η τριλογία "Μολλόυ", "Ο Μαλόν πεθαίνει", "Ο ακατανόμαστος"· "Πρώτος έρωτας"· "Φαντασία νεκρή φαντάσου"· "Ο ερημωτής". Το 1952 γίνεται ευρύτερα γνωστός με το πρώτο του παιγμένο και δημοσιευμένο θεατρικό έργο, το "Περιμένοντας τον Γκοντό". Ακολούθησαν: "Τέλος του παιχνιδιού", "Η τελευταία μαγνητοταινία του Κραπ", "Ευτυχισμένες μέρες", "Θέατρο", και πολλά άλλα σύντομα έργα. Το 1969 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Πέθανε στο Παρίσι στις 22 Δεκεμβρίου 1989.

Ο Φραντς Κάφκα γεννήθηκε στις 3 Ιουλίου του 1883 στην Πράγα από γονείς Εβραίους: από έναν πατέρα αυταρχικό, που κατόρθωσε να γίνει εύπορος υφασματέμπορος, κι από μια μάνα τρυφερή που, αντίθετα με τον πατέρα του, είχε μεγαλώσει μέσα σ' έναν περίγυρο βαθιά μορφωμένων ανθρώπων. Ο Φραντς ήταν ο πρωτότοκος. Είχε τρεις αδελφές και δύο αδελφούς, οι οποίοι πέθαναν σε βρεφική ηλικία. Οι αναμνήσεις από τα παιδικά του χρόνια και κυρίως οι σχέσεις με τον αυταρχικό και άξεστο πατέρα του, στοίχειωσαν τη ζωή του. Μετά το γυμνάσιο, υπακούοντας στη�� επιθυμία του πατέρα του, ο Κάφκα αφού παρακολούθησε ορισμένα πανεπιστημιακά μαθήματα γερμανικής φιλολογίας, σπούδασε τελικά νομικά. Στο πανεπιστήμιο γνωρίστηκε με διάφορους γερμανόφωνους εκκολαπτόμενους λογοτέχνες όπως ο Μαξ Μπροντ, που έγινε επιστήθιος φίλος του. Στη συνέχεια εργάστηκε επί δεκατέσσερα χρόνια, πρώτα σε μια ασφαλιστική εταιρεία και μετά στο Ινστιτούτο Ασφάλισης Εργατικών Ατυχημάτων της Βοημίας. Τις νύχτες του αφιέρωνε στο γράψιμο. Αυτό ήταν το μεγάλο του πάθος. Ήξερε ότι ο προορισμός του ήταν το γράψιμο, αλλά δεν κατάφερε -δεν τόλμησε- να το κάνει επάγγελμά του. Ελάχιστα κείμενά του δημοσιεύτηκαν όσο ζούσε, όπως η περίφημη "Μεταμόρφωση" (1916), "Η αποικία των τιμωρημένων", το "Ένας αγροτικός γιατρός", καθώς και "Το γράμμα στον πατέρα" (1919). Το 1914 αρραβωνιάστηκε τη Φελίτσε Μπάουερ, την οποία είχε γνωρίσει στο σπίτι του Μπροντ και με την οποία αλληλογραφούσε επί δύο χρόνια, διέλυσε όμως τον αρραβώνα επειδή ένιωθε ανίκανος να αντιμετωπίσει το γάμο. Άλλη μια απόπειρά του να παντρευτεί τη Φελίτσε κατέληξε σε αποτυχία, αφού το 1917 έγινε γνωστό ότι πάσχει από φυματίωση και μπήκε σε σανατόριο -με τη συμπαράσταση της αδελφής του Ότλα. Το 1923, σε ένα ταξίδι του στη Βαλτική, γνώρισε τη χειραφετημένη εβραία νηπιαγωγό Dora Diamant και μετά από λίγο μετακόμισε στο σπίτι της στο Βερολίνο, προσπαθώντας να ξεφύγει από την επίδραση της οικογένειάς του και να αφοσιωθεί στο γράψιμο. Πέθανε όμως φυματικός στις 3 Ιουνίου του 1924. Γενικά, η ζωή του υπήρξε απλή, χωρίς πολλές μετακινήσεις και μακρινά ταξίδια. Χωρίς "μεγάλες συναντήσεις". Λίγο πριν πεθάνει, παρακάλεσε τον Μπροντ να καταστρέψει τα έργα του, εντολή που αυτός ευτυχώς παράκουσε. Ο Μπροντ επιμελήθηκε τα τρία ημιτελή μυθιστορήματά του και τα εξέδωσε: "Η δίκη" (1925), "Ο Πύργος" (1926), "Αμερική" (1927). Μ' όλο που έχει διασωθεί ένα πολυσέλιδο ημερολόγιό του (3.000 σελ.), πολλά από τη ζωή του Κάφκα παραμένουν άγνωστα. Τούτο οφείλεται ιδιαίτερα ατα πολιτικά γεγονότα μεταξύ 1933 και 1945: Στο Βερολίνο, στο σπίτι της Dora Diamant, της πιστής φίλης του στα ύστερα χρόνια της ζωής του, κατασχέθηκε από τη Γκεστάπο μια δέσμη από χειρόγραφά του που θεωρούνται σήμερα χαμένα. Το 1935 απαγορεύτηκε η δημοσίευση των έργων του. Οι μάρτυρες της ζωής του, οι τρεις αδελφές του, φίλοι, συγγενείς, θανατώθηκαν από τους Ναζί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τα αρχεία καταστράφηκαν. Η βιβλιοθήκη και πολλά γράμματά του χάθηκαν. Το έργο του, αρχικά γνωστό σ' ένα μικρό μόνο λογοτεχνικό κύκλο της Γερμανίας, διαδόθηκε μετά το θάνατό του στη Γαλλία, χάρη στους H. Breton, A. Camus και J. P. Sartre, ύστερα στην Αγγλία και Αμερική και τελευταία στη Ρωσία. Οι πρώτες μεταφράσεις στα Τσεχικά δημοσιεύτηκαν το 1957 στην Πράγα.

Ο Hugo Von Hofmannsthal γεννήθηκε την 1η Φεβρουαρίου 1874 στη Βιέννη. Γόνος μεγαλοαστικής αυστριακής οικογένειας, σπούδασε νομικά στη γενέτειρά του, αλλά αφοσιώθηκε από νωρίς στη λογοτεχνία. Συνδέθηκε με την αβανγκάρντ ομάδα Jung Wien και έγραφε ποιήματα. Η γνωριμία του με τον Ρίχαρντ Στράους, το 1900, απέφερε μια γόνιμη συνεργασία, με τον Χόφμαννσταλ να υπογράφει το λιμπρέτο σε αρκετές από τις όπερες του συνθέτη ("Ηλέκτρα", "Η Αριάδνη στη Νάξο", "Η γυναίκα δίχως σκιά", "Ο ιππότης με το ρόδο", κ.ά.). Στα έργα του αποτύπωσε βιωματικά την κρίση των αρχών του 20ού αιώνα. Στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου έγραφε προπαγανδιστικούς κυβερνητικούς λόγους και μεταπολεμικά στράφηκε σε πιο θρησκευτικά θέματα. Στις 13 Ιουλίου 1929 αυτοκτόνησε ο γιος του και δύο μέρες αργότερα έφυγε και ο ίδιος από τη ζωή, από έμφραγμα. Σημαντική προσφορά του θεωρείται και η ίδρυση του θεατρικού φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ (1922), από κοινού με τον σκηνοθέτη Μαξ Ράινχαρντ.

Η Σέι Σοναγκόν είναι μια από τις πιο φημισμένες γυναίκες συγγραφείς της Ιαπωνίας. Αν η συγγραφέας του "Μυθιστορήματος του Γκέντζι", η κυρία των Τιμών Μουρασάκι Σικίμπου, συγκρίνεται διαρκώς, στη χώρα της, με το άνθος της κορομηλιάς, λευκό, άσπιλο, λιγάκι ψυχρό, η Σέι παρομοιάζεται με το ρόδινο, πιο συγκινητικό, άνθος της κερασιάς. Οσοι διαβάσουν "Το κρυφό ημερολόγιο", ας είναι βέβαιοι ότι θα ανακαλύψουν ένα από τα ωραιότερα βιβλία που γράφτηκαν ποτέ στην ιαπωνική γλώσσα. Επίσης, η προσεγμένη εισαγωγή και οι σημειώσεις θα τους επιτρέψουν να το απολαύσουν ως τις πιο μύχιες λεπτομέρειες, συμπεριλαμβανομένων όλων των λεπτών λογοπαίγνιων.

Ο Έρικ Άρθουρ Μπλερ (Τζορτζ Όργουελ) γεννήθηκε το 1903 στην Ινδία. Η οικογένειά του μετακόμισε στην Αγγλία το 1907, και το 1917 ο Όργουελ έγινε δεκτός στο Κολέγιο Ίτον. Την περίοδο 1922-1927 υπηρέτησε ως μέλος της Αυτοκρατορικής Αστυνομίας Ινδιών στη Βιρμανία, από όπου εμπνεύστηκε το πρώτο του μυθιστόρημα "Μέρες της Μπούρμα" (1934). Ακολούθησαν πολλά χρόνια ανέχειας και διάφορες δουλειές, στο Παρίσι και στο Λονδίνο, που αποτυπώνονται στο "Down and Out in Paris and London" (1933). Πολέμησε στον εμφύλιο της Ισπανίας με το μέρος των Δημοκρατικών και τραυματίστηκε, εμπειρίες που περιγράφει στο "Φόρος τιμής στην Καταλωνία". Το 1938 εισήχθη σε σανατόριο και από τότε δεν ανένηψε ποτέ εντελώς. Στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο εργάστηκε στην Ανατολική Υπηρεσία του BBC. Η αξεπέραστη πολιτική αλληγορία του "Η φάρμα των ζώων" (1945) τον έκανε παγκοσμίως γνωστό, ενώ η φήμη του έφτασε στο απόγειό της με το σκοτεινό, μελλοντολογικό "1984" (1949). Πέθανε στο Λονδίνο το 1950.

Ο Antoine Marie Joseph Artaud, περισσότερο γνωστός ως Antonin Artaud (4 Σεπτεμβρίου, 1896 - 4 Μαρτίου 1948) ήταν Γάλλος θεατρικός συγγραφέας, ποιητής, ηθοποιός και θεατρικός σκηνοθέτης.

Ο Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη το 1899, από αριστοκρατική οικογένεια. Όταν οι Μπολσεβίκοι πήραν την εξουσία στη Ρωσία, η οικογένειά του εγκατέλειψε τη χώρα. Σπούδασε γαλλική και ρωσική λογοτεχνία στο κολέγιο Τρίνιτι του Κέιμπριτζ και το 1922 εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο, όπου ο πατέρας του εξέδιδε τη ρωσόφωνη εφημερίδα "Rul'". Η άνοδος του ναζισμού στη Γερμανία οδήγησε το Βλαντιμίρ, τη γυναίκα του Βέρα και το γιο τους Ντμίτρι στο Παρίσι, το 1938, και η νίκη του Χίτλερ τους οδήγησε οριστικά στην Αμερική, το 1940, όπου έζησε και δίδαξε λογοτεχνία στο κολέγιο Γουέλεσλι, στο Στάνφορντ, στο Κορνέλ και στο Χάρβαρντ. Από το 1959 αφοσιώθηκε αποκλειστικά στη συγγραφή. Ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς του εικοστού αιώνα, έγραψε στα ρωσικά και στα αγγλικά. Το 1973 τιμήθηκε με το Αμερικανικό Μετάλλιο Λογοτεχνίας. Ανάμεσα στα έργα του που έγραψε στα ρωσικά (και απέδωσε, αργότερα, ο ίδιος στα αγγλικά), ξεχωρίζουν τα: "Γέλιο στο σκοτάδι", "Mashenka/Μαίρη", "Η άμυνα του Λούζιν", "Απόγνωση", "Πρόσκληση σ’ έναν αποκεφαλισμό", "Το μάτι", "Το δώρο" και "Ο γητευτής" (ένας πρόδρομος της "Λολίτας"), και ανάμεσα σ' αυτά που έγραψε στα αγγλικά, "Η αληθινή ζωή του Σεμπάστιαν Νάιτ", "Χλομή φωτιά", "Άντα", "Επικίνδυνη στροφή", "Ο αξιοπρεπής κύριος Πνιν", "Διαφανή αντικείμενα", "Μίλησε μνήμη", "Λώρα" (ημιτελές μυθιστόρημα, που έδωσε εντολή να καταστραφεί), και φυσικά το αριστούργημά του, "Λολίτα", που μεταφέρθηκε αρκετές φορές στον κινηματογράφο. Πέθανε το 1977 στην Ελβετία, από επιδείνωση της υγείας του ύστερα από ένα πέσιμο στις πλαγιές του Νταβός, όπου ασκούσε το χόμπι του της συλλογής πεταλούδων.

Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης (1908 - 1993). Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, τέταρτο παιδί του Γαβριήλ Πεντζίκη και της Μαρίας το γένος Ιωαννίδου. Είχε τρεις αδερφές, από τις οποίες η Χρυσούλα ήταν η ποιήτρια Ζωή Καρέλλη. Ο πατέρας του ήταν φαρμακοποιός και η μητέρα του δασκάλα. Στο δημοτικό σχολείο πήγε για πρώτη φορά το 1919 στην έκτη τάξη· τα προηγούμενα χρόνια είχε κάνει μαθήματα στο σπίτι. Το 1921 ταξίδεψε με την οικογένειά του στη Βουδαπέστη, το Βελιγράδι και τη Βιέννη. Σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών συνέταξε μια Παγκόσμια Γεωγραφία που εγκρίθηκε αρχικά από το Υπουργείο Παιδείας, η έγκριση ωστόσο ανακλήθηκε όταν έγινε γνωστή η ηλικία του. Τότε άρχισε να γράφει τα πρώτα του ποιήματα. Το 1926 έφυγε για σπουδές oπτικής και φαρμακευτικής στο Παρίσι, όπου γνωρίστηκε με τον Γιάννη Ψυχάρη, και μετά από δυο χρόνια πήρε πτυχίο φυσιολογίας οπτικής. Το 1927 πέθανε ο πατέρας του και η οικογένεια αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες. Από 1928 ως το 1929 σπούδασε Φαρμακευτική και Βοτανική στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου · αποφοίτησε το 1929. Επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη και από το 1930 ως το 1955 ανέλαβε το φαρμακείο του πατέρα του, που έγινε ένα από τα γνωστότερα λογοτεχνικά στέκια της πόλης. Από το 1953 και ως το 1969 εργάστηκε ως ιατρικός επισκέπτης. Το 1933 επισκέφτηκε για πρώτη φορά το Άγιο Όρος (ώς το θάνατό του ξαναπήγε ενενηντατρείς φορές), όπου ξεκίνησε την ενασχόλησή του με τη ζωγραφική. Το 1940 επιστρατεύτηκε και εκπαιδεύτηκε στο Ληγουριό, δεν πρόλαβε ωστόσο να πολεμήσει, καθώς προηγήθηκε η συνθηκολόγηση με τους γερμανούς. Το 1943 γράφτηκε στο Κ.Κ.Ε. Ένα χρόνο αργότερα συμμετείχε για πρώτη φορά σε έκθεση ζωγραφικής στο ανθοπωλείο Ευρυβιάδη Κωνσταντινίδη. Το 1946 αναγκάστηκε για οικονομικούς λόγους να συνεταιριστεί στο πατρικό φαρμακείο. Το 1948 παντρεύτηκε τη Νίκη Λαζαρίδου, με την οποία απέκτησε ένα γιο τον Γαβριήλ. Γύρω στο 1967 ξεκίνησε η σταδιακή ψυχική απομάκρυνσή του από τα εγκόσμια και η καθημερινή του ενασχόληση με τον "Συναξαριστή" του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη, που κράτησε ως το τέλος της ζωής του και σημάδεψε την μετέπειτα καλλιτεχνική του παραγωγή. Ταξίδεψε στην Ολλανδία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, το Βέλγιο, την Αγγλία και το Στρασβούργο, (1986 και 1989). Ως ζωγράφος πήρε μέρος σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής σε πολλές πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού (Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (1951), Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης (1952), γκαλερί "Ζυγός" της Αθήνας (1958), αίθουσα "Τέχνη" (1960 και 1966), όγδοη Πανελλήνια Έκθεση Θεσσαλονίκης (1965), Ινστιτούτο Goethe της Αθήνας (1969), Κύπρος (1970), Λονδίνο (1971), γκαλερί "Κρεωνίδη" (1976), γκαλερί "Κοχλίας" (1982), Ιταλία (1984), Εθνική Πινακοθήκη (1985), Βελλίδειο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης (1985), Κιλκίς (1986), Βαφοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο (1986) και αλλού). Πέθανε από καρδιακή ανακοπή το 1993. Στο χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε το 1934 με το μυθιστόρημα "Ανδρέας Δημακούδης (ένας νέος μονάχος)", υπογράφοντας ως Κοσμάς Σταυράκιος. Από το 1935 άρχισε η μακρόχρονη συνεργασία του με πολλά περιοδικά και εφημερίδες της Θεσσαλονίκης ("Το 3ο μάτι", "Μακεδονικές Ημέρες", "Φιλολογικά Χρονικά", "Κοχλίας" -του οποίου υπήρξε ιδρυτικό μέλος από το 1945-, "Το Φύλλο του Λαού", "Η Δευτέρα", "Ο Αιώνας μας", "Μορφές", "Σημερινά Γράμματα", "Διαγώνιος", "Ενδοχώρα", "Ευθύνη", κ.α.), όπου δημοσίευσε πεζογραφήματα, ποιήματα, μεταφράσεις και άρθρα . Έργα του μεταφράστηκαν στα γαλλικά, ιταλικά, ολλανδικά και γερμανικά. Τιμήθηκε με τη γαλλική διάκριση Palmes d’ Officier d’ Academie (1952), τον Αργυρό σταυρό του Τάγματος του Φοίνικα (1971), το οφφίκιο του Μεγάλου Άρχοντος Μυρεψού της του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας (1971), το Α΄ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1982 για το έργο του "Πόλεως και νομού Δράμας παραμυθία"), το βραβείο Gottfried - Herder στη Βιέννη (1989). Το 1988 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Πήρε μέρος σε τηλεοπτικές εκπομπές λόγου και σε λογοτεχνικές εκδηλώσεις και έδωσε πολλές διαλέξεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το λογοτεχνικό έργο του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη εντάσσεται τυπικά στη γενιά του ’30 και μάλιστα ανάμεσα στους πρωτοπόρους συγγραφείς που εισηγήθηκαν τη συνειρμική γραφή υπό την επίδραση του μοντερνισμού στη νεοελληνική πεζογραφία. Διαχωρίζεται ωστόσο από τους συγχρόνους του, κυρίως λόγω της έντασης με την οποία οικειοποιήθηκε και αξιοποίησε τόσο τα σύγχρονά του λογοτεχνικά ρεύματα, όσο και την παράδοση της νεοελληνικής πεζογραφίας στο πλαίσιο της ορθοδοξίας (όπως αυτή καλλιεργήθηκε κυρίως από τον Παπαδιαμάντη). Κάποια από τα χαρακτηριστικά στοιχεία του πολύμορφου έργου του είναι η ευρεία θεματική του (που πηγάζει από ιστορικά, γεωγραφικά, λογοτεχνικά, θρησκευτικά και άλλα συμφραζόμενα), η συχνή χρήση του εσωτερικού μονολόγου και της μεταφοράς με παραπομπές στη βυζαντινή εικαστική τέχνη, η θρησκευτική προσήλωση και η μεγάλη αγάπη του για τη γενέτειρά του. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη βλ. Γιώργος Αράγης, "Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης", στο "Η μεσοπολεμική πεζογραφία· από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939)", τ. Ζ΄, σ. 46-77, Αθήνα: Σοκόλης, 1993, Γαβριήλ Ν. Πεντζίκης, "Χρονολόγιο Ν. Γ. Πεντζίκη", στο ένθετο "Επτά Ημέρες" της Καθημερινής, 2/3/1997, σ. 3-7, και ανανεωμένο στην επετειακή ιστοσελίδα του ΕΚΕΒΙ: http://pentzikis.ekebi.gr, 2008, Αλέξης Ζήρας, Χρύσανθος Χρήστου, "Πεντζίκης, Νίκος Γαβριήλ", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 8, Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, 1988, και Μιχάλης Μερακλής, Ειρήνη Παπακυριακού "Πεντζίκης, Νίκος Γαβριήλ", στο "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", Αθήνα: Πατάκης, 2007, σ. 1771-1772. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.). Σε ένα "τυπικό" κείμενο που μας παραδόθηκε, ο συγγραφέας αυτοβιογραφείται ως εξής: "Γεννήθηκα στα 1908. Πήγα σχολείο μονάχα στην Στ' Δημοτικού, διδαχθείς κατ' οίκον. Oι οικοδιδάσκαλοί μου, μού εμφύτευσαν την αγάπη στη γεωγραφία και το δημοτικό τραγούδι. Δεκατεσσάρων χρονών έγραψα μια Παγκόσμια Γεωγραφία. Eν συνεχεία άρχισα να γράφω εκφραζόμενος προσωπικά πάνω στο σχήμα "H Λαφίνα" και του "Kίτσου η μάνα". Θαύμαζα τον Kαρκαβίτσα για το ότι μνημόνευε και εκμεταλλευόταν πάρα πολλές παραδόσεις μας. Φοιτητής στο Παρίσι, η Νορβηγική και γενικότερα η Σκανδιναβική Συμβολιστική λογοτεχνία μ' επηρέασε και άρχισα να κινούμαι σε άλλο επίπεδο. Tότε ήταν που διάβασα και το θεατρικό έργο του Λουίτζι Πιραντέλλο "Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα". Στο Στρασβούργο, συνεχίζοντας τις σπουδές μου, μου επεβλήθη ο Γάλλος Kλωντέλ. Aπό το 1936 και μετά, πέρασα σε άλλον κόσμο με τους Bυζαντινούς χρονικογράφους. Aπό τους αρχαίους Έλληνες, επειδή ποτέ δεν υπήρξα ευφυής και έξυπνος, εκτός από τον Πίνδαρο και προπαντός τον Όμηρο, σε κανέναν άλλον απάνω δεν στηρίχτηκα. Mιας εξ αρχής η τάση μου ήταν μυθικής και παραμυθικής ερμηνείας των εγκοσμίων. Tα βιβλία που εξέδωσα, ορίζουν σειρά συναισθηματικών απογοητεύσεων. Aυτό άλλωστε μ' έκανε ολοένα και φανατικότερο υπηρέτη και μιμητή των Βυζαντινών συγγραφέων. Aπό το 1967 καθημερινά εργάζομαι πάνω στο συναξαριστή του Aγίου Nικοδήμου του Aγιορείτου. Έκανα μια μικρή, μεσαία και μεγάλη περίληψη του Συναξαριστή. Aπό τότε μέχρι σήμερα, ό,τι κι αν επιχειρώ να γράψω, βασίζεται στην αριθμητική και ψηφαριθμητική επεξεργασία του συναξαρίου της ημέρας. Tα βιβλία μου που κυκλοφόρησαν (και πρέπει να σημειωθεί ότι εκδότης σπάνια δεχόταν να μου εκδώσει βιβλίο και πολύ περισσότερο διευθυντής περιοδικού να δημοσιεύσει κείμενό μου) είναι: Ο "Aνδρέας Δημακούδης", το πρώτο μου μυθιστόρημα. Στον "Aνδρέα Δημακούδη" δίνεται μια εικόνα της ερωτικής απαλλοτριώσεως του εγώ. Στον "Πεθαμένο και ανάσταση", το απαλλοτριωμένο και νεκρό εγώ ανασταίνεται χάρις σε στοιχεία επαφής με τον τόπο. Aρχινώ ταυτόχρονα τότε να καταγίνομαι με τη ζωγραφική. Mε τον Στρατή Δούκα, τον Παπαλουκά και τον Xατζηκυριάκο-Γκίκα, διδασκόμενος. Στην ποιητική συλλογή "Eικόνες" το νόημα αποδίδεται με τη φράση: "H αγάπη πρέπει να μας μάθει και τα κόπρανα ν' αγαπάμε του άλλου". H "Πραγματογνωσία", περιγράφει τα γεγονότα ενός γάμου, μιας πεντάμορφης νεαράς κόρης, μ' έναν σαραβαλιασμένο, με το 'να πόδι ξύλινο, ναυτικό. H "Aρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής" είναι μια προσπάθεια μνημικής ταύτισης ζώντων και νεκρών. Tο "Mυθιστόρημα της Kυρίας Έρσης" γράφτηκε όταν είχα πια παντρευτεί. Aπό το 1969 και μετά, χάρις στην προβολή που μου έκανε στο Γερμανικό Iνστιτούτο Γκαίτε ο κ. Σαββίδης, άρχισαν να βγαίνουν συχνά τα βιβλία μου. Συλλογή διηγημάτων αποτελεί η "Συνοδεία"· η "Mητέρα Θεσσαλονίκη", είναι κείμενα σε πεζό, με κέντρο την αγάπη μου για την πόλη που γεννήθηκα και ζω. Tο "Προς εκκλησιασμό" είναι μια σειρά ομιλιών, χαρακτηριστική της προσπάθειάς μου για ένταξη στην εκκλησία. Σε ανάλογο επίπεδο, όχι όμως θεωρητικό, κινούνται οι "Σημειώσεις εκατό ημερών" και τα "Oμιλήματα". Στο "Aρχείον" που είναι ένα βιβλίο εμμέσου έρωτος, η έννοια του χρόνου καταλύεται και οριστικά θεμελιώνεται η εσωτερική μου μυθολογία. Mια εικόνα μυθολογικής αντιλήψεως είναι τέλος το βιβλίο μου, "Πόλεως και Nομού Δράμας παραμυθία"."

Ο Ντον ΝτεΛίλλο, από τους σημαντικότερους σύγχρονους συγγραφείς παγκοσμίως, γεννήθηκε το 1936 στο Μπρονξ της Νέας Υόρκης. Έχει εκδώσει συνολικά δεκαέξι μυθιστορήματα και έναν τόμο με διηγήματα. Εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα, με τίτλο "Americana", το 1971 και έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό με το μυθιστόρημα "Λευκός θόρυβος" που τιμήθηκε το 1985 με το αμερικανικό National Book Award. Τα έργα του έχουν τιμηθεί με πολυάριθμα βραβεία. Το "Ζυγός" βραβεύτηκε το 1989 με το Irish Times International Fiction Prize, το "Μάο ΙΙ" το 1992 με το PEN/Faulkner Award και ο "Υπόγειος κόσμος" απέσπασε το 2000 το William Dean Howells Medal της Αμερικανικής Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών που απονέμεται κάθε πέντε χρόνια στο κορυφαίο μυθιστόρημα της πενταετίας. Ο ΝτεΛίλλο είναι ο πρώτος Αμερικανός που τιμήθηκε το 1999 με το Jerusalem Prize για το σύνολο του έργου του, για το οποίο επίσης βραβεύτηκε το 2010 με το PEN/Saul Bellow Prize, το 2013 από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου με το Library of Congress Prize for American Fiction και το 2014 με το Norman Mailer Prize. Το 2015 τιμήθηκε με το National Book Awards Medal for Distinguished Contribution to American Letters για την εξέχουσα προσφορά του στα αμερικανικά γράμματα.

Ο Τζων Ντος Πάσος (1896-1970) γεννήθηκε στο Σικάγο και αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ το 1916. Την ίδια χρονιά ήρθε στην Ευρώπη με την πρόθεση να μελετήσει αρχιτεκτονική· τελικά, όμως, προτίμησε να δει από κοντά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο ως εθελοντής τραυματιοφορέας. Τα πρώτα του μυθιστορήματα περιγράφουν τις εμπειρίες του από το μέτωπο. Έπειτα εργάστηκε, κατά διαστήματα, ως ανταποκριτής αμερικανικών εφημερίδων και, τα τελευταία χρόνια, έγραψε αρκετές ιστορικές μελέτες, ενώ οι πολιτικές του πεποιθήσεις σημείωσαν εντυπωσιακή στροφή προς τα δεξιά. Χάρη στο τρίπτυχό του USA - που αποτελεί και το κορυφαίο λογοτεχνικό του επίτευγμα - ο Ντος Πάσος θεωρείται σήμερα - μαζί με τον Φιτζέραλντ και τον Χέμινγουέη - ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της "Χαμένης Γενιάς" των αμερικανών πεζογράφων που κατέγραψαν με σπάνια ευαισθησία και πειστικότητα την τραγική διάψευση και απογοήτευση του μεσοπολεμικού ανθρώπου.

O Zωρζ Περέκ γεννήθηκε στο Παρίσι το 1936 από Eβραίους γονείς, που τους έχασε στον πόλεμο. Tο 1965 τιμήθηκε με το βραβείο Renaudot για το πρώτο του μυθιστόρημα "Tα πράγματα" και το 1978 με το βραβείο Medicis για το "Zωή οδηγίες χρήσεως". Πέθανε στο Παρίσι το 1982. Kυριότερα έργα: "Tα πράγματα" (1965), "Ποιο μοτοποδήλατο με νικέλινο τιμόνι στο βάθος της αυλής;" (1966), "Η εξαφάνιση" (1969), "Tο σκοτεινό μαγαζί" (1973), "Xορείες χώρων" (1974), "W ή η ανάμνηση των παιδικών χρόνων" (1975), "Zωή οδηγίες χρήσεως" (1978). Παρά τα δύο έγκυρα λογοτεχνικά βραβεία που τίμησαν το έργο του, ο Περέκ, ενόσω ζούσε, παρέμεινε ένας μάλλον περιθωριακός συγγραφέας, στα όρια της εκκεντρικότητας. Σήμερα, καθιερωμένος και πολυμεταφρασμένος, εκτιμάται ως μείζων εκπρόσωπος της σύγχρονης γαλλικής αυτοβιογραφικής γραφής, στην οποία έδωσε νέα ώθηση και προοπτική, δίχως να παραγνωρίζεται η συμβολή του στην αυστηρή παράδοση των τεχνοπαιγνίων του Oulipo. Η επινόηση του νέου και η ανάμνηση του παλαιού είναι οι δύο πόλοι μεταξύ των οποίων κινείται και τους οποίους συνεχώς συνδυάζει ο Περέκ στα κείμενά του. Επιχειρώντας απεγνωσμένα να ολοκληρώσει το παζλ της προσωπικής του ζωής, από το οποίο λείπουν βασικά κομμάτια (πατέρας, μητέρα, οικείοι, παιδικές μνήμες), διατάσσει και αναδιατάσσει αδιαλείπτως, ταξινομώντας επίμονα και ευρηματικά γνώσεις, εμπειρίες, ενθυμήσεις, αναγνώσματα, προγράμματα, ευφρόσυνες και τραυματικές στιγμές, συνθέτοντας ένα είδος εύτακτης αταξίας.

Ο Μπρετ Ίστον Έλις γεννήθηκε στο Λος Άντζελες στις 7 Μαρτίου 1964. Είναι απόφοιτος του Κολεγίου Κάμντεν. Ζει στη Νέα Υόρκη και έχει δύο παιδιά, συσκοτίζοντας τα στοιχεία σχετικά με τη ερωτική του ταυτότητα. Είναι ένας από τους πιο πολυσυζητημένους Αμερικανούς συγγραφείς της τελευταίας εικοσιπενταετίας. Το μυθιστόρημά του "Λιγότερο από μηδέν" ("Less Than Zero", 1985), για μια ομάδα αμοραλιστών νέων της πόλης του Λος Άντζελες, θεωρήθηκε έργο αναφοράς για τη λογοτεχνία της δεκαετίας του '80. Την ίδια εποχή, αποτέλεσε (μαζί με τους Tama Janowitz και Jay McInerney), την ομάδα "Brat Pack" της λογοτεχνίας της Αν. Ακτής. Τα επόμενα βιβλία του ήταν: "The Rules of Attraction" ("Οι νόμοι της έλξης", 1987), "American Psycho" ("Αμερικάνικη ψύχωση", 1991 -ένα θρίλερ με σατιρικά στοιχεία που προκάλεσε, επίσης, συζητήσεις και αντιδράσεις), "The Informers" ("Οι πληροφοριοδότες, συλλογή διηγημάτων, 1994), "Glamorama", 1998, "Lunar Park" ("Σεληνιακό πάρκο", 2005), "Ιmperial Bedrooms" ("Αυτοκρατορικές κρεβατοκάμαρες", 2010). Τρία βιβλία του έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο και ένα τέταρτο ετοιμάζεται, σε ταινίες που θεωρήθηκαν cult: "Less Than Zero" του Marek Kanievska, 1987, "American Psycho" της Mary Harron, 2000 (με τους Christian Bale, Willem Dafoe και Chloe Sevigny), "The Rules of Attraction" του Roger Avary, 2002, ενώ ο Roger Avary ετοιμάζει και την κινηματογραφική εκδοχή του "Glamorama", που αναμένεται να προβληθεί το 2014. Ο Έλις, επίσης, έγραψε το σενάριο για το ερωτικό θρίλερ του Πολ Σρέιντερ "The Canyons" (2013), στο οποίο πρωταγωνιστούν οι Lindsay Lohan, Bryan Matthew Sevilla, Nolan Gerard Funk και Gus Van Sant.

Ο Ρικάρντο Πίλια γεννήθηκε στο Αντρογκέ, στην επαρχία του Μπουένος Άιρες το 1940 και σπούδασε Ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Λα Πλάτα. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της σύγχρονης Αργεντινής. Η πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία έγινε το 1967 με τη συλλογή διηγημάτων "La invasion" ("Η εισβολή"). "Η τεχνητή αναπνοή", το πρώτο του μυθιστόρημα, εκδόθηκε το 1980. Έχει εκδώσει άλλα δύο μυθιστορήματα, "La ciudad ausente" ("Η απούσα πόλη", 1992) και "Plata quemada" ("Καμμένα λεφτά", 1997), συλλογές διηγημάτων και δοκίμια-μελέτες για συγγραφείς όπως ο Μπόρχες, ο Ρομπέρτο Αρλτ, ο Μασεντόνιο Φερνάντες και ο Σαρμιένο. Δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον στη Νέα Υόρκη και στο Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες κι επίσης είχε εργαστεί στον κινηματογράφο ως σεναριογράφος. Έφυγε από τη ζωή στις 6 Ιανουαρίου 2017 στο Μπουένος Άιρες.

Μιχαήλ Μητσάκης (1868 ή 1863-1916). Οι πληροφορίες για τη ζωή του Μιχαήλ Μητσάκη αντλούνται από το Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό των Μπαρτ και Χηρστ και από αναφορές συγχρόνων του στο πρόσωπό του. Ως χρονολογία γέννησής του αναφέρεται το 1868, καθώς όμως αντιτίθεται σε άλλα στοιχεία γύρω από τη ζωή του συχνά αντικαθίσταται από το 1863. Γεννήθηκε στα Μέγαρα γιος του Αριστείδη και της Μαριγώς Μητσάκη, καταγόταν όμως από τη Σπάρτη, όπου έμαθε τα πρώτα γράμματα και τέλειωσε το Γυμνάσιο. Μαθητής ακόμα εξέδωσε την βραχύβια εφημερίδα "Ταΰγετος". Το 1880 γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, σύντομα όμως εγκατέλειψε τις σπουδές του και ξεκίνησε την ενασχόλησή του με τη δημοσιογραφία συνεργαζόμενος αρχικά με το περιοδικό "Ασμοδαίος". Στη συνέχεια δημοσίευσε διάφορα άρθρα στις περισσότερες αθηναϊκές εφημερίδες, καθώς και σε πολλά περιοδικά, υπογράφοντας άλλοτε με το όνομά του (κυρίως στα λογοτεχνικά κείμενα) ή τα αρχικά του και άλλοτε με διάφορα ψευδώνυμα (Κρακ και Κόθορνος), ενώ σύμφωνα με πληροφορίες έγραψε και ανώνυμα άρθρα. Εξέδωσε τα ευθυμογραφικά έντυπα "Θόρυβος" και "Πρωτεύουσα" που κυκλοφόρησαν για μικρό χρονικό διάστημα. Υπήρξε συνιδρυτής του σατιρικού "Άστεος" μαζί με το Θέμο και Μπάμπη Άννινο και διευθυντής του "Ελληνικού Ημερολογίου" του Π.Δ. Σακελλαρίου. Η δημοσιογραφική του καριέρα υπήρξε λαμπρή, διακόπηκε όμως απότομα το 1896, λόγω κορύφωσης της πνευματικής ασθένειας του Μητσάκη που είχε ξεκινήσει δυο χρόνια πριν. Έκτοτε παρέμεινε διανοητικά πάσχων, φτάνοντας ως την παραφροσύνη. Από το 1914 και μέχρι το θάνατό του πέρασε τη ζωή του στο Δρομοκαΐτειο Φρενοκομείο, όπου πέθανε από πνευμονία. Το αρθρογραφικό έργο του Μητσάκη συγγενεύει στενά με τη λογοτεχνική παραγωγή του, η οποία εντάχθηκε στα πλαίσια της δημοσιογραφικής του δραστηριότητας. Δημοσίευσε αφηγήματα, κριτικά δοκίμια, επιγράμματα και ποιήματα στα ελληνικά και τα γαλλικά. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου του εκδόθηκε μετά το θάνατό του. Στο χώρο του γλωσσικού ζητήματος τάχτηκε θεωρητικά υπέρ της δημοτικής, χρησιμοποίησε όμως την απλή καθαρεύουσα, κυρίως λόγω της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας στο χώρο του Τύπου, όπου η δημοτική ήταν αποκλεισμένη. Οι γλωσσικές του αντιλήψεις βρίσκονται αναλυτικά εκφρασμένες στην επιστολή του "Η δήθεν δημώδης γλώσσα" (1888), στο κριτικό άρθρο του για τον Γεράσιμο Μαρκορά (1890), στο άρθρο του "Το γλωσσικόν ζήτημα εν Ελλάδι· μια φιλολογική σελίς εις δυο γλώσσας" (1892), γραμμένο δυο φορές, μια στην καθαρεύουσα ("Η θλίψις του μαρμάρου") και μια στη δημοτική ("Το παράπονο του μαρμάρου"). Το πεζογραφικό έργο του είναι γραμμένο σε μικτή γλώσσα (η αφήγηση σε απλή καθαρεύουσα, οι διάλογοι στη δημοτική). Επηρεάστηκε από τα ρεύματα του ρεαλισμού (και αργότερα του νατουραλισμού), και του αισθητισμού, καθώς ήταν ενημερωμένος γύρω από τη σύγχρονή του γαλλική λογοτεχνία. Κυρίαρχο θέμα στο έργο του είναι η εσωτερική μετανάστευση, που κυριαρχούσε τότε στην Ελλάδα και η αστική ζωή στην Αθήνα. Στο πλαίσιο της προσπάθειάς του να απεικονίσει την αποξένωση και την αλλοτρίωση ως συνέπειες της ζωής στην πόλη ο Μητσάκης υπέταξε το υλικό του στην στη λογική της αποδιοργάνωσης. Η δομή των έργων του είναι συχνά χαλαρή ή και απουσιάζει. Από τα έργα του αναφέρονται ενδεικτικά το πρώτο του διήγημα με τίτλο "Το βάπτισμα", η συλλογή αφηγημάτων με επιμέρους τίτλους "Αθηναϊκαί σελίδες", "Εικόνες και σκηναί", "Ταξειδιωτικαί εντυπώσεις", το αφήγημα "Εις Αθηναίος χρυσοθήρας", το οποίο εκδόθηκε αυτοτελώς το 1890, και το διήγημα "Αυτόχειρ". Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Μιχαήλ Μητσάκη βλ. Θ. Βελλιανίτης, "Μητσάκης Μιχαήλ", στη "Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια", τ. 17, Αθήνα, Πυρσός, 1931, Χ.Δ. Γουνέλας, "Μητσάκης Μιχαήλ", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 6, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1987, Μιχάλης Περάνθης, "Μητσάκης Μιχαήλ", στη "Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", τ. 10, Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Γκότση Γεωργία, "Μιχαήλ Μητσάκης", στο "Η παλαιότερη πεζογραφια μας· από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο", τ. Στ΄ (1880-1900), Αθήνα, Σοκόλης, 1997, Μιχάλης Γ. Μερακλής, Λαμπρινή Κουζέλη, "Μητσάκης Μιχαήλ", στο "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη, 2007, καθώς και Αφιέρωμα στον Μιχαήλ Μητσάκη στην επιθεώρηση βιβλίου "The Athens Review of Books", τχ. 82, Μάρτιος 2017 (με αναλυτικό χρονολόγιο του συγγραφέα). (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).

Ο Στιγκ Ντάγκερμαν γεννήθηκε το 1923 στο Ελβκάρλερμπι, στην περιοχή της Ουψάλας. Υπήρξε συγγραφέας και δημοσιογράφος, ο επιφανέστερος λογοτέχνης που ανέδειξε η Σουηδία στη δεκαετία του ’40. Σήμερα θεωρείται ένας σύγχρονος κλασικός, τα έργα του δεν σταμάτησαν ποτέ να επανεκδίδονται στην πατρίδα του και να μεταφράζονται στον υπόλοιπο κόσμο. Έγινε ευρύτερα γνωστός ως πεζογράφος. Εμφανίστηκε στα γράμματα με το μυθιστόρημα "Το φίδι" (Ormen, 1945) και απέσπασε το λογοτεχνικό βραβείο της εφημερίδας Svenska Dagbladet. Ακολούθησαν σημαντικά μυθιστορήματα όπως "Το Νησί των καταδικασμένων" (De domdas o, 1946), "Το Καμένο παιδί "(Brant barn, 1947) και "Τα γαμήλια προβλήματα" (Brollopsbesvar, 1949). Έγραψε επίσης διηγήματα, όπως τη συλλογή "Νυχτερινά παιχνίδια" (Nattens lekar, 1947), και θεατρικά, όπως "Ο κατάδικος" (Den dodsdomde, 1947). Στο βιβλίο του "Γερμανικό φθινόπωρο" (Tysk host, 1947) συγκέντρωσε τα συγκλονιστικά ρεπορτάζ που έκανε αμέσως μετά τον Πόλεμο. Δημοσίευε επίκαιρους στίχους στην εφημερίδα Arbetaren μέχρι το θάνατό του. Αυτοκτόνησε το 1954 στη Στοκχόλμη.

O Χούλιο Κορτάσαρ γεννήθηκε στις Βρυξέλλες το 1914 και πέθανε στο Παρίσι το 1984. Σε ηλικία τεσσάρων ετών, εγκατέλειψε μαζί με την οικογένειά του το Βέλγιο για την Αργεντινή, όπου τελείωσε το σχολείο, σπούδασε φιλολογία και εργάστηκε ως καθηγητής για πέντε χρόνια, ενώ παράλληλα συνεργαζόταν με λογοτεχνικά περιοδικά. Το 1951, σε ηλικία 37 ετών, επέστρεψε στην Ευρώπη, στο Παρίσι, όπου έζησε ως το τέλος της ζωής του και έγραψε μερικά από τα σημαντικότερα έργα του ("Έφυγα από την Αργεντινή, όχι τόσο επειδή υπήρχαν πράγματα που εκεί μ' ενοχλούσαν, που οπωσδήποτε υπήρχαν, αλλά γιατί η Γαλλία αντιπροσώπευε για μένα, τότε, έναν τεράστιο πόλο έλξης", θα πει σε μια συνέντευξή του στην "El Pais", το 1982). Το 1961 επισκέπτεται την Κούβα, γοητευμένος από την επανάσταση, αναζητώντας απαντήσεις στις πολιτικές του ανησυχίες. Το ταξίδι αυτό θα γίνει η αφορμή να αποκτήσει σαφή ιδεολογική συνείδηση, θα υπερασπιστεί την Κούβα του Τσε και του Κάστρο και αργότερα τη Νικαράγουα των σαντινίστας. Το 1970 επισκέπτεται τη Χιλή και παρευρίσκεται στην πανηγυρική τελετή ανάληψης της εξουσίας από τον Αλιέντε. Μαθητής του Μπόρχες, συγκαταλέγεται ανάμεσα στους κορυφαίους λατινοαμερικανούς συγγραφείς και στους σπουδαιότερους μοντερνιστές του 20ού αιώνα. Το έργο του αφομοιώνει μ' έναν τελείως φυσικό τρόπο τις ανανεωτικές τεχνικές του σύγχρονου μυθιστορήματος και συνδυάζει τη δημιουργική φαντασία με το ρεαλισμό, διαφέρει όμως, από το έργο άλλων λατινοαμερικανών συγγραφέων, γιατί απ' αυτό απουσιάζει σχεδόν παντελώς το στοιχείο του μπαρόκ και του μαγικού ρεαλισμού. Μεταξύ των πολλών και σπουδαίων έργων του ξεχωρίζουν τα: "Μυστικά όπλα" ("Las armas secretas"), 1958, "Τα βραβεία" ("Los Premios" -το πρώτο του μυθιστόρημα), 1960, "Ιστορίες των κρονόπιο και των φάμα" ("Historias de cronopios y de famas", 1962, "Το κουτσό" ("Rayuela" -που θεωρείται το αριστούργημά του), 1963, "Όλες οι φωτιές η φωτιά" ("Todos los fuegos el fuego"), 1966, "Το βιβλίο του Μανουέλ" ("Libro de Manuel" -μυθιστόρημα), 1973, "Οκτάεδρο" ("Octaedro"), 1974 (όλα τους μεταφρασμένα στα ελληνικά) και τα "Los Reyes", 1949, "Bestiario", 1951, "Final de Juego", 1956, "Ο γύρος της μέρας σε ογδόντα κόσμους" ("La vuelta al dia en ochenta mundos"), 1967, "62: Μοντέλο συναρμολόγησης" ("62: Modelo para armar" -που συνεχίζει την ιδέα του διάσπαρτου μυθιστορήματος, όπως και στο "Κουτσό"), 1968, "Prosa del Observatorio", 1972, "Alguien que anda por ahi", 1977, "Un tal Lucas", 1979, "Deshoras", 1982, κ.ά.

Ο Γιώργος Χειμωνάς (1938-2000) γεννήθηκε στην Καβάλα. Έζησε τα παιδικά του χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Το 1962 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του μόνιμα στην Αθήνα. Σπούδασε ιατρική στα Πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης, Αθήνας, Παρισιού. Πρωτοπαρουσιάστηκε στα ελληνικά γράμματα το 1960 με το αφήγημά του "Ο Πεισίστρατος" που δημοσιεύτηκε στη Θεσσαλονίκη και κέρδισε το Λογοτεχνικό Βραβείο του Δήμου Θεσσαλονίκης. Εξέδωσε ακόμα τα πεζογραφήματα : "Η εκδρομή" 1964, "Μυθιστόρημα" 1966, "Ο Γιατρός Ινεότης" 1971, "Ο γάμος" 1974, "Ο αδελφός" 1975, "Οι χτίστες" 1979, "Τα ταξίδια μου" 1984, "Ο εχθρός του ποιητή" 1990. Ακόμα έχουν εκδοθεί τα δοκίμιά του : "6 μαθήματα για τον Λόγο" 1984, "Έβδομο μάθημα για τον Λόγο: Λόγος, ο Χρόνος και το Σύμβολο" 1984, "Η δύσθυμη Αναγέννηση: Όγδοο μάθημα για τον Λόγο" 1987, "Τα όνειρα της αϋπνίας" 1994, "Ένατο μάθημα για τον Λόγο" 2001. Επίσης μετέφρασε την "Ηλέκτρα" του Σοφοκλή, τις "Βάκχες", τη "Μήδεια" και τον "Ορέστη" του Ευριπίδη, τον "Άμλετ" και τον "Μάκβεθ" του Σαίξπηρ. Έγραψε το λιμπρέτο της όπερας "Πυλάδης" που ανέβηκε στο Μέγαρο Μουσικής σε σκηνοθεσία και σκηνογραφία Διονύση Φωτόπουλου και μουσική Γιώργου Κουρουπού. Πέθανε στο Παρίσι, όπου ζούσε τα τελευταία χρόνια της ζωής του, στις 27 Φεβρουαρίου 2000.